12.2.13

Η άλλη πλευρά του νομίσματος...

Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος, που θεωρεί ότι οι λέξεις και οι έννοιες έχουν διασταλτική ερμηνεία, ανάλογα με την πολιτική οπτική αυτού που τις εκφέρει. Και μάλιστα, έχει και επιχείρημα για αυτό: Εφόσον συνταγματικές προβλέψεις, εργασιακά δικαιώματα και νόμοι γίνονται  «λάστιχο», άρα μπορούν να γίνουν το ίδιο και τα εργαλεία του λόγου.

Πράγματι λοιπόν, από τότε που η χώρα έχει περιέλθει σε κατάσταση αδυναμίας δανεισμού, οι «εκπτώσεις» στο πολιτικό και νομικό πεδίο είναι πολλές. Οι (αποκλειστικοί) μας δανειστές φέρονται να δυσανασχέτησαν για τους περιορισμούς που ο συνταγματικός χάρτης της χώρας θέτει. Το ζήτημα βέβαια ήταν πάντα πολιτικά και νομικά περίπλοκο, καθώς οι ευρωπαϊκές αρχές και οδηγίες «μάχονται» πολλές φορές με τις εθνικές συνταγματικές επιταγές, όταν έχουν διαφορετικές κατευθύνσεις. Και η αλήθεια είναι ότι το εθνικό θα έπρεπε να υποχωρεί, όταν πρόκειται για το συμφέρον της συνολικής ευρωπαϊκής οντότητας, με την προϋπόθεση ότι πράγματι τα κίνητρα είναι το κοινό καλό.

Ωστόσο, οι «εκπτώσεις» δεν αφορούν μόνο το Σύνταγμα, αλλά επεκτείνονται στην κατάργηση πολλών δικαιωμάτων, κυρίως εργασιακών, αλλά και στην αντικατάσταση της κανονικής νομοθετικής λειτουργίας, με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και άλλες ρυθμίσεις. Το καθεστώς του «χρεοκοπημένου» κάνει ιδιαίτερα δύσκολη την άμυνα σε αλλαγές και περικοπές, που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα γίνονταν ποτέ δεκτές, ανεξαρτήτως του αν η πολιτεία μας υπέφερε μεταπολιτευτικά από ανικανότητα, διαφθορά και πολυνομία. Χώρια που σε όλα αυτά προστέθηκε και η επικίνδυνη διείσδυση του φασισμού σε όλους τους χώρους.

Όσο όμως μπορεί πολιτικά να είναι κανείς αντίθετος με τέτοιες συνταγματικές ή μη παραβιάσεις, άλλο τόσο δεν μπορεί κανείς να μεταφράζει το αποτέλεσμα ως «χούντα» ή «δικτατορία». Και οι δύο λέξεις, που υποδηλώνουν με σαφήνεια ολοκληρωτικό καθεστώς από στρατιωτικό ή όχι πραξικόπημα, δεν μπορούν να περιγράφουν τις όποιες κυβερνητικές παρανομίες. Η έννοια της δημοκρατίας δεν υπονοεί μια κατάσταση άσπρου-μαύρου, όπως η έλλειψη της. Και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, σε κάθε δημοκρατική χώρα, όσο και αναπτυγμένη κι αν είναι, υπάρχουν παρανομίες και παραβιάσεις από τις διάφορες εξουσίες, κυρίως την εκτελεστική. Για αυτό και υπάρχει, εγγενής στη σύγχρονη δημοκρατία, η διάκριση των (τριών) εξουσιών, που με τη βοήθεια της άτυπης τέταρτης, του Τύπου, ελέγχουν η μία την άλλη, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι αυθαιρεσίες.

Η αυθαιρεσία των κυβερνήσεων και της διοίκησης λοιπόν, που καθορίζει την ποιότητα της δημοκρατίας, δεν αντιμετωπίζεται με αυθαιρεσία στις λέξεις. Αντιμετωπίζεται με σοβαρή πολιτική δουλειά και ενδυνάμωση των θεσμών. Ούτε η πλημμελής λειτουργία των ΜΜΕ μπορεί να ονομάζεται «νοθεία» ή «τρομοκρατία», όσο κι αν η χαμηλή ποιότητα της πληροφόρησης  ή του δημοσίου διαλόγου, που αυτά εκτρέφουν, υποβαθμίζει κι άλλο τη δημοκρατία. Ούτε η συνταγματική «εκτροπή» μπορεί να ονομάζεται δικτατορία, όσο κι αν η μη τήρηση του Συντάγματος σε επί μέρους θέματα καθιστά τη δημοκρατία ακόμα πιο ελλειμματική.

Τα τελευταία χρόνια, στον παγκόσμιο δημόσιο διάλογο έχει μπει και η «χούντα των αγορών», η αντιδημοκρατική επιβολή της βούλησης των οικονομικών συμφερόντων, πάνω από τις επιθυμίες ή της προτεραιότητες των οργανωμένων κοινωνιών. Πράγματι, η πίεση αυτή που έγινε δυνατή τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω κυρίως του «εξαναγκασμού» των κρατών να δανείζονται από την αγορά και όχι από τις κεντρικές κρατικές τράπεζες, θέτει σοβαρά ζητήματα για την πορεία της δημοκρατίας παγκοσμίως. Αυτό όμως δεν σημαίνει την απώλεια της, τουλάχιστον όχι ακόμα. Η ρήση ότι «οι δικτατορίες επιβάλλονται όχι πια με τα όπλα, αλλά με το χρήμα» είναι μαξιμαλιστική και σκοντάφτει σε μια πολύ βασική αντίφαση.

Στα ολοκληρωτικά καθεστώτα, δεν υπάρχει εξ ορισμού καθόλου δημοκρατία. Κυρίως όμως δεν υπάρχει ποτέ η ελευθερία του λόγου. Εν πολλοίς, αν ζούσαμε σε δικτατορία, θα ήμασταν οι περισσότεροι πίσω από τα κάγκελα ή σε ξερονήσια, πιθανά μέλη μιας ατέλειωτης λίστας βασανιζόμενων ή και νεκρών, μόνο και μόνο επειδή λέμε τη γνώμη μας ελεύθερα. Και πάντως, δεν θα είχαμε εκλέξει (και επανεκλέξει) τους εκπροσώπους, που σχηματίζουν τις κυβερνήσεις που παρανομούν.

Υπό αυτό το πρίσμα, η παρούσα κυβέρνηση ελέγχεται για πολλές και διάφορες (εξαναγκασμένες ή μη) ενέργειες που πλήττουν τη δημοκρατία. Ούσα τρικομματική, άρα ουσιαστικά για πρώτη φορά από το 1989 κυβέρνηση συναίνεσης και συνεργασίας, θα έπρεπε να κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση, στο βαθμό τουλάχιστον που το επέτρεπαν οι ασφυκτικές (και όχι πάντα αδικαιολόγητες) απαιτήσεις των δανειστών, που έχουν πολλές φορές διαπιστώσει τη συνολική τάση που έχει η πολιτική ηγεσία μας να κοροϊδέψει τους «κουτόφραγκους», παραβιάζοντας όσα έχουν συμφωνηθεί.

Αντί όμως να επωφεληθεί από αυτή την ευρεία συναίνεση για να προωθήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και τον εκσυγχρονισμό της κρατικής μηχανής, ώστε να ξεφύγουμε από τη φούσκα που εμείς κυρίως επιτρέψαμε να δημιουργηθεί, βλέπουμε μια προσπάθεια για μικροκομματικά οφέλη, βασισμένα στον αυταρχισμό και στην πόλωση (με αμφίβολα αποτελέσματα) και στην αντιπαράθεση με την αξιωματική αντιπολίτευση. Βεβαίως και θα μπορούσε αυτή κυβέρνηση, από πλευράς ιδεολογικής σύνθεσης τουλάχιστον, να εξυγιάνει τομείς όπως ο συνδικαλισμός, η παιδεία ή η δημόσια διοίκηση.

Αλλά αυτό δεν γίνεται με αλλεπάλληλες διαρροές , για να μετρηθούν οι αντιδράσεις και για λόγους πολιτικού παιχνιδιού. Ούτε με τη συνδικαλιστική παρέμβαση για εξαίρεση των γιατρών, κυρίων υπόπτων για φοροδιαφυγή, από την ανάρτηση της υποχρεωτικής ταμπέλας για τις αποδείξεις. Ούτε με την παρέμβαση υπέρ τοπικών κοινωνιών , στο επιχειρούμενο συμμάζεμα του «κάθε πόλη και πανεπιστήμιο, κάθε χωριό και ΤΕΙ». Ούτε με την «επάνδρωση» του δημόσιου τομέα με ο,τι χειρότερο, συμπεριλαμβανομένων και όσων δεν έχουν πτυχίο , αλλά θέλουν διευθυντικές θέσεις. Ακόμα περισσότερο, ούτε με την πιο μετριοπαθή, “καραμανλική” πλευρά να αρνείται λυσσαλέα τη διόγκωση του χρέους τη διετία 2007-2009, με σχετικό non-paper, ενώ σκοπεύει να εξυγιάνει την πολιτική ζωή του τόπου, προωθώντας έναν ακόμα Καραμανλή (το γιό του Αχιλλέα!) στον δημόσιο στίβο.

Κι αν η τακτική του μεγαλύτερου μέρους της αντιπολίτευσης προκαλούσε και προκαλεί θυμηδία, όχι μόνο γιατί έθεσε επί μήνες την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας σε αμφισβήτηση, αλλά και γιατί έφτασε σε απίστευτες λεκτικές ακροβασίες, για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα (ποιος ξεχνάει την αμίμητη έκφραση «το ακραίο κέντρο» ή άλλες παρόμοιες), η βασική κυβερνητική συνιστώσα δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να οδηγεί τη σκέψη μας στην συμπληρωματική λεκτική ακροβασία «τα μετριοπαθή άκρα».

Μόνο που δεν λογίζεσαι πια ως μετριοπαθές, κεντροδεξιό κόμμα, όταν ολοένα και περισσότερο ακολουθείς αυταρχικές πρακτικές, φλερτάροντας με την ακροδεξιά. Κι αν κάτι κάνει ο υπερπατριωτικός, υπερσυντηρητικός και εθνικιστικός πυρήνας της Νέας Δημοκρατίας είναι να αποδεικνύει ότι αποτελεί την άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος, με όσους ακολουθούν έναν λαϊκίστικο, ανέξοδο, καταγγελτικό λόγο στην απέναντι πλευρά του πολιτικού φάσματος. Και μάλιστα, με πολύ χειρότερες προδιαγραφές, όταν κλείνεις το μάτι στους ψηφοφόρους του φασισμού και του χυδαίου, ευτράπελου καφενείου.














Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice

H φωτό είναι από το www.blog.geocaching.com και το εξώφυλλο από το www.tumblr.com

To post συνοδεύεται από το "What Is And What Should Never Be" των Βρετανών Led Zeppelin

buzz it!

8 σχόλια:

Σταμάτης Κυρζόπουλος είπε...

Προκόπη, συμφωνώ. Κάτι παραπλήσιο έγραφα χθες
Είναι τουλάχιστον αμετροέπεια να εκτοξεύονται χαρακτηρισμοί τύπου "χούντα", "δοσίλογοι" κτλ. Από την άλλη πλευρά καταγράφεται μια κυβερνητική ροπή προς τον αυταρχισμό, που πρέπει να αναδειχθεί και να στηλιτευθεί.

Prokopis Doukas είπε...

@Σταμάτης Κυρζόπουλος: Ναι, δυστυχώς - και μια τεχνητή πόλωση για τα ψηφαλάκια...

ακυβέρνητος είπε...

Αγαπητέ κε Δούκα,
το ελληνικό λεξιλόγιο ασφαλώς είναι πλούσιο. Καθείς μπορεί να εκφράσει τις θέσεις του με πάρα πολλούς τρόπους, χρησιμοποιώντας ενδεχομένως «πολιτισμένους» χαρακτηρισμούς γι’ αυτό που συμβαίνει στη χώρα τα τελευταία 3 (;) χρόνια. Το ότι οι περισσότεροι επιλέγουν να εκφραστούν με «βαρείς» χαρακτηρισμούς, όπως «χούντα», «κατοχή», «πουλημένοι» κλπ, αυτό από μόνο του δεν νομίζω πως μπορεί να σημαίνει αυθαίρετο λόγο ή/και έλλειψη παιδείας.
Θεωρώ πως όλα αυτά που συμβαίνουν αντιμετωπίζονται από τους Έλληνες με τον πιο κόσμιο και δημοκρατικό τρόπο. Ξένοι πολιτικοί και ξένα ΜΜΕ εκφράζουν τον …θαυμασμό τους (!) για την ανοχή που έχει επιδείξει ο ελληνικός λαός. Διαβάζω πως μια σειρά από ξένες εφημερίδες διαρκώς αναφέρονται στο «ελληνικό φαινόμενο», κάνοντας λόγο για κατάλυση του Συντάγματος, ψήφιση αντισυνταγματικών νόμων, άρση δημοκρατικών ελευθεριών, κατά συρροή παρανομίες των κυβερνώντων και της τρόικας κλπ, φαινόμενα τα οποία αντιμετωπίζονται από τους Έλληνες με μια …στωικότητα, με έναν απίστευτο πολιτισμό.

Αν δεν μας δουλεύουν …μας λυπούνται!

Η γνώμη μου είναι πως οι τέσσερις εξουσίες (κατάντησαν να) είναι αλληλένδετες, σε μεγάλο βαθμό (ή μικρό - είναι θέμα εκτίμησης) διαπλεκόμενες και φροντίζουν από κοινού για το κοινό κακό. Οι φωτεινές εξαιρέσεις πάντοτε υπήρχαν και πάντοτε θα υπάρχουν για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Είναι τέτοια η φύση της εργασία σας που σας φέρνει συχνά σε επαφή και με τον κόσμο και με τα προβλήματά του. Θεωρείτε πως αυτός που αδυνατεί να φέρει χρήματα στο σπίτι, να πληρώσει τους λογαριασμούς, ή τους φόρους που ετσιθελικά τού επιβάλλουν, αντιδρά με τρόπο παράλογο; Ίσως οι «extreme» χαρακτηρισμοί να είναι και η «βαλβίδα εκτόνωσης». Ίσως όλος αυτός ο κόσμος να καταφεύγει σε μη κόσμιες λέξεις επειδή είναι ανήμπορος να αντιδράσει με τον τρόπο που θα ήθελε.

Ίσως υπάρχουν και χειρότερα.

Ακούμε συνεχώς ότι η «ατζέντα» επιβάλλεται από τους δανειστές. Δεν είμαι και πολύ σίγουρος γι’ αυτό. Επειδή ως πολίτης έχω εισπράξει πολύ δούλεμα επί δεκαετίες, αρνούμαι να δεχθώ ότι η τρόικα αποφασίζει από μόνη της.
Η πολιτική τάξη να ελπίζει και να εύχεται ότι οι αντιδράσεις του ελληνικού λαού θα παραμείνουν σε λεκτικό επίπεδο.
Σίγουρα δεν θα ήθελαν να γνωρίσουν την άλλη «πλευρά του φεγγαριού».
Γιατί αν αυτό συμβεί, θα έχουμε να «αναπολούμε» τις εποχές των συλλαλητηρίων και της μούντζας…

ΒΑΣΩ είπε...

Και δυστυχώς και οι δικτατορίες εκσυγχρονίζονται και γινονται ολο και πιο μοντέρνες και "λειτουργικές".

Prokopis Doukas είπε...

@Πέτρος Κ.: Παραθέτω μερικές απαντήσεις, σε διάφορα σημεία του σχολίου σας:

-- Πράγματι, αυτός που αδυνατεί να φέρει χρήματα στο σπίτι, άλλοτε είναι πολύ υπεύθυνος γι αυτό (γιατί έχει σπαταλήσει, έχει χρεωθεί παράλογα, εχει κάνει διάφορα επιπόλαια και ελαφρόμυαλα) - κι άλλοτε λιγότερο. Ως πολίτης πάντως, είναι το ελάχιστο υπεύθυνος για τη συνολική πορεία της χώρας, γιατί ακριβώς με τις πράξεις και τις παραλείψεις του δεν προέβλεψε αυτή την πορεία. Θα ήμουν έτοιμος να δεχθώ την έκρηξη της οργής, κάποιες φορές με υπερβολικές εκφράσεις (ανθρώπινο είναι), αν άκουγα από τους ίδιους και την αυτοκριτική, ενίοτε.

-- Ο λόγος για τον οποίον η εληνική κοινωνία αποδέχεται τα περισσότερα από όσα συμβαίνουν, είναι γιατί αφ' ενός συναισθάνεται την αξία της διατήρησης της ευρωπαϊκή πορείας της χώρας και αφ' ετέρου γιατί αναγνωρίζει την ευθύνη όλων μας, που αφήσαμε το καράβι να το κυβερνάνε οι Λαμογιόπουλοι και οι Λαϊκιστόπουλοι, με αποτέλεσμα να μη χτίσουμε ούτε κατ' ελάχιστον μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση.

-- Πράγματι, οι 4 εξουσίες βρίσκονται σε ώσμωση, με αποτέλεσμα να μην ελέγχουν σωστά η μία την άλλη ή να δρουν μόνο συμφεροντολογικά. Αυτό όμως το "ξεχείλωμα", δεν μπορεί να περιγράφεται ως "δικτατορία" ή "χούντα"...

-- Προφανώς το μεγαλύτερο μέρος της υστέρησης μας τα τελευταία 3 χρόνια οφείλεται στην άρνηση της πολιτικής μας τάξης να ακολουθήσει τα συμφωνημένα, να εκσυγχρονίσει, να εγκαταλείψει τις πελατειακές σχέσεις, να πράξει αυτά που πρέπει. Προσέξτε τώρα την αντίφαση των λεγομένων σας: Αφού η ατζέντα δεν επιβάλλεται εξ ολοκλήρου από τους δανειστές (δεν λέω κάτι διαφορετικό), πώς στο καλό δεν είναι υπεύθυνη η πολιτική μας τάξη; Κι αφού είναι, πώς δεν είναι υπεύθυνο το εκλογικό σώμα, που αναπράγει τους περισσότερους, μετά από αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες; Πού είναι οι αξιότεροι, που οφείλει να αναδεικνύει ένα εκλογικό σώμα; Μήπως αυτοί ακριβώς είμαστε, "κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν"; Πότε επιβραβεύτηκαν οι άξιοι και οι έντιμοι;

-- Εν τέλει, η γνώμη μου είναι οτι οι εκφράσεις αυτές είναι ΚΑΙ έλλειψη παιδείας ΚΑΙ ευκολοκαφενειακή επιπολαιότητα ΚΑΙ βαλκανική/τριτοκοσμική κουτοπονηριά (σύμφωνα με την οποία πάντα φταίνε οι άλλοι). Ακριβώς επειδή η γλώσσα είναι πλούσια, θα έπρεπε να έχουμε τελείως άλλη περιγραφή, αλλά αυτή δεν προσφέρεται βλέπετε για συνθηματολογία και λαϊκισμό.

Το οτι το ελπίζει η πολιτική τάξη, αυτό δεν σημαίνει οτι δεν το ελπίζει και πας εχέφρων. Αν κάποιοι σύρουν την κοινωνία ή η πλειονότητα της κοινωνίας δεχθεί να συρθεί σε αυτό που περιγράφετε ως "η άλλη πλευρά του φεγγαριού", τότε χαμένοι θα είμαστε όλοι μας. Μόνο αν με θετικό τρόπο κοπιάσουμε και προχωρήσουμε, θα είμαστε κερδισμένοι.

@ΒΑΣΩ: Να βάλω μια άλλη λέξη, στην θέση της "δικτατορίας", γιατί μου αρέσει η ακρίβεια στη γλώσσα: Τα συμφέροντα. Πάσης φύσεως και εκατομμύρια διαφορετικά συμφέροντα, που θέλουν να επιβάλουν το δικο τους. Το σύνολο τους όμως δεν συνιστά τη συγκεκριμένη έννοια της λέξης "δικτατορία".

ΒΑΣΩ είπε...

Επίσης κύριε Δούκα δεν κατάλαβα αν η κρατική τηλεόραση σταματησε τις ενημερωτικές εκπομπές η αν απεργουν οι εργαζόμενοι σ' αυτήν.Και ενω για ολες τις αλλες απεργίες γίνεται ο κακός χαμός εδω ουτε φωνή ουτε ακρόαση.Μαλλον τα πασης φύσεως διαφορετικα συμφέροντα.....

ΒΑΣΩ είπε...

Επίσης κύριε Δούκα δεν κατάλαβα αν η κρατική τηλεόραση σταματησε τις ενημερωτικές εκπομπές η αν απεργουν οι εργαζόμενοι σ' αυτήν.Και ενω για ολες τις αλλες απεργίες γίνεται ο κακός χαμός εδω ουτε φωνή ουτε ακρόαση.Μαλλον τα πασης φύσεως διαφορετικα συμφέροντα.....

Prokopis Doukas είπε...

@ΒΑΣΩ: Απεργούν οι δημοσιογράφοι, σε όλα τα δημόσια μέσα (ΕΡΤ, δημοτικά ραδιόφωνα, ΑΠΕ κλπ)..

ShareThis