Συμμετέχοντας στη Δημόσια Τηλεόραση...

Όλο το καλοκαίρι, η πρώτη κουβέντα υποδοχής, από το πρακτορείο ταξιδίων ως τη δημόσια υπηρεσία και από το καφενείο ως τη λαϊκή, ήταν: “Πότε θα σας ξαναδούμε στην τηλεόραση;” Η ερώτηση δεν ήταν προσωπική, εννοούσαν το πρόγραμμα και την ενημέρωση (κυρίως) της ΝΕΤ. Η έλλειψη έδειχνε ισχυρή - και το ενδιαφέρον μεγάλο. Για πρώτη φορά με ρωτούσαν περισσότερο για το δελτίο ειδήσεων, παρά για το ραδιόφωνο. Καθώς αγαπώ πιο πολύ τη ραδιοφωνική μου δουλεία, είχα ξεχάσει πόσο πιο δυνατή είναι η απήχηση της τηλεόρασης.

Επειδή ήδη άρχισαν οι αήθεις επιθέσεις (ένθεν κακείθεν) και τα απληροφόρητα δημοσιεύματα, ας αρχίσουμε με τα προσωπικά. Μετά από πολλή σκέψη κι ένα βασανιστικό καλοκαίρι, μετά από άπειρες ώρες τηλεφωνικών διαβουλεύσεων και καυγάδων, αποφάσισα, όπως και εκατοντάδες άλλοι εργαζόμενοι της ΕΡΤ, να κάνω αίτηση στον μεταβατικό φορέα της ΔΤ, παρά την αρχική μου αρνητική διάθεση.

Οι λόγοι κυρίως τρεις: Πρώτον, συνειδητοποίησα οτι ο μεταβατικός φορέας θα είναι πολύμηνος κι όχι δίμηνος (αρχίζει στην ουσία Σεπτέμβριο με τρομερές δυσκολίες και άγνωστο πότε θα παραχωρήσει τη θέση του στη ΝΕΡΙΤ) - σχεδόν φυσιολογική καθυστέρηση μετά την ανυπέρβλητη ζημιά που προκάλεσε η αψυχολόγητη (και άκρως δαπανηρή για τον προϋπολογισμό) απόφαση του κλεισίματος της ΕΡΤ. Δεύτερον, όλοι οι αστάθμητοι παράγοντες της πολιτικής μας ζωής και κυρίως οι πιέσεις της τρόϊκας θα μπορούσαν να αλλοιώσουν την κανονική πορεία των πραγμάτων, με αποτέλεσμα το πρόπλασμα της ΔΤ να αποτελέσει τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της χώρας, σε μόνιμη βάση, χωρίς καμία άλλη ουσιαστική διαδικασία. Τρίτον, η μοριοδότηση που έδινε τη δυνατότητα στους ανθρώπους της ΕΡΤ να στελεχώσουν αξιοπρεπώς το διάδοχο δημόσιο κανάλι, σε συνδυασμό με την αποχώρηση διαφόρων “παρασίτων” της εξουσίας, προς άλλες κατευθύνσεις, απέτρεψε, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, τη δημιουργία ενός αμιγώς κομματικού παραμάγαζου.

Οι συμβουλές των εργατολόγων μοιρασμένες: Άλλοι συνιστούσαν να κάνουμε αίτηση, γιατί μας προσφέρεται δουλειά και οφείλουμε να τη δεχτούμε - και άλλοι επέσειαν τους κινδύνους να “αδυνατίσουν” οι αγωγές μας. Από νομικής πλευράς, οι δίμηνες συμβάσεις θεωρούνται από πολλούς μια καλοσχεδιασμένη παγίδα, που θα μας εκμεταλλευτεί όσο μας χρειάζεται - και μετά θα μας πετάξει σαν στιμένες λεμονόκουπες. Το ρίσκο είναι σαφές, αλλά το να μείνεις απ’ έξω από μόνος σου, είναι ακόμη πιο σίγουρη απουσία. Είμαι απολύτως υπέρ των δικαστικών διεκδικήσεων, αλλά δεν αρκούν στη συγκεκριμένη περίπτωση: Η πραγματική ζωή διαφέρει από τη νομική υπόσχεση να δικαιωθείς (πιθανώς) σε δύο χρόνια στο Εφετείο - αν δικαιωθείς. Κι όσοι διατείνονται οτι η αποζημίωση και ο ένας χρόνος ταμείου ανεργίας (που θα αργήσει να αρχίσει να καταβάλεται) θα έπρεπε να είναι αρκετές για άγνωστο διάστημα, αγνοούν την αδήριτη πραγματικότητα της αγοράς εργασίας και τις υποχρεώσεις του καθενός.

Στην προκήρυξη για τους πρώτους 577 εργαζομένους της ΔΤ, που με τόση σφοδρότητα επέκρινα (όπως και το κλείσιμο της ΕΡΤ), ήμουν επιλαχών - ήρθα 12ος στην κατάταξη των 10 θέσεων παρουσιαστών. Δεν ήταν μόνο οτι το “Λίαν Καλώς” πτυχίο μου του 6,71 υπερκεράστηκε εύκολα από απολυτήρια Λυκείου της τάξης του 14, χωρίς φυσικά να γίνει καμία ποιοτική αξιολόγηση της γνώσης και της εμπειρίας ενός παρουσιαστή κεντρικού δελτίου επί 15 χρόνια. Ήταν και το ότι σχεδόν οι μισοί από τη δεκάδα δήλωσαν ιδιότητες που δεν είχαν: Υπήρξαν ακόμη και δημοσιογράφοι που δήλωσαν “παρουσιαστές”, με ανύπαρκτη εμπειρία, παραβιάζοντας τη σαφή απαίτηση της προκήρυξης για “ευδόκιμη (=καλά δοκιμασμένη, επιτυχημένη, διακριθείσα για όσους δεν γνωρίζουν ελληνικά, αλλά τη διεκδίκησαν παρόλα αυτά) προϋπηρεσία στη θέση για την οποία κάνεις αίτηση”.

Αποτέλεσμα της προσβλητικής αυτής διαδικασίας ήταν να μείνουν “επιλαχόντες” άξιοι συνάδελφοι - και να καλούνται εκ των υστέρων να καλύψουν τις θέσεις των “παραπλανηθέντων” και τις ανάγκες της δουλειάς. Αν σε κάποιους φαίνεται υπερβολική η απαίτηση για τήρηση των κανόνων, σε μια διαδικασία που αποκαλείται αξιοκρατική, η απάντηση είναι οτι εκτός από ζήτημα στοιχειώδους αξιοπρέπειας, πρόκειται και για άμυνα στην κοροϊδία: Εδώ κοντέψαμε να αποκληθούμε “βύσματα”, όσοι παραγκωνιστήκαμε από ψευδείς δηλώσεις - και σε κάποιες περιπτώσεις από υποψηφίους, με ισχυρή υποστήριξη από διάφορα παράκεντρα. Ίσως και 200 από τους 577 αρχικούς επιτυχόντες φαίνεται να έχουν πρόβλημα στην πρόσληψη τους, αλλά η διορθωμένη λίστα και η λίστα επιλαχόντων μάλλον δεν θα δημοσιευτεί ποτέ, προς αποκατάσταση της αλήθειας και της ακριβούς κατάταξης...

Παρά το γεγονός οτι ούτε η ΕΣΗΕΑ τόλμησε να μας υποδείξει να μην κάνουμε αίτηση για τη ΔΤ, συνάδελφοι και (εμμέσως) πολιτικοί χώροι μας κατηγορούν οτι “νομιμοποιούμε” ένα παράνομο μόρφωμα, ξεχνώντας οτι η χώρα δεν έχει εδώ και μήνες Δημόσια Ραδιοτηλεόραση, όπως οφείλει. Οι πρώτοι ελπίζουν οτι θα γίνει ένα πολιτικό θαύμα και θα αποκατασταθεί η ΕΡΤ Α.Ε., παραγνωρίζοντας οτι ακόμα και μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορεί, ούτε θα θέλει να την επαναφέρει, όσο κι αν τώρα δημαγωγικά ισχυρίζεται οτι θα το κάνει. Ή ίσως θα ήθελαν να στελεχωθεί η ΔΤ με κάποιους άλλους, που δεν ξέρουν τη δουλειά, από τους 8 χιλιάδες που έκαναν αίτηση, ώστε το εγχείρημα να αποτύχει. Οι δεύτεροι παίζουν το μικροκομματικό τους παιχνίδι, ελπίζοντας να ανατρέψουν την κυβέρνηση που έκανε αυτή την άθλια κίνηση, χρησιμοποιώντας τον θεσμό της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, εις βάρος του φυσικά.

Στους πρώτους απαντώ οτι προσωπικά τουλάχιστον δεν εκχωρώ τη θέση που έχω κατακτήσει με τη δουλειά μου και την (όποια) αξία μου, στον διάδοχο φορέα της ΕΡΤ, όποιος κι αν είναι αυτός. Η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση δεν είναι αυτής της κυβέρνησης, θα υπάρχει και για πολλά ακόμα χρόνια - και δεν είναι κανενός, παρά μόνο του ελληνικού λαού. Αν κάποιος αξιότερος έρθει να με αντικαταστήσει (αξιότερος όμως, όχι με υψηλότερο βαθμό απολυτηρίου ή ένα καλό “μέσο”), καλώς και δικαίως να έρθει. Αν με διώξουν γιατί δεν είμαι πολιτικά αρεστός, θα διαμαρτυρηθώ όσο αντέχει η φωνή μου. Αλλά από μόνος μου δεν κάνω τη χάρη σε αυτούς που ήθελαν να κλείσει η ΕΡΤ, γιατί ήταν γεμάτη από “πράσινα και ροζ παπαγαλάκια” - γιατί αυτός ήταν ο ουσιαστικός σκοπός τους. Και στα κόμματα που μποϊκοτάρουν τη ΔΤ, ενώ δεν είχαν τόσα χρόνια κανένα πρόβλημα με την παρουσία τους σε παράνομα λόγω έλλειψης αδείας, κίτρινα, λαϊκίστικα, διαπλεκόμενα και σεξιστικά κανάλια και τις εκπομπές τους, τους παραπέμπω στην εξαιρετική κριτική του σκιτσογράφου και γιατρού Ανδρέα Πετρουλάκη.

Η ΔΤ είναι ένα κανάλι που θα έχει πολύ φτωχά αποτελέσματα, για αρκετό διάστημα, λόγω φυσικά του αδιανόητου “ξαφνικού θανάτου” της ΕΡΤ, αλλά και με ευθύνη πιά όσων επιμένουν, μετά από 3 μήνες, να βρίσκονται στην Αγία Παρασκευή. Έχει στελεχωθεί με πολύ λίγους εργαζομένους, ενώ οι υποδομές στην Κατεχάκη, απ’ όπου μεταδίδονται τα πάντα, είναι ανεπαρκέστατες. Δείτε την αντίφαση: Η Αγία Παρασκευή εκπέμπει με τις καλύτερες τεχνικές προδιαγραφές, αλλά χωρίς επαγγελματικό πρόγραμμα και μέσα επικοινωνίας - και μόνο στο διαδίκτυο. Δυστυχώς δεν είναι πια πραγματικό δημόσιο ραδιόφωνο/τηλεόραση και απέχει πολύ από το να είναι ο θεσμός που κάποτε εκπροσωπούσε. Δημόσια Ραδιοτηλεόραση αυτοδιαχειριζόμενου τύπου (και χωρίς πομπούς) δεν υπάρχει σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα - και δεν πρόκειται ούτε για αντιδημοκράτες, ούτε για “κουτόφραγκους” εκεί. Η ΔΤ από την άλλη, θα μπορούσε να γίνει ένα αξιοπρεπές κανάλι, μόνο αν μετακόμιζε στην Αγία Παρασκευή. Όσο για τα ραδιόφωνα, μόνο από τις εγκαταστάσεις της ΕΡΤ θα μπορέσουν να εκπέμψουν.

Σέβομαι απολύτως την αυταπάρνηση όσων συναδέλφων προσπάθησαν να διαμαρτυρηθούν έμπρακτα, για τη διάλυση της ΕΡΤ - ιδιαιτέρως όσων η επιμονή δεν υπαγορεύεται από προσωπικούς λόγους, γιατί είναι κοντά στη σύνταξη ή αισθάνονται οτι έκλεισαν έναν επαγγελματικό κύκλο (δεν σέβομαι αυτούς τους λίγους που κινούνται από κομματικό φανατισμό ή από μια στρεβλωμένη ή/και διεφθαρμένη συνδικαλιστική αντίληψη). Για ένα μήνα ήμουν κι εγώ εκεί, παρά τη διαφωνία μου με πολλά “πολιτικά λουλούδια” που βρήκαν ευκαιρία να ανθίσουν, εκμεταλλευόμενα την περίσταση και την ίδια την ΕΡΤ. Λυπάμαι για όσους άξιους συναδέλφους δεν έκαναν αίτηση - και για όσους δεν βρεθούν τελικά στο διάδοχο σχήμα. Πιστεύω όμως οτι πρέπει να αναθεωρήσουν με μετριοπάθεια μια στάση που υπαγορεύεται από ακαμψία, όπως παραδέχονται πολλοί και στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις.

Δυστυχώς η υπόθεση ανατροπής της απόφασης για κλείσιμο της ΕΡΤ, χάθηκε σε πολιτικό επίπεδο, όταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος στήριξε τον Αντώνη Σαμαρά στην πρωθυπουργία, σε αντίθεση με τη ΔΗΜΑΡ. Και στο επίπεδο της συνδικαλιστικής μας εκπροσώπησης, χάθηκε όταν οι πιο ακραίοι δεν επέτρεψαν μια πιο μετριοπαθή, έμπειρη και “ώριμη” ενίσχυση της διαπραγματευτικής ομάδας, ώστε να εξασφαλιστούν οι προδιαγραφές λειτουργίας της ΝΕΡΙΤ. Τώρα πια είναι πολύ αργά - και με ευθύνη (ως συνήθως) των γενικών μας συνελεύσεων.

Η ΕΡΤ παρουσιάζει πια τον σοβαρό κίνδυνο να αποτελέσει την τροχοπέδη της μετεξέλιξης του εαυτού της: Το αναγνώρισε και ο συλλογικός ευρωπαϊκός θεσμός της EBU, που απέσυρε τη στήριξη της - και μόνο ως όργανο της κυβέρνησης δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Η επιμονή στην κατάληψη θα απαντά απλώς με μια παρανομία, στις πολλές που έχουν γίνει. Μετά από τρεις μήνες όμως, οι παρανομίες μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με το λόγο και τα ένδικα μέσα στη δημοκρατία - όποιες κι αν είναι οι αυθαιρεσίες της εκλεγμένης εξουσίας. Αλλά ακόμα και από την πλευρά του σεβασμού της βούλησης της πλειοψηφίας να το δει κανείς, στην ΕΡΤ παραμένουν, στην καλύτερη περίπτωση, 500 εργαζόμενοι. Για τη ΔΤ έκαναν αίτηση περίπου 1800 από τους 2700 απολυμένους. Και αυτούς οφείλουν να τους λάβουν υπόψιν όλοι, συνάδελφοι και συνδικαλιστικά όργανα.

Υπάρχουν κάποιοι σε κυβερνητικά γραφεία που χαίρονται πολύ για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί: Πρώτον γιατί δεν θέλουν επ’ ουδενί να ξαναδούν τα ίδια πρόσωπα στη Δημόσια Τηλεόραση - και η μη πρόσληψη των 1400 της δεύτερης προκήρυξης, αφού δεν αδειάζει η Αγία Παρασκευή, τους εξυπηρετεί αφάνταστα. Θέλουν ένα καναλάκι απολύτως ελεγχόμενο, το οποίο θα προσπαθήσουν να στελεχώσουν σταδιακά με τα “δικά τους παιδιά”, σε όλες τις κρίσιμες θέσεις. Και όπως (σχεδόν) όλο το πολιτικό σύστημα, δεν θέλουν μια Δημόσια Ραδιοτηλεόραση ισχυρή, που διεκδικεί το μερίδιο της από την ιδιωτική ραδιοτηλεοπτική αγορά.

Τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση οφείλουν να την ενισχύσουν και να την προασπίσουν, πρώτα από όλα, οι εργαζόμενοι της - και στη συνέχεια το κοινό της. Κανείς δεν θα το κάνει, αν δεν το κάνουν αυτοί. Η “ρομαντική” διάθεση περί ανατροπής του κλεισίματος της ΕΡΤ ή της “επανάστασης” με αφορμή την ΕΡΤ, δεν είναι σε αυτή την κατεύθυνση.

Όσοι δεν αντιλαμβάνονται οτι η υπόθεση της ΕΡΤ, όσο απαράδεκτα κι αν έκλεισε, δεν προσφέρεται για μανιχαϊσμούς και “χαρακώματα”, εθελοτυφλούν. Και οι συνάδελφοι δημοσιογράφοι, που καλούνται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον να αποκωδικοποιούν την πολιτική αρένα της χώρας, ας φύγουν επιτέλους από την κοντόφθαλμη οπτική: Η πραγματική πολιτική διαμάχη στην Ελλάδα δεν είναι μεταξύ “μνημονιακών”/”συστημικών” και των αντιθέτων τους. Είναι μεταξύ των υπερσυντηρητικών οπαδών της καθυστέρησης και των ουσιαστικά προοδευτικών ανθρώπων...




Update: Από χθες το πρωί, που αναρτήθηκε αυτό το κείμενο στην Athens Voice, έχω δεχθεί αρκετές επιθέσεις, από υβριστικές, ως απλώς μανιχαϊστικές - κυρίως από ακροαριστερά, αλλά και από ακροδεξιά.

Κοινός τόπος αυτών που προσπαθούν κάπως ψύχραιμα να συζητήσουν, είναι η αδυναμία να αντιληφθούν πώς ταυτόχρονα μπορώ να έχω υπάρξει επί ένα μήνα στην "επαναστατική ΕΡΤ" και τώρα να πηγαίνω στον "αντίπαλο", λες και η εύλογη διαμαρτυρία, όταν η κυβερνητική κρίση ήταν σε εξέλιξη και οι συνδικαλιστικές μας δυνατότητες σχετικά ισχυρές, σημαίνει οτι πρέπει να παραμείνουμε επί μήνες έγκλειστοι στην Αγία Παρασκευή, ακόμα κι αν διαφωνούμε με την επικράτηση ακραίων και την παρουσία όσων (απ' έξω) προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ΕΡΤ, ακόμα κι αν έχουμε χάσει τη δυνατότητα να επηρεάζουμε τις εξελίξεις, ακόμα κι αν δεν υπάρχει τίποτε πια να διεκδικήσουμε, παρά μόνο να προσπαθούμε και να ευχόμαστε "να αποτύχει η ΔΤ, για να αναγκαστούν να μας ξανανοίξουν, με βάση την απόφαση του ΣτΕ".

Δεν μπορούν να συλλάβουν πώς μπορεί να χτυπάω μια στο καρφί και μια στο πέταλο, να επικρίνω ταυτόχρονα και το κλείσιμο της ΕΡΤ και τη σημερινή κατάσταση εκεί, αλλά την κυβερνηση και για τη ΔΤ - και να καταγγέλω τις πολλαπλές απόπειρες να παραβιαστεί η αξιοκρατία. Αλλα όταν η αξιοκρατία αποκαθίσταται, έστω και μερικώς, απαιτούν να μην την αποδεχτώ, εάν δεν υπάρξει ένα συνολικά "αγγελικά πλασμένο" κανάλι - λες και στην ΕΡΤ δεν είχε καταπατηθεί χιλιάδες φορές η αξιοκρατία. Και απορούν πώς μπορεί να έχω αποκαλέσει τη ΔΤ "καρικατούρα" και να συμμετέχω σε αυτήν.

Μα, καρικατούρα θα συνεχίσει να είναι, αν δεν γίνει προσπάθεια να αποκτήσει η χώρα σοβαρή Δημόσια Ραδιοτηλεόραση, όποια κι αν είναι η κυβέρνηση (με ευθύνη της οποίας δυστυχώς εγκαταλείφθηκε η πρόταση Αλιβιζάτου για πραγματικά ανεξάρτητο Εποπτικό Συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ, μετά από διαδικασία βιογραφικών). Ακόμα και απολύτως λάθος να έχω κάνει, η "ηθικολογία", η εκτόξευση ύβρεων και ο φανατισμός υποσκάπτει την κριτική και ακυρώνει τα όποια επιχειρήματα θα μπορούσαν να υπάρξουν για να αντικρουστούν αυτά που παραθέτω. Εντύπωση (που λέει ο λόγος) μου κάνει οτι μερικά σημεία περνούν εντελώς ασχολίαστα:

1. Κανείς δεν απαντά ποιά είναι η ρεαλιστική επιδίωξη της παραμονής στο Ραδιομέγαρο - και αν αυτή είναι αμιγώς πολιτική και κομματική, γιατί πρέπει να γίνεται δεκτή εις βάρος της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.

2. Κανείς (ενώ όλοι είναι υποτιθέμενοι υπερασπιστές, μέχρι φανατισμού, της ύπαρξης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης) δεν εξηγεί πώς θα αποκατασταθεί η λειτουργία και η συνέχιση της, με οποιαδήποτε μορφή - εκτός φυσικά από το ευχολόγιο "να ξανανοίξει η ΕΡΤ".

3. Κανείς δεν απαντά στο επιχείρημα οτι η ΔΤ θα σχηματιζόταν, ούτως ή άλλως, έστω ακόμα πιο δύσκολα και ερασιτεχνικά, ακόμα κι αν δεν έκαναν αίτηση οι συντριπτικά περισσότεροι πρώην εργαζόμενοι της ΕΡΤ. Κι ότι αν είχε γίνει αυτό, απλώς θα είχαμε εκχωρήσει τις δουλειές μας, χωρίς να ιδρώσει (μακροπρόθεσμα) το αυτί κανενός...

4. Κανείς δεν σχολιάζει τις αντικρουόμενες, εντός κυβέρνησης, επιθυμίες, μετά και τη συμφωνία Σαμαρά - Βενιζέλου, για τον μεταβατικό φορέα, με τα 2000 άτομα - και το οτι κάποιους συμφέρει αυτή η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Όλα είναι "ένα μπλοκ", γιατί φυσικά βολεύει σε έναν "οπαδικό", μανιχαϊστικό τρόπο σκέψης, που αποκλείει αποχρώσεις και αναλύσεις.

Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice

Η φωτό είναι ανεβασμένη στο facebook από την Ελένη Χρονά και το εξώφυλλο από το www.bryanferry.com

To post συνοδεύεται από το εύγλωττο "I Thought" του Βρετανού Bryan Ferry.