"Σκληρό γκέτο το ιστορικό τρίγωνο"

Συνέντευξη στον Δημήτρη Χρυσικόπουλο και στη Free Sunday


1. Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να μου περιγράψετε την κατάσταση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, όπως τη βιώνετε εσείς;

Το “ιστορικό τρίγωνο” (Πειραιώς, Αθηνάς, Ερμού) είναι πλέον ένα σκληρό γκέτο, από το οποίο είτε φοβάσαι, είτε θλίβεσαι, είτε αηδιάζεις να περάσεις – συχνά και τα τρία. Έχει “εκχωρηθεί” στα κυκλώματα εμπορίας ναρκωτικών, παρεμπορίου, ανήλικης πορνείας, εκμετάλλευσης μεταναστών με άθλια “ξενοδοχεία ύπνου”. Υπάρχει πρόβλημα ασφάλειας, υγιεινής και εξαθλίωσης – είναι πλέον μια αποθήκη ψυχών. Στη Σοφοκλέους γίνονται “ενέδρες” στα διερχόμενα αυτοκίνητα, όταν υπάρχει μποτιλιάρισμα. Με κέντρο την Πλατεία Θεάτρου (όπου βρίσκονται ο ΟΚΑΝΑ και τα μαγαζιά πολλών μεταναστών), η κατάσταση “ξεχειλίζει” και στις γύρω γειτονιές – επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής σε όλο το Δήμο Αθηναίων. Τα πρώτα θύματα είναι οι ίδιοι οι μετανάστες (πολλοί από τους οποίους έγιναν βαποράκια και πρεζόνια), που μαζί με το πλήθος που συρρέει στην κεντρική αγορά, αποτελούν το ιδανικό “ντεκόρ” για τη δράση των κυκλωμάτων που βγάζουν εκατομμύρια ευρώ το μήνα, μπροστά στα μάτια της δημοτικής αρχής και της αστυνομίας.


2. Από πότε και για ποιο λόγο θεωρείτε ότι η κατάσταση στο κέντρο πήρε μια τόσο αρνητική τροπή;

Από το 2004 και μετά, η κατάσταση χειροτερεύει διαρκώς. Από την επομένη των Ολυμπιακών Αγώνων φάνηκε η εγκατάλειψη του κέντρου, που έγινε απλά “ξέφραγο αμπέλι”. Με την απολύτως λανθασμένη κίνηση της μεταφοράς του ΟΚΑΝΑ στη Μενάνδρου, δόθηκε η ευκαιρία στα κυκλώματα να δράσουν – αποθρασυνόμενα, όσο περνούσε ο χρόνος κι έμεναν ανεξέλεγκτα και ατιμώρητα.

3. Συμμετέχετε σε μια κίνηση πολιτών για τη διάσωση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της;

Η κίνηση αυτή είναι “συνένωση” πολλών συλλόγων κατοίκων, επαγγελματιών, εμπόρων, ξενοδόχων (και των γύρω περιοχών) που αγωνιούν και διαμαρτύρονται γι αυτή την απίστευτη υποβάθμιση – προσβλητική για κάθε δημοκρατικό άνθρωπο, που αναγνωρίζει και σέβεται τον αστικό πολιτισμό και την ιστορία αυτής της πόλης. Προϋπόθεση για να συμμετάσχει κανείς είναι να αποδεχθεί ένα ψήφισμα στο οποίο καταγγέλλουμε, κάνουμε προτάσεις – και κυρίως αποποιούμαστε κάθε είδους ρατσισμό, καθώς το μόνο που δεν θέλουμε είναι να διωχθούν οι μετανάστες. Αντιθέτως απαιτούμε μια άλλη πολιτική – μακροπρόθεσμη και με άξονα την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την πρόνοια.

4. Τι έχει κάνει έως τώρα η κίνηση αυτή και ποια ήταν η ανταπόκριση των αρμοδίων φορέων της Πολιτείας;

Ως τώρα, οι επιμέρους συνιστώσες της κίνησης έχουν κάνει ημερίδες, συγκεντρώσεις και δεκάδες παραστάσεις και επιστολές διαμαρτυρίας – με ελάχιστα αποτελέσματα. Οι αρχές της χώρας έχουν μάθει να κάνουν μόνο διαπιστώσεις, να “συμπάσχουν” και να συμφωνούν. Μόνο που η πολιτεία δεν είναι “ακτιβιστική οργάνωση”. Υπάρχει γιατί οφείλει να δίνει λύσεις. Και οι λύσεις δίνονται μόνο αν υπάρχει οργανωμένη δουλειά και σχέδιο.

5. Κατά την άποψή σας, ποια είναι τα μείζονα προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης στο Κέντρο;

Να εκπονηθεί ειδικό ρυθμιστικό σχέδιο, στα πρότυπα εκείνου που είχε γίνει για την Πλάκα, με ορίζοντα τουλάχιστον δεκαετίας. Να καθοριστούν και να τηρηθούν χρήσεις. Να καταπολεμηθούν τα κυκλώματα από ειδικό επιτελικό κέντρο, που θα συνεργαστεί με τις υπηρεσίες ασφαλείας, ελληνικές και ξένες. Να υπάρξει άμεσο και μακροπρόθεσμο σχέδιο περίθαλψης και πρόνοιας τοξικομανών και μεταναστών. Να δοθούν κίνητρα για την αναβάθμιση της περιοχής – ώστε να έρθουν περισσότεροι κάτοικοι. Να “επικρατήσει” η καθαριότητα (και όχι η “καθαρότητα” των φυλών). Να μεταφερθεί ο ΟΚΑΝΑ στα νοσοκομεία, όπως έχει εξαγγελθεί εδώ και τρία χρόνια (με τη σύμφωνη γνώμη ειδικών και κατοίκων) και στη Διπλάρειο Σχολή, στην Πλατεία Θεάτρου, να μεταφερθεί η Νομαρχία Αθηνών, όπως επίσης έχει εξαγγελθεί – ώστε να τονωθεί η “υγιής δραστηριότητα” στην περιοχή.

6. Γιατί νομίζετε ότι έως τώρα δεν έχει γίνει κάποια κίνηση για την επί της ουσίας επίλυσή τους;

Ο λόγος είναι οτι ουδείς ενδιαφέρεται να δράσει για μια περιοχή με τόσους λίγους κατοίκους (άρα και ψήφους) – ακόμα κι αν είναι η καρδιά της πόλης και η τουριστική της βιτρίνα, δίπλα στην Ακρόπολη. Παρατηρούμε την πλήρη “ανυπαρξία” της πολιτικής, καθώς οι αρχές “σηκώνουν τα χέρια ψηλά” - η έννοια “σχέδιο” και “πολιτική βούληση για επίλυση του προβλήματος” είναι άγνωστες, φαίνεται. Κάποιοι λένε οτι η υπόθεση είναι “στημένη”, για να πέσουν οι αξίες των ακινήτων. Αυτό που μοιάζει βέβαιο είναι οτι η διαφθορά παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς ο τζίρος της παρανομίας είναι τεράστιος – και μπορεί να χρηματοδοτήσει πολλά “λαδώματα”.

7. Τι προτίθεστε να κάνετε από εδώ και πέρα, ιδίως αν συνεχιστεί η αδιαφορία ή τα «μπαλώματα» από την Πολιτεία;

Η κίνηση προτίθεται να κινηθεί και νομικά – αλλά και με οποιοδήποτε άλλον θεμιτό και νόμιμο τρόπο, ώστε να υπάρξουν αποτελέσματα. Ήδη έχουν υποβληθεί προτάσεις και θα υποβληθούν κι άλλες. Στο ιδρυτικό ψήφισμα αναφέρεται ρητά οτι, ως ενεργοί πολίτες, προσφέρουμε την εθελοντική μας συμμετοχή σε όποια σοβαρή προσπάθεια διάσωσης του ιστορικού κέντρου παρουσιαστεί.

8. Τι νομίζετε ότι χρειάζεται για να διασωθεί το κέντρο της Αθήνας; Μπορούν να εφαρμοστούν εδώ υποδείγματα από άλλες πόλεις του εξωτερικού;

Η εμπειρία άλλων πόλεων, που έλυσαν παρόμοια προβλήματα, είναι σίγουρα πολύτιμη. Μιλάμε όμως για ευνομούμενες πολιτείες, όπου η πολιτική δεν είναι συνώνυμη με δημόσιες σχέσεις και έγνοια μόνο για τη δημοσκοπική εικόνα. Το πρώτο και βασικό που δεν επιτυγχάνεται είναι να υπάρξει σοβαρός και υπεύθυνος σχεδιασμός – και υλοποίηση των βασικών και αυτονόητων. Δεν μπορεί ο ταξιτζής να μας δείχνει αυτούς που κάνουν ενέδρες – και η αστυνομία να μην τους ξέρει. Ούτε επιτρέπεται να διαπράττονται αδικήματα μπροστά στα μάτια αδιάφορων αστυνομικών - αυτό είναι η πλήρης τριτοκοσμική εικόνα.

9. Πόσο σας έχει επηρεάσει η εικόνα που καθημερινά αντικρύζετε στην περιοχή όπου ζείτε;

Αν με ρωτούσατε ποιο είναι το βασικό σοκ που μου έχει δημιουργήσει αυτή η εμπειρία, θα σας απαντούσα οτι δεν μπορούσα ποτέ να πιστέψω οτι η οργανωμένη πολιτεία μπορεί με τόση άνεση να κινείται μεταξύ άρνησης του προβλήματος και αποδοχής της ανικανότητας να πράξει κάτι.
Δεν πίστευα ποτέ οτι θα μπορούσαν (σχεδόν όλοι) να αποποιούνται τις ευθύνες τους (“δεν είναι αρμοδιότητα μου”), να ισχυρίζονται οτι κληρονόμησαν το πρόβλημα (ενώ πριν δεν υπήρχε), να επιτίθενται στους κατοίκους που διαμαρτύρονται, χαρακτηρίζοντας τους “κουλτουριάρηδες”. Δεν πίστευα οτι πολιτικά κόμματα (ειδικά όταν έχουν και την έδρα τους στην περιοχή) θα μπορούσαν να κλείνουν τα μάτια, λέγοντας γενικολογίες του τύπου “να ενταχθούν οι μετανάστες στον κοινωνικό ιστό”.
Θα σας έλεγα λοιπόν, οτι με την τιμητική εξαίρεση πολύ ολίγων βουλευτών, η ανταπόκριση των εκπροσώπων μας αλλά και των φορέων της πολιτείας είναι απογοητευτική. Όλοι έχουν μάθει να “κοιτάνε” και να διαπιστώνουν. Τώρα που κάνουμε “θόρυβο”, σε απάντηση θα κάνουν μια “σκούπα”. Είμαστε μια χώρα που κινείται στο γνωστό κουτοπόνηρο δίλημμα: “Να τους κοιτάμε ή να τους δέρνουμε;”. Το να κάνουμε με πολύ κόπο μια σωστή οργανωμένη δουλειά με αποτέλεσμα, μάλλον δεν περνάει από το μυαλό κανενός...



Η φωτό είναι δική μου από την Πλατεία Θεάτρου.

Το post συνοδεύεται από την αμερικανίδα τραγουδίστρια (και μορφή της acid-jazz σκηνής) N'dea Davenport.