Στην Κωνσταντινούπολη (όπως και παντού στο Ισλάμ), ο μουζείνης προκαλεί συστηματικά ηχορύπανση 5 φορές την ημέρα (όπως άλλωστε και οι δικοί μας παπάδες, όταν βάζουν μεγάφωνα έξω από τις εκκλησίες). Και τα κοριτσάκια στους δρόμους αυτής της “ατέλειωτης μεγαλούπολης” των σχεδόν 12 εκατομμυρίων κατοίκων (άλλοι λένε 15!), κυκλοφορούν χαρούμενα και μοντέρνα – πολλά από αυτά όμως με μια αστεία αισθητική, που περιλαμβάνει all-star, “σφιχτοδεμένα” πανωφόρια (που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο “γυμνού”) και βεβαίως την παραδοσιακή μαντήλα. Κάτι που θα αποτελούσε ένα απλό φολκλόρ “θρησκευτικής καθυστέρησης”, αν δεν αφορούσε μόνο τις γυναίκες, παραβιάζοντας κάθε έννοια ισότητας των δύο φύλων – μια από τις βασικές αρχές δικαιωμάτων του ανθρώπου, κεφαλαιώδης και για τις ευρωπαϊκές αξίες.
Το πρόβλημα δεν αφορά βεβαίως μόνο στο τουρκικό έδαφος – εξαπλώνεται και σε όλα τα ευρωπαϊκά εδάφη, όπου υπάρχουν μουσουλμάνοι. Μέσα σε αυτό το σκηνικό λοιπόν, η Ευρώπη (και με τη δυσάρεστη εμπειρία της διεύρυνσης προς ανατολάς στο παθητικό της) καλείται να επιβεβαιώσει την πρόθεση της να εντάξει την Τουρκία “κάποτε” στους κόλπους της. Για την ακρίβεια, καλείται να βρει τρόπους να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, χωρίς να υποστεί τις συνέπειες μιας περαιτέρω διεύρυνσης, με επιπλέον προβλήματα την ισλαμική ταυτότητα της χώρας και τον τεράστιο πληθυσμό της, των 70 εκατομμυρίων και πλέον - που θα της δώσει το δικαίωμα για περισσότερες “ψήφους” ακόμα και από τη Γερμανία.
Και στην πιο ευρωπαϊκή της εκδοχή, η Τουρκία είναι μια χώρα φοβισμένη από το δικτατορικό της παρελθόν και το στρατοκρατικό της παρόν – το βλέπεις στον τρόπο με τον οποίο φέρεται η αστυνομία. Είναι μια χώρα φτωχή, με πολλές εκφάνσεις της ζωής να θυμίζουν Ελλάδα περασμένων δεκαετιών – κάτι που εξηγεί και την επιτυχία των ισλαμιστών του Ερντογάν, που έδρασαν σαν “στρατός σωτηρίας”. Είναι μια χώρα με τη συντριπτική πλειονότητα (ακόμα και των πολύ νέων) να μη μιλάει “γρυ” Αγγλικά, ούτε άλλη ξένη γλώσσα. Είναι μια χώρα που ακόμα αφήνει “ελεύθερο” τον αριθμό των επιβατών στα πλοία για τα Πριγκηπονήσια, αδιαφορώντας για το αν υπάρχουν αρκετά σωσίβια. Είναι μια χώρα “υψηλού εθνικισμού”, που παλεύει με το ακατέργαστο φαλλοκρατικό πολλών “παραδοσιακών” ανδρών – αλλά και με την καθαριότητα, την καλογουστιά, το ανοιχτό πνεύμα.
Πάνω απ' όλα όμως, η Τουρκία είναι μια χώρα που παλεύει με το ίδιο της το μέλλον. Εγκλωβισμένη σε μια μοναδική διελκυστίνδα μεταξύ του δυτικότροπου στρατιωτικού κατεστημένου (που όμως δεν θέλει την Ευρώπη γιατί θα του αφαιρέσει βεβαίως τις εξουσίες) και του ισλαμικού στοιχείου (που μοιάζει πιο “δημοκρατικό”, αλλά και αυτό θα “κλωτσήσει” με τις ευρωπαϊκές επιταγές), η Τουρκία δεν ξέρει ποιο θα είναι το επόμενο της πρόσωπο: Θα μπορέσει να απαλλαγεί ποτέ από τη θρυλική “ανατολίτικη κουτοπονηριά”; Ακολουθώντας μέχρι τώρα τη μέθοδο μιας “εθνικής σοφιστείας”, που συνοψίζεται στο “χρησιμοποιούμε κάθε μικρή και ασήμαντη κατάκτηση, όπως
το κλείσιμο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και εγείρουμε μονίμως μια νέα αξίωση στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης” οδηγείται πολλές φορές σε διπλωματικές νίκες - αλλά μακροπρόθεσμα στην ίδια της την καθυστέρηση.
Η Τουρκία κινδυνεύει εδώ και χρόνια να την πάθει, όπως έγινε και με τις τεράστιες ισλαμικές επιγραφές, που είχαν φτιαχτεί μέσα στην Αγία Σοφία, τα 500 χρόνια που ήταν τζαμί: Όταν τη μετέτρεψαν σε μουσείο, επιχείρησαν να τις βγάλουν έξω – ανακαλύπτοντας οτι ήταν αδύνατο να χωρέσουν από τις (μικρότερες τους) θύρες εισόδου...
Παίζοντας “τη γάτα με το ποντίκι” με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Τουρκία φαίνεται οτι και πάλι θα γλυτώσει την αξιολόγηση (παρά τις επιφαινόμενες αντιρρήσεις Ελλάδας και Κύπρου) τον Δεκέμβρη, με το τέλος της σουηδικής προεδρίας – ένα ακόμα επεισόδιο στο αέναο παζάρι, που έχει στο επίκεντρο του και το Κυπριακό. Το Παρίσι και το Βερολίνο υπονοούν σε όλους τους τόνους οτι η ένταξη πρέπει να μετατραπεί σε ειδική σχέση – αν και ο Μπερνάρ Κουσνέρ πάλι δεν μίλησε καθαρά για τις προθέσεις Σαρκοζί.
Η Τουρκία, εκτός από μια τεράστια αγορά, είναι πάντα μια περιφερειακή δύναμη στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής – ιδιαίτερα μετά και την “επαναφορά της στο θρόνο” από την Ουάσινγκτον. Είναι όμως και μια “δεξαμενή” εκατομμυρίων ψυχών, που ψάχνουν εναγωνίως το καλύτερο. Το συμφέρον μας είναι να προαχθούν και να εκδημοκρατιστούν. Θα αντέξει η Ευρώπη να ταυτίσει τα συμφέροντα της μαζί της;
Το κείμενο αυτό γράφτηκε για την Athens Voice της Τετάρτης 29.04.09
Οι φωτό είναι δικές μου - και απεικονίζουν κατά σειρά τέσσερα μέρη που θεωρώ οτι πρέπει να επισκεφθείτε, αν πάτε στην Istanbul: Τον σταθμό των τρένων (κάποτε κατάληξη του Orient Express) Sirkeci, τη "Μονή της Χώρας" (x2), τη "μικρή" (κιουτσούκ) Αγιά Σοφιά και το (υπόγειο) υδραγωγείο του Ιουστινιανού (Yerebatan).
Το post συνοδεύεται από: Την Ευανθία Ρεμπούτσικα με το O.S.T. της "Πολίτικης Κουζίνας", το συγκρότημα του Τούρκου Ilhan Ersahin στη Νέα Υόρκη Wax Poetic (με τη φωνή της Norah Jones) και τη συνεργασία των Brooklyn Funk Essentials με το τουρκικό συγκρότημα των Laço Tayfa.
You would have loved to see this, Ali.
-
This is photo that Ali Mustafa posted shortly after he arrived in Aleppo to
cover the revolution in 2013. He was killed by Assadist goons a few months
later.
Πριν από 2 ημέρες