1.11.10

Η Μύκονος που ξέρω...

Η Μύκονος που ξέρω δεν είναι αυτή που βλέπω. Είναι αυτή που πρόλαβα και γνώρισα το 1979. Είχα την τύχη, η πρώτη μου σχέση, στα 17 μου, να κατάγεται από εκεί. Ο παππούς της, Έλληνας της Ρουμανίας, θέλοντας να στείλει πίσω την οικογένεια στην Ελλάδα, με το φόβο του πολέμου, είχε επιστρέψει στον τόπο καταγωγής του και είχε αγοράσει τη μισή Μαντώ. Αν την είχαν τώρα οι απόγονοι του θα ήταν πάμπλουτοι. Τα πούλησε όμως ο ίδιος και κράτησε μόνο ένα σπίτι, που υπάρχει ακόμα στη χώρα.


Με ορμητήριο αυτό το σπίτι, γνώρισα τη Μύκονο που ήταν ακόμα αυθεντική, αν και ήδη με πολλές κοσμοπολίτικες δεκαετίες στην πλάτη. Αντίθετα με το σήμερα, ακομπλεξάριστη και λαμπερή. Χωρίς τις χιλιάδες που συρρέουν για να φανούν και να επιδειχθούν. Σαν καλό κοκτέιλ, με τρία μέρη τουρίστες, ένα μέρος διακριτικού τζετ-σετ απ’ όλο τον κόσμο και ένα μέρος Ελλήνων που ήξεραν τι έψαχναν: Ξερό κυκλαδίτικο τοπίο που έκοβε την ανάσα, ανεπανάληπτες παραλίες με διάφανα νερά (όχι μια και δύο, αλλά τριάντα) και τρελλή διασκέδαση, που δεν ενοχλούσε κανέναν - με τον γυμνισμό να αποτελεί σήμα κατατεθέν και πόλο έλξης για το νησί, χωρίς επίσης να ενοχλεί κανέναν, εκτός από κάτι “κονστιπέ” κυρίες. Με την ντόπια τρέλλα διάχυτη, την πνευματικότητα ακμαία και το φολκλόρ να ανατρέπει την κιτς του πλευρά. Με το γαϊδουράκι γεμάτο λουλούδια να περνά από το Ματογιάννι και την κραυγή “Τι ωραίααα άνθη” να γεμίζει τον αέρα - την ώρα που πιο κάτω ο εξαιρετικός φούρνος προμήθευε με κρουασάν και το ψαγμένο μαγαζί σέρβιρε υπέροχα πρωινά.

Για πολλά χρόνια κράτησα αυτή την εικόνα της Μυκόνου. Κι όταν γύρισα πολύ αργότερα, στη δεκαετία του ’90, βρήκα την καταστροφή: Η Παράγκα γεμάτη ομπρέλες σε βαθμό που δεν μπορούσες να περπατήσεις, η Ελιά χτισμένη με τερατουργήματα, το Σούπερ να “κόβει μονέδα”, με τζίρο εκατομυρίων κάθε Σαββατοκύριακο. Όλο το νησί, πλην Κούνουπα (ευτυχώς), να χτίζεται ακατάπαυστα, με βίλες των χιλίων τετραγωνικών (αντί διακοσίων) και την αυθαιρεσία της “άδειας ναοδομίας” να πηγαίνει σύννεφο. Με την ύβρι των σπιτιών που χτίστηκαν στις ράχες, πάνω στο βοριά, παρά τα μποφόρ. Και με το θέαμα των θαλαμηγών και των τζετ-σκι, στον Άγιο Σώστη τον Αύγουστο, να σε μετατρέπει σε πολεμαχαρή ράμπο, που ψάχνει το μπαζούκας του...

Η Μύκονος, μετά από πολλές τετραετίες φαύλης και σκανδαλώδους δημαρχίας, με την υποστήριξη μεγάλου μέρους μιας κοινωνίας που - χωρίς πυξίδα στον πλούτο - μεταλλάχθηκε ανεπανόρθωτα, δεν έχει πια κανένα χαρακτήρα να επιδείξει. Είναι το νησί του μετανιωμένου Κωστόπουλου, που τη διαφήμισε τόσο, ώστε τη διαπόμπευσε. Είναι το νησί του κάθε τυχάρπαστου νεόπλουτου, που μετέφερε την πλήξη των βορείων προαστείων, λίγες ώρες χάισπιντ πιο πέρα. Είναι η παγκόσμια ξεφτίλα της Ψαρρούς, με τις ξαπλώστρες των πολλών χιλιάδων ευρώ για κάθε νταβατζήδικο βαλάντιο. Και κόντρα σε κάθε αισθητική πρωτοπορία που τη διέκρινε, το νησί μιας γερασμένης λαϊκής ΟΝΝΕΔ, του Καραχάλιου και του Γιακουμάτου.

Μόνο που η Μύκονος δεν μπορεί πια να είναι έτσι. Το υπαγορεύει, εκτός των άλλων, και η επιχειρηματική λογική. Πόσο ακόμα θα πουλάει το “μποτοξαρισμένο” προϊόν; Πόσο ακόμα θα ρέει το χρήμα, όταν η πλήρης απαξίωση διαδεχθεί την κρίση; Αν λοιπόν υπάρχει ακόμα μια αξία (και υπάρχει σίγουρα στο φυσικό περιβάλλον και στον διατηρητέο χαρακτήρα), αυτή πρέπει να βγει από το ντουλάπι και να αναδειχθεί. Ναι - κι ας μειωθούν λίγο τα έσοδα από τις ομπρέλες και την εκμετάλλευση των παραλιών. Ναι - κι ας “ματώσει” λίγο η τοπική κοινωνία, με την τιμωρία των επίορκων και των λαμόγιων. Ναι - κι ας ανακοπεί λίγο η “ανάπτυξη” και η λαιμαργία των “επιχειρηματιών”, έποικων και ντόπιων. Η ευκαιρία είναι στο χέρι των ψηφοφόρων, κάθε τέσσερα χρόνια (κι από την επόμενη κάθε πέντε). Αν πιστεύετε οτι υπάρχει το χρονικό περιθώριο να το ξανασκεφτείτε το 2014, εγώ πάλι πιστεύω πως όχι.

Να ξαναγίνει αγνή η Μύκονος, δεν μπορεί. Ας γίνει τουλάχιστον ένα εναλλακτικό Σεν Τροπέ της Μεσογείου - κορεσμένο, αλλά αξιοπρεπές. Γιατί αλλιώς θα καταντήσει η τσιμεντούπολη της διαφθοράς, που κανείς δεν θα θέλει πια να επισκεφθεί. Εκτός αν ψάχνει για φτηνά καζίνο και παρακμή...










Το κείμενο αυτό γράφτηκε για το μπλογκ της Κίνησης Ενεργών Πολιτών Μυκόνου (Κ.Ε.ΠΟ.Μ)

Η φωτό είναι δική μου και το εξώφυλλο από το www.doohan-covers.com

Το post συνοδεύεται από το "Fly Me To The Moon", στην εκτέλεση του Γάλλο-τυνήσιου Dany Brillant, που δίνει συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τη Δευτέρα και της Θεσσαλονίκης την Τρίτη.

14 σχόλια:

  1. Προσωπικά δεν έχω πάει ποτέ στο νησί. Έχω ακούσει βέβαια ιστορίες της, πριν καταντήσει αυτό που είναι σήμερα. Αυτή η ανεξέλεγκτη προβολή του κάκιστου πλούτου με εξοργίζει. Τι να πεις....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. A, προκόπη... Σε καταλαβαίνω όσο δεν φαντάζεσαι. τα νησιά μας γειτονεύουν -εγώ είμαι από την Πάρο, και πρόλαβα όπως κι εσύ να τη δω πριν αρχίσει να συχνάζει σε αυτή το πιο σιχαμένο τζετ σετ που υπάρχει, αυτό των πολιτικών. Πώς έγινε και συγκεντρώσαμε αυτούς κοτζάμ υπουργικα΄συμβούλια στο νησάκι δεν το καταλαβαίνω. Κι ο Σημίτης πήγαινε στη Σίφνο ο άνθρωπος, αλλά δεν έσερνε μαζί του τόσο κ΄σομο και ντουνιά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @the elf at bay: A, να πάτε... Κατά προτίμηση άνοιξη ή φθινόπωρο, που δεν έχει κόσμο... :-)

    @Michael_Sc: Κι η Πάρος από τα ίδια υποφέρει... Το χειρότερο δεν είναι όμως οι πολιτικοί, είναι η μεγ΄΄αλη μάζα των νεόπλουτων...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ...Τελικά, αγαπητέ Προκόπη, πού η Ελλάδα δεν μας πληγώνει;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαπητέ Προκόπη καλησπέρα. Σε αυτό το post δε θα μπορούσα να μη σχολιάσω:)
    Αυτή τη Μύκονο που περιγράφεις αρχικά την έχω ζήσει και μάλιστα από πολύ παλαιότερα, είναι έτσι ακριβώς όπως την περιγράφεις. Έχουν αλλάξει πολλά με κύριο χαρακτηριστικό την ομαδική εισροή ελλήνων τουριστών επώνυμων ή ανώνυμων που έρχονται κυρίως για να δουν τους επώνυμους και παραθεριστών που αγόρασαν γη ή σπίτια εδώ. Άλλαξε ο χαρακτήρας του νησιού είναι αλήθεια, μόνο που παραλείπεις μια λεπτομέρεια. Αυτή η αλλαγή συμβαίνει το πολύ τρεις μήνες το χρόνο. Τους υπόλοιπους εννέα μήνες που το νησί ησυχάζει και στο δρόμο βλέπεις μόνο τους μόνιμους κατοίκους του ή και λιγοστούς ξένους, ζεις σε ένα Κυκλαδίτικο παραδοσιακό νησί. Βλέπεις κόσμο που δουλεύει για να ζήσει και να δημιουργήσει, να μεγαλώσει και να μορφώσει τα παιδιά του, κρατώντας ακόμη και σήμερα ήθη και έθιμα που κληρονόμησε από γενιές πολύ παλαιότερες. Αυτό το αντιλαμβάνεται όποιος ζει στη Μύκονο όλο το χρόνο και όχι μόνο τους μήνες αιχμής. Το καταλάβαμε και εμείς όταν πριν τρία χρόνια ήρθαμε μόνιμα στο νησί.
    Όσον αφορά την διαφθορά και τη λαμογιά δεν νομίζω η Μύκονο να είναι η εξαίρεση, μακάρι να ήταν, όμως δυστυχώς είναι χαρακτηριστικό της Ελλάδας γενικότερα γι αυτό και κατρακυλάμε κάθε μέρα όλο και πιο πολύ.
    Υπάρχει και ένας μύθος που ακούμε παντού και έχει κάνει τη ζωή δύσκολη σε μεγάλο αριθμό Μυκονιατών. Ότι το χρήμα ρέει.. κάθε Μυκονιάτης έχει χρεωθεί τη ρετσινιά του πάμπλουτου. Για τη γης που έχει κληρονομήσει από τους παππούδες του πληρώνει βαρύ τίμημα ακόμη κι αν από επιλογή τη κρατά.... ακόμη κι αν αυτή δεν χτίζεται και δεν καλλιεργείται. Για να την έχει αναγκάζεται να πληρώνει πιο πολλά απ’ όσα βγάζει.
    Τα προβλήματα πολλά και κυρίως ο τρόπος που μας αντιμετωπίζει η τύπος που βλέπει εδώ κατάντια και αναξιοπρέπεια. Η κατάντια έρχεται εδώ από μερικούς και ευτυχώς όχι για πολύ. Φεύγει τον Σεπτέμβρη μαζί με τα 4Χ4 για τις γειτονιές του Κολωνακίου ή τα Σαλέ του Παρνασσού.
    Σαν να είπα πολλά.. συγνώμη για την κατάχρηση του χώρου..
    Καλό μήνα θα σου ευχηθώ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @Ευάγγελος: Όπου υπάρχουν οι συμπεριφορές και οι νοοτροπίες μας, μας πληγώνει...

    @Margo: Το ξέρω, αγαπητή Μargo, έχω φίλους που ζουν εκεί - και ξέρω πώς είναι και τον χειμώνα. Και ξέρω επίσης οτι όσοι ζουν στη Μύκονο, έποικοι ή οχι, δεν είναι καθόλου υποχρεωτικά νεόπλουτοι...

    Ωστόσο, δεν μπορείτε να μην παραδεχτείτε οτι το νησί έχει υποστεί μετάλλαξη, που υπάρχει όλο το χρόνο: Και η κοινωνία χάνει το μέτρο όταν όλα είναι εμπόρευμα, και οι τιμές είναι πανάκριβες στα σούπερ μάρκετ, και το περιβάλλον έχει καταστραφεί από το χτίσιμο...

    Αλλά ακόμα και αυτή η τρίμηνη εισβολή πρέπει να "μπει σε άλλη τροχιά". Και σε αυτό οφείλουν να συμβάλουν όλοι οι παράγοντες: Δήμος, τοπική κοινωνία, έποικοι και έχοντες σπίτια (από αυτούς που καταλαβαίνουν από ασιθητική και ποιό είναι το καλό του τόπου). Η ψήφος της Κυριακής είναι μια πρώτη ευκαιρία...

    Υ.Γ. Και επιτέλους, ας ξεκαθαρίσουν λίγο τα οικονομικά της διαφθοράς. Και ας γίνει και μια οργανωμένη προσπάθεια καταγγελιών της απίστευτης οικοδομικής αυθαιρεσίας. Τουλάχιστον, να πληρώσουν κάποιοι κάποια τερατώδη πρόστιμα - έτσι για να μην είναι το νησί "ξέφραγο αμπέλι"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. καλησπέρα, τίποτα δεν είναι ίδιο ή έστω κοντινό με το μακρινό 1979. Σαφώς θα μπορούσε η ανάπτυξη να γίνει με ρυθμούς που δεν θα κατέστρεφαν το "κάτι" του νησιού αλλά δεν υπήρχε περίπτωση να μείνει στο ΄79. Κανείς Μυκονιάτης δεν πρέπει να γκρινιάζει αφού τόσα χρόνια κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να πατάξει τον ασύστολο πλούτο και ότι ήρθε μαζί με αυτόν. Μόνοι τους έφτιαξαν το δρόμο για το Super που παλία πήγαινε μόνο καραβάκι κλπ.κλπ.

    επίσης οι μόνομοι κάτοικοι πέραν του 3μήνου δεν είναι Μυκονιάτες στην πλειοψηφία τους αλλά Αλβανοί που προσέχουν τις επιχειρήσεις τους, τα σπίτια τους ή έχουν την δική τους πλεόν μπίζνα.

    Οι καταστασεις δεν αλλάζουν μόνες τους!
    σ.σ. το 1989 που πρωτοπάτησα στο υπέροχο αυτό νησί πλήρωσα στο γνωστό σουβλατζιδικο της πλατείας 500δρχ. για 1 πίτα γύρο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Η ψήφος της Κυριακής είναι μία ευκαιρία, υπάρχουν άνθρωποι που αντιστέκονται ακόμα.. ίσως οι πρώτες εκλογές σε τοπικό επίπεδο (πρώτες στο νησί για μένα) που θεωρώ τόσο σημαντικές.
    Την καλησπέρα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ανώνυμος2/11/10, 9:21 μ.μ.

    Είχες δεν είχες, αγαπητέ, πάλι στην ΟΝΝΕΔ (και στην "αγαπημένη" σου Δεξιά) το έριξες το πταίσμα... Μην είσαι τόσο εμπαθής, διότι αν θες να ξέρεις, η Μύκονος καταστράφηκε και έπηξε στο μπετόν με τη σφραγίδα της Νομαρχίας Κυκλάδων και της Πολεοδομίας Σύρου (διώκονται για κακούργημα πολιτική ηγεσία και υπηρεσιακοί προϊστάμενοι), που διαχρονικά ελέγχεται από το Πασόκ και τις λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις. Αυτή είναι η αλήθεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @thamnos:Σαφώς ευθύνεται και μέρος της τοπικής κοινωνίας. Αλλά είναι λάθος και ισοπεδωτικό αυτό που λέτε για τους μόνιμους κατοίκους.

    @Margo: Καλό βόλι, αγαπητή...

    @Ανώνυμος: Για να αποκαλούμε ο ένας τον τον άλλο "αγαπητό", καλό είναι να μην είστε ανώνυμος...

    Δεν πρόκειται για "πταίσμα". Πρόκειται για καούργημα. Και η αναφορά μου στη δεξιά είναι αποκλειστικά και μόνο επι αισθητικής βάσης, για τους "διάσημους" επισκέπτες του νησιού.

    Δεν έχω κανένα πρόβλημα να παραδεχτώ τη διαχρονική διαφθορά της πολεοδομίας Σύρου. Τώρα, το οτι "ελέγχεται από το ΠΑΣΟΚ" δεν το ξέρω - τα τελευταία 6 χρόνια πάντως η ΝΔ κυβερνούσε. Όπως και - διαχρονικά - ο δήμος στη Μύκονο ήταν στα χέρια δεξιών. Εκτός αν θέλετε να πάμε πίσω στις τετραετίες του Μαθιού...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ο ιδιοκτήτης της γης που έχει ανιψιό το μηχανικό, που παντρεύτηκε την κόρη του δημάρχου κι η κολλητή της έχει αδερφό υδραυλικό που εργάζεται στο συνεργείο του μηχανικού, ενώ ο κουνιάδος του κατέχει ένα κατάστημα το οποίο έχει νοικιάσει στο γαμπρό του δημοτικού συμβούλου που είναι αδελφικός φίλος του δημάρχου και κουμπάρος του παραδιπλανού ιδιοκτήτη της ταβέρνας στην οποία συχνάζει ο τάδε υπουργός.....μπορώ να συνεχίσω......
    Αυτές είναι οι δομές της νησιωτικής κοινωνίας της πολύ κλειστής και από εκατό μεριές σφιχτοδεμένης, που ζει σε μια τέτοια καθημερινότητα μ ένα αλισβερίσι παρανοϊκό που για να το κατανοήσω έκανα πολύ χρόνο, και ακόμα δεν μπορώ να το παρακολουθήσω.
    Όπως στο διπλάνό νησί την Τήνο -που γνωρίζω πολύ καλά - έτσι και στη Μύκονο - που τυχαίνει λόγω εγγύτητας αλλά και εξ αντανακλάσεως να παρακολουθώ στενά την εξέλιξή της - αν δεν αλλάξει ριζικά η δομή στην οποία βασίζεται η ζωή του νησιού κι αν δεν αλλάξει η νοοτροπία των κατοίκων τους, οποιδήποτε δημοτική αρχή ελάχιστα μπορεί να κάνει....πώς να αντιπαρατεθεί στο δαιδαλώδες και ασφυκτικό διαπλεκόμενο σύστημα που σας περιέγραψα πιο πάνω;
    Πάντως, και παρόλα αυτά, ο τόπος ο ίδιος έχει τέτοια δύναμη και προκαλεί τέτοια έλξη - σ όποιον αφεθεί να του μιλήσει - που αντισταθμίζει όλα τα παραπάνω...
    Τουλάχιστον σ όσους -όπως εγώ- δεν διαμένουμε μόνιμα στο νησί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @Γιώργος: Μα η δημοτική αρχή όμως αντανακλά τη δυναμική της κοινωνίας που την αναδεικνύει... Κι όσο δεν υπάρχει αντίσταση στη "διαπλοκή", αυτή θα θεριεύει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. πρωτογνώρισα την Μύκονο το 1970 ναι ήταν πιο παρθένα ακόμα και τα καράβια που πήγαιναν εκεί, άστο αυτό είναι νοσταλγία, αυτό που θέλω να πω είναι ότι από τότε άρχισαν της προχειρότητες σιγά σιγά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή