Η αντίσταση στο μέλλον...

Το όνειρο κάθε συνειδητού ταξιδιώτη, μόλις ξεπεράσει το - αναπόφευκτο πολλές φορές - στάδιο των γκρουπ και των προκάτ επισκέψεων, είναι να γνωρίσει μια πόλη ή μια χώρα ως “insider”, με τη βοήθεια της γνώσης των κατοίκων. Όποιος φιλοξενείται, είναι σίγουρο οτι γνωρίζει έναν καινούργιο τόπο, με τελείως διαφορετικό μάτι. Σε άλλα μαγαζιά θα πας, αλλού θα διασκεδάσεις και αλλιώς θα ξεναγηθείς, αν μαζί με τους τουριστικούς οδηγούς, ακούσεις και τους ντόπιους.

Αυτή την ανάγκη, μεταξύ άλλων, ήρθε να καλύψει η έξυπνη ιδέα που δημιούργησε τις πλατφόρμες ενοικίασης ιδιωτικών σπιτιών ή δωματίων, όπως το πρωτοπόρο Airbnb. Ο επισκέπτης ανταλλάσσει τα κομφόρ του ξενοδοχείου, με τη θερμή προσωπική υποδοχή ενός κατοίκου, που είναι πρόθυμος να δώσει συμβουλές, πληροφορίες και ιδιαίτερη φιλοξενία - και δεν έχει τα κόστη λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων.

Για όποιον δεν ενδιαφέρεται για τις ξενοδοχειακές παροχές, όπως το πρωινό, η καθημερινή αλλαγή σεντονιών, το γυμναστήριο ή η πισίνα, η τιμή είναι απίστευτα ελκυστική και επιτρέπει, σε συνδυασμό με φθηνά αεροπορικά εισιτήρια, ταξίδια που άλλοτε δεν θα γίνονταν. Η αγορά διευρύνεται από μια ομάδα ταξιδιωτών, που πριν δεν υπήρχε. Με την τιμή του δωματίου ενός συνήθως άθλιου ξενοδοχείου, βρίσκεις ακόμα και ολόκληρα πολυτελή σπίτια. Ο ιδιοκτήτης αξιοποιεί το διαθέσιμο ακίνητο του, για ένα έξτρα εισόδημα και ο ταξιδιώτης απολαμβάνει ανώτερη ποιότητα, με λίγα έξοδα.

Η παγκόσμια κοινότητα που δημιουργείται, δίνει συστάσεις για ιδιοκτήτη και επισκέπτη, παρακολουθεί τη συμπεριφορά και βαθμολογεί, εγγυάται την ασφάλεια και την εξυπηρέτηση. Όποιος ξεφεύγει από τους κανόνες, στιγματίζεται και τελικά αποβάλλεται. Οι πλατφόρμες της λεγόμενης “διαμοιρασμένης οικονομίας” πολλαπλασιάζονται, σε μια παγκόσμια τάση, χωρίς αναστροφή.

Ανάλογη είναι και η εξάπλωση στη οδική μετακίνηση, όπου ιντερνετικές πλατφόρμες όπως το Uber εξασφαλίζουν το ιδιωτικό όχημα που θα σε μεταφέρει παντού. Εδώ ίσως υπάρχει ένα θέμα, με την ευθύνη ενός ερασιτέχνη οδηγού σε περίπτωση ατυχήματος, αλλά οι κατάλληλες ρυθμίσεις είναι σίγουρο οτι θα βρεθούν. Μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι αντιδράσεις των κατά τόπους συντεχνιών, όπως των ταξιτζήδων και των ξενοδόχων, που αισθάνονται οτι απειλούνται.

Βεβαίως, σε ορισμένες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Βερολίνο, υπήρξαν παρενέργειες. Εκεί όπου δεν υπήρχε μεγάλη προσφορά σπιτιών, η ενοικίαση με τη μέρα προκάλεσε έλλειψη για τους μόνιμους ενοικιαστές και εκτόξευσε τις τιμές. Είναι προφανές οτι ένας ιδιοκτήτης προτιμά να εκμεταλλεύεται το ακίνητο του, αποκομίζοντας τα τριπλά, ως οικοδεσπότης του Airbnb (η διαφορά βέβαια είναι οτι το συμβατικό ενοίκιο είναι σχετικά άκοπο, ενώ το άλλο θέλει δουλειά και είναι άκρως δεσμευτικό).

Ωστόσο, στην περίπτωση της γερμανικής πρωτεύουσας, που απαγόρευσε την καθημερινή ενοικίαση, η Ευρωπαϊκή Ένωση, βλέποντας μπροστά, παρενέβη με την οδηγία προς τις χώρες-μέλη να μην καταφεύγουν σε απαγορεύσεις της διαμοιρασμένης οικονομίας, παρά μόνο ως ύστατο μέσο και σε μεγάλη ανάγκη. Άλλωστε, οι κάτοικοι μπορούν να διαμείνουν και λίγο πιο έξω από τα τουριστικά κέντρα των πόλεων.

Στη χώρα μας - και ειδικά στην Αθήνα - τέτοιο πρόβλημα δεν υπάρχει. Αντιθέτως, υπάρχει πληθώρα ακινήτων, που μένουν ανοίκιαστα λόγω κρίσης και μπορούν να φιλοξενήσουν κάθε μόνιμη ανάγκη διαμονής. Επιπλέον, είμαστε μια χώρα που έχει την υποχρέωση, λόγω δανεισμού και αρνητικού ισοζυγίου πληρωμών, να εκμεταλλευόμαστε κάθε δυνατότητα εξαγωγής υπηρεσιών που έχουμε και να διευρύνουμε διαρκώς την τουριστική μας πελατεία.

Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να εισηγηθεί στη Βουλή νομοσχέδιο, “κληρονομιά” του πρώην αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη, που ρυθμίζει το τοπίο της ερασιτεχνικής ενοικίασης ακινήτων. Πέρα από την φορολόγηση που θα επιβληθεί, η ρύθμιση προβλέπει, προφανώς κάτω από την πίεση διαφόρων λόμπυ, να επιτρέπεται η ενοικίαση μόνο για 90(!) ημέρες το χρόνο, αλλιώς ο ιδιοκτήτης πρέπει να καταφύγει στις επαγγελματικές ρυθμίσεις του ΕΟΤ για τα τουριστικά καταλύματα, που συνεπάγεται άλλα κόστη, τήρηση βιβλίων κλπ.

Ποιός ιδιοκτήτης θα λειτουργήσει με αυτόν τον χρονικό περιορισμό και δεν θα αποθαρρυνθεί από το να κάνει τη μικρή του επένδυση στη διαμοιρασμένη οικονομία; Και γιατί να αρνηθούμε τον επισκέπτη που θα έρθει να μείνει σε ένα σπίτι με λιγότερο από 50 ευρώ τη βραδιά, τιμή που ένα αξιοπρεπές ξενοδοχείο αδυνατεί να προσφέρει; Πώς είναι δυνατόν μια ευρωπαϊκή και άκρως τουριστική χώρα να βρίσκει κουτοπόνηρα τρικ για να περιορίσει τα νέα ταξιδιωτικά ήθη, που δεν είναι “μόδα”, αλλά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις όλων των παραγόντων παγκοσμίως, πολύ απλά “το μέλλον”;

Το οικονομικό επιτελείο, αλλά και οι ξενοδόχοι, πρέπει να αντιληφθούν οτι το κοινό του Airbnb και των άλλων “μεσιτών” της διαμοιρασμένης οικονομίας, είναι διαφορετικό από αυτό των συμβατικών ξενοδοχείων. Πάντα θα υπάρχουν τα γκρουπ, αυτοί που θέλουν τις παροχές και την απρόσωπη ιδιωτικότητα του ξενοδοχείου, αυτοί που μπορούν να πληρώσουν την πολυτέλεια. Αν πλήττεται κάποιος σε αυτή την κατηγορία τιμών που προσφέρει συνήθως το Airbnb, αυτός είναι ο κακός επαγγελματίας ξενοδόχος, που παρέχει άθλιες συνθήκες και δεν θα λείψει σε κανέναν.

Αντιθέτως, η εξάπλωση της ερασιτεχνικής ενοικίασης, θα ανακουφίσει ένα κομμάτι των φορολογουμένων, που στενάζουν λόγω της υπερφολόγησης των ακινήτων και μπορούν έτσι να αντιμετωπίσουν τον ΕΝΦΙΑ. Θα προσφέρει στην οικονομία και στα κρατικά έσοδα. Και κυρίως δεν θα βγάλει τη χώρα μας από τον παγκόσμιο χάρτη της νέας τάσης πραγμάτων. Άλλωστε, το συμφέρον των πολλών είναι υπέρτερο αυτού ενός επαγγελματικού κλάδου.

Η εποχή μας αλλάζει, προς το συμφέρον του καταναλωτή. Κάποτε οι κακές υπηρεσίες έμεναν ατιμώρητες. Τώρα, κάτω από κάθε τουριστική και μη καταχώρηση στο ίντερνετ υπάρχουν σχόλια, που αποτρέπουν και διορθώνουν. Μέρος αυτού του νέου κόσμου είναι και η διαμοιρασμένη οικονομία.

Η αντίσταση στο μέλλον δεν οδηγεί πουθενά και κάνει ζημιά σε όλους. Αλλιώς, θα πρέπει να αισθανθούμε ευτυχείς που επί δεκαετίες πληρώναμε τους λεμβούχους κάποιων νησιών που έχασαν τη δουλειά τους, επειδή φτιάχτηκε η προβλήτα, για να πιάσει το πλοίο της γραμμής…

Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice

Οι φωτό είναι από το www.athensvoice.gr & www.youtube.com

Το post συνοδεύεται από το "Desire", του Αμερικανού Leo Sidran.

Μια τρύπα στο νερό...

Επί πέντε μήνες, το success story της κυβέρνησης ήταν η τακτοποίηση της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς και η πάταξη της διαπλοκής. Ήταν διάφανο εξ αρχής οτι η στόχευση ήταν η δημιουργία ενός φιλικού τηλεοπτικού τοπίου, με ελάχιστους αντιπολιτευόμενους για “ξεκάρφωμα”.

Η “δημοπρασία του ράντζου”, το φιάσκο Καλογρίτσα, ο “λαγός” Σαββίδης, η απουσία κάθε πρόβλεψης για χρήμα από τον υπόκοσμο, το Ινστιτούτο της Φλωρεντίας που επέτρεπε μόνο 4 άδειες (που μετά τις “επέτρεπε” η διαφημιστική πίτα), η δημαγωγική σύνδεση μιας μνημονιακής υποχρέωσης με τη δήθεν κοινωνική πολιτική ήταν μερικά μόνον από τα αλλεπάλληλα λάθη.

Η κυβέρνηση, με χαρακτηριστική οίηση, εμπιστεύθηκε όσους την έπεισαν οτι θα περνούσε μια ρύθμιση, που “έμπαζε” από παντού - λίγο να ήξερες από τηλεοπτικά και νομικά (πόσο μάλλον να είχες πολιτικό κριτήριο), το καταλάβαινες. Προσπάθησε απροσχημάτιστα να προσεταιριστεί την ηγεσία των δικαστικών. Κατάφερε να κάνει όλους τους ενδιαφερόμενους εχθρούς, φέρνοντας απέναντι της και τα πιο φιλικά της κανάλια και φυσικά όλους τους εργαζόμενους τους.

Η κυβερνητική προπαγάνδα στηρίχθηκε κυρίως στην αντίληψη οτι το σημαντικό είναι να εισπραχθούν εκατομμύρια, από τους καναλάρχες που δεν πλήρωναν τίποτα για 27 χρόνια. Μόνο που αυτό ήταν το τελευταίο ζητούμενο, σε ένα τοπίο που πραγματικά έχρηζε προδιαγραφών λειτουργίας και ποιότητας. Η κυβέρνηση απευθύνθηκε στο θυμικό των ψηφοφόρων, με το επιχείρημα “τους κλείσαμε μέσα τρία μερόνυχτα και τα έσκασαν”. Μόνο που και αυτό το αφήγημα έδειξε να μην αντέχει πολύ.

Όταν άρχισαν τα αμίμητα “το δικαστήριο πρέπει να ακούει τον παλμό της κοινωνίας” και διεκόπη η πρώτη συνεδρίαση του ΣτΕ, λόγω του “κλίματος που είχε διαμορφωθεί”, ο έλεγχος είχε ήδη χαθεί. Η αήθης επίθεση κατά δικαστικού για τα προσωπικά του ήταν το κομβικό παρακρατικό σφάλμα, που συσπείρωσε την οργή των δικαστών εναντίον της προσπάθειας παρέμβασης. Έτσι ήρθε μια αυτονόητα σκληρή απόφαση του ΣτΕ, που απέρριψε πρωτίστως την μεταφορά των αρμοδιοτήτων από το ΕΣΡ στον υπουργό.

Κι εκεί ήρθαν τα ανήκουστα για ευρωπαϊκή δημοκρατία, μεταξύ άλλων και με μια δημαγωγική επίθεση της κυβερνητικής εκπροσώπου, στα όρια της χυδαιότητας. “Οι αποφάσεις των δικαστηρίων είναι δεσμευτικές, αλλά όχι σεβαστές”, λες και “σεβαστές” στην ελληνική γλώσσα σημαίνει να τις εκτιμάς προσωπικά. “Η απόφαση του ΣτΕ μας γυρνάει πίσω στην ανομία”, λες και το δικαστήριο έχει ως αποστολή να αποδεχτεί ένα νομοθέτημα, επειδή πιθανώς η προηγούμενη κατάσταση ήταν χειρότερη. Αφήστε που το ενδιαφέρον για την “ανομία” (που σε άλλες περιπτώσεις είναι φιλική ή αδιάφορη) φαντάζει άκρως υποκριτικό.

Κανείς νοήμων και δημοκράτης πολίτης δεν είπε να μην ρυθμιστεί με νόμο το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Αλλά όχι με αυτόν τον παιδαριώδη, αυταρχικό, υστερόβουλο και αντισυνταγματικό τρόπο. Όσο για την προσπάθεια να ταυτιστεί κάθε αντίρρηση προς τους χειρισμούς της κυβέρνησης με τη ΝΔ και τη “διαπλοκή των καναλαρχών”, είναι ενδεικτική της περιφρόνησης προς τον δημόσιο διάλογο και του παλαιοκομματικού τρόπου με τον οποίον πολιτεύεται και αυτή η κυβέρνηση. Οι απαντήσεις της εξουσίας πρέπει να δίνονται πρωτίστως προς τους αδέσμευτους και σκεπτόμενους πολίτες - κι όχι να κρύβεται η αντιπαράθεση πίσω από την αντιπαλότητα των κομμάτων.

Κι έτσι η κυβέρνηση που ήταν “κάθε λέξη του συντάγματος” βρέθηκε βαρύτατα εκτεθειμένη και ανεπαρκής. Ο Πρωθυπουργός, που είχε αποφανθεί στη ΔΕΘ οτι “δεν γίνονται αυτά τα πράγματα”, βγήκε τραυματισμένος άλλη μια φορά στο πεδίο της συνέπειας και της σοβαρότητας. Και η άγνοια για τη διάκριση των εξουσιών και τη λειτουργία της δημοκρατίας εκφράστηκε πανηγυρικά και με περισσό θράσος. Η πρόβλεψη του Συντάγματος, για στελέχωση του ΕΣΡ από τα 4/5 της Βουλής, υποδηλώνει την υποχρέωση να εξευρεθεί συναινετική λύση σε σημαντικά ζητήματα - κι όχι να επιβληθεί η κυβερνητική άποψη, πχ για 4 κανάλια. Ακόμα και αυτό όμως δύσκολα γίνεται κατανοητό.

Με την απόφαση του ΣτΕ, η κυβέρνηση δέχτηκε ένα σοβαρό ράπισμα, που σε επικοινωνιακό επίπεδο ήταν δυνατό και ακαριαίο. Αυτό που δεν έδειχνε να καταλαβαίνει όμως, ήταν οτι γλύτωσε από τα χειρότερα - και οτι το άλλο “σενάριο”, θα σήμαινε ένα αργό και επίπονο αδιέξοδο, στο οποίο θα την είχαν φέρει οι εμμονές και οι χειρισμοί της.

Εάν ο νόμος Παππά περνούσε από το ΣτΕ, η αυτοπαγίδευση θα ήταν πλήρης: Η κυβέρνηση θα έπρεπε να κλείσει 5-6 κανάλια, με αποτέλεσμα να βρεθεί με 2000 εργαζόμενους, που έχουν ισχυρά ερείσματα, απολυμένους. Θα είχε φτιάξει τη “δική της ΕΡΤ”, που θα ήταν αφόρητα δύσκολο να δικαιολογήσει, στο ιδεολογικό πλαίσιο στο οποίο κινείται.

Εάν πάλι τα κανάλια χωρίς άδεια δεν έκλειναν, η διαγωνιστική διαδικασία θα κατέρρεε, εις τα εξ ων συνετέθη. Όσοι είχαν πληρώσει, εως και 75 εκατομμύρια, για να αποκτήσουν μία από τις 4 πολύτιμες άδειες που εξασφάλιζαν λιγότερο ανταγωνισμό σε ένα νέο ολιγοπώλιο, θα επέμεναν με κάθε τρόπο, νομικό και πολιτικό, να πάρουν τα λεφτά τους πίσω.

Είναι απορίας άξιο, ποιό θα ήταν το επιτυχημένο σενάριο, στο μυαλό όσων προπαγάνδισαν αυτή τη ρύθμιση τους ραδιοτηλεοπτικού τοπίου. Το μόνο που μπορεί να υποθέσει κανείς, είναι οτι το κυβερνητικό επιτελείο ήλπιζε οτι με ένα μαγικό τρόπο θα έβαζε τους νέους παίκτες στο παιχνίδι κι οτι αυτοί με εξαγορές ή συγχωνεύσεις θα διατηρούσαν τα περισσότερα παλιά κανάλια και τους εργαζόμενους τους εν ζωή, αλλά πιθανώς με άλλο όνομα - και με μια καινούργια “αντι-διαπλεκόμενη” facade. Μόνο που αυτές οι σκέψεις γίνονται αποκλειστικά από ανθρώπους που δεν ξέρουν πώς λειτουργούν η αγορά και οι επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση συνέχισε να χειρίζεται κουτοπόνηρα και δημαγωγικά το στραπάτσο της. Επέμενε οτι ο υπουργός θα φέρει νέο νόμο για προσωρινές άδειες, κόντρα ακριβώς στην ερμηνεία του ΣτΕ, οτι οι αρμοδιότητες με βάση το Σύνταγμα δεν ανήκουν στον υπουργό, αλλά αποκλειστικά στο ΕΣΡ. Ενδιάμεσα, μια τροπολογία για κλείσιμο των μη αδειούχων, εντός 5 ημερών, είχε αποσυρθεί άρον-άρον, από αυτούς που είχαν συνειδητοποιήσει την ανάγκη συναίνεσης.

Ο πανικός έφερε την ακόμα μεγαλύτερη γκάφα. Ο Βύρων Πολύδωρας, ένα στέλεχος που είχε εκδιωχθεί από τη ΝΔ και με άκρως βεβαρυμένο παρελθόν, προβλήθηκε ξαφνικά ως “ο Πρόεδρος του ΕΣΡ που δεν θα μπορούσε να αρνηθεί η αξιωματική αντιπολίτευση”. Η υποτιθέμενη κίνηση-ματ οδήγησε σε ένα ακόμα φιάσκο.

Πια δεν απέμενε παρά η άτακτη υποχώρηση και η αλλαγή της ατζέντας με έναν ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου, που προφανώς δεν άντεχε να έχει απέναντι του και την εκκλησία. Το σχέδιο για κατάληψη εξ εφόδου της τηλεοπτικής ενημέρωσης είχε καταφέρει δονκιχωτικά μια τρύπα στο νερό…

Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice

Η φωτό είναι από το www.realpolitics.gr & το εξώφυλλο του δίσκου από το www.junodownload.com

Το post συνοδεύεται από το "Fly Me To The Moon", του Γάλλου Ben L'Oncle Soul.