Η χρονιά της Κορέας

Ίσως μερικές από τις πιο απογοητευτικές εικόνες του 2011, ανάμεσα στις εκατοντάδες των ανασκοπήσεων, είναι αυτές που ήλθαν την τελευταία εβδομάδα, από τη Βόρεα Κορέα: Η μαζική, σχεδόν θεατρική, παράσταση της σοκαριστικής ηλιθιότητας ενός (ολόκληρου;) λαού να ολοφύρεται για το θάνατο ενός μαφιόζου ηγέτη του “κομμουνιστικού νεποτισμού”, μόνο προβληματισμό μπορεί να φέρει για την αξία της αυτοδιάθεσης των λαών στον 21ο αιώνα, αν δεν εκπληρώνονται βασικές προϋποθέσεις δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κι αν η ελευθερία και ο εκσυγχρονισμός στην ταλαιπωρημένη Άπω Ανατολή αργεί να ξημερώσει (και ενδεχομένως αποτελεί γρίφο για τον δικό μας τρόπο σκέψης), το οτι είμαστε η τελευταία χώρα του δυτικού κόσμου, που ακόμα διαθέτει ένα σταλινικό κόμμα (με ποσοστό που αναμένεται να ξεπεράσει το 10%), το οποίο συλληπήθηκε τον κορεατικό λαό, για την απώλεια του δικτάτορα του, σίγουρα πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε περισσότερο.


Η δική μας πολιτική ανωριμότητα βεβαίως δεν έχει τέτοιες υπερβολές. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στον πολιτικό χάρτη: Το ένα τέταρτο του ελληνικού λαού ετοιμάζεται να ξαναψηφίσει το κόμμα, που στην προηγούμενη του θητεία, μόλις δύο χρόνια πριν, άφησε την Ελλάδα υπερχρεωμένη σε βαθμό κακουργήματος. Ουδόλως δε πτοείται από την ενισχυμένη επιρροή λαϊκής δεξιάς, εθνικιστικών και ακραίων προτύπων και εξαιρετικού αμαλγάματος τηλεοπτικών και μη προσωπικοτήτων - ανεπανάληπτης οξυδέρκειας, πολιτικού βάθους και λάμψης. Σα να μην υπήρξε ποτέ το αίτημα για ένα πολιτικό σύστημα ενός άλλου (όχι άθλιου) επιπέδου.

Ένα άλλο “τέταρτο” (πάντοτε σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις) ετοιμάζεται να τιμωρήσει το ΠΑΣΟΚ "για τα δεινά που του επέφερε", όχι απορρίπτοντας παλαιοκομματικές και συνδικαλιστικές πρακτικές του βαθέως κράτους, ούτε τα περισσότερα στελέχη και υπουργούς, που αδυνατούν να αρθρώσουν έναν στοιχειώδη εκσυγχρονιστικό λόγο (χρειάστηκαν δύο και πλέον χρόνια κρίσης, για να καταργηθεί το δωρεάν ρεύμα στους εργαζόμενους της ΔΕΗ, που στοίχιζε 40 εκατομύρια το χρόνο!) - και παίζουν την κολοκυθιά, τόσο στην κυβέρνηση, όσο και στις εσωκομματικές διαδικασίες. Αλλά, αντίθετα, ετοιμάζεται να επιβραβεύσει όσους έπαιζαν και παίζουν κατενάτσιο στις πλάτες της χώρας και της νοημοσύνης μας - κι επειδή αδυνατεί να αναδείξει ένα νέο δυναμικό προσώπων και ιδεών που θα καταλάβει το χώρο της σοσιαλδημοκρατίας και της κεντροαριστεράς, ετοιμάζεται να στραφεί προς τα κόμματα της παραδοσιακής αριστεράς.

Έτσι λοιπόν, επαναλαμβάνονται οι δημοσκοπικές μεγάλες προσδοκίες, με τον επικεφαλής της αριστερής αμετροέπειας Αλέξη Τσίπρα να επιθυμεί να ενώσει τα κόμματα της κοινοβουλευτικής αριστεράς υπό την σκέπη του, ώστε να αναδειχθούν νικητές των εκλογών και να εξασφαλίσουν το μπόνους των 50 βουλευτών, στερώντας το από τον Αντώνη Σαμαρά. Κάτι σχεδόν αδύνατο να το δεχτεί το ΚΚΕ - και μάλλον απίθανο να αποδεχτούν οι προσφάτως αποσχισθέντες από τον Συνασπισμό, που συγκρότησαν τη Δημοκρατική Αριστερά. Οι τελευταίοι, που είναι ίσως οι μοναδικοί που διασώζονται κάπως από την αυστηρότατη κριτική προς όλο το πολιτικό σύστημα (αν και η στάση τους με τη μη ανοχή της κυβέρνησης Παπαδήμου έδειξε σπέρματα δημοσκοπικού ωφελιμισμού - θα μπορούσαν ενδεχομένως να εκβιάσουν τη συμμετοχή τους, βάζοντας βέτο για τη συμμετοχή του ΛΑΟΣ, αναγκάζοντας έτσι και τη ΝΔ να εκτεθεί αν επέμενε στην ακροδεξιά προσθήκη για λόγους επιμερισμού του “μνημονιακού” κόστους), ίσως συγκεντρώσουν και περισσότερες ψήφους από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως υπαινίσσονται άλλες δημοσκοπήσεις - κάτι που θα αποτελέσει το ισχυρότερο χαστούκι για την πολιτική της Κουμουνδούρου.

Όλοι όμως ξεχνούν το πάθημα του (δημοσκοπικού) 18%, που είχε αναδείξει την ελαφρότητα Τσίπρα (ιδού μια ενδιαφέρουσα καταγγελία) - και αρνούνται να αναγνωρίσουν οτι η περιστασιακή αυτή προτίμηση είναι λόγω της “απόγνωσης” μιας μερίδας ψηφοφόρων, που είτε στεγάζονταν στο ΠΑΣΟΚ γιατί ο χώρος (και όχι το κόμμα) ήταν η μοναδική ιδεολογικά αξιοπρεπής τοποθέτηση, είτε γιατί συγκεντρώνουν όλα τα χαρακτηριστικά του παλαιοκομματισμού, που αρνείται να αποδεχτεί την απώλεια των ωφελημάτων, τα οποία εξέθρεψαν την ανέμελη μεταπολιτευτική φούσκα. Ο κόσμος όμως αυτός, ανάλογα βεβαίως και με το ποιός θα βρεθεί προεκλογικά στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, δεν πρόκειται παρά να δώσει “δανεική” την ψήφο του - με αποτέλεσμα πιθανότατα ένα κυβερνητικό σχήμα, που δεν θα διαφέρει και πολύ από το υπάρχον, ως προς τη σύνθεση των κομμάτων που θα τη στηρίζουν. Ενδεικτικές είναι πάντως οι συνεργασίες που επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ, με στελέχη όπως η Σοφία Σακοράφα και ο Αλέξης Μητρόπουλος.

Έγραφα πριν από περίπου ενάμιση μήνα: “Και όσες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις επένδυσαν στο “μπάχαλο”, στο “αντιμνημονιακό” μέτωπο και στο “μέτωπο της δραχμής” (αν δεν τους ενδιαφέρει αποκλειστικά και μόνο το στενά οικονομικό ή πολιτικό τους συμφέρον), ας συνειδητοποιήσουν οτι από εδώ και πέρα, με το υπάρχον πολιτικό προσωπικό και τους συσχετισμούς του, κάθε κυβερνητικό σχήμα που θα προκύπτει, έχει σοβαρές πιθανότητες να είναι χειρότερο από το προηγούμενο. Με δεδομένη την υπονόμευση του, από τα υπάρχοντα μικρά και μεγάλα συμφέροντα της πολιτικής υποκρισίας. Την επόμενη φορά μάλιστα, με πρώτο κόμμα τη Νέα Δημοκρατία, είναι πολύ πιθανόν οι ψήφοι της ακροδεξιάς να μην “περισσεύουν”, αλλά να χαρακτηριστούν “εκβιαστικά απαραίτητοι”, για να κυβερνηθεί η χώρα.”

Εάν η υπόθεση των εκλογών αναπόφευκτα καθυστερήσει, λόγω δυσκολίας αντιμετώπισης της συμφωνίας της 27ης Οκτωβρίου και της ανταλλαγής των ομολόγων, το μικροπολιτικό παιχνιδάκι θα ενταθεί. Πρώτος στην κουτοπονηριά φυσικά ο ΛΑΟΣ, που απειλεί με αποχώρηση από την κυβέρνηση (κάτι που ενδεχομένως θα πυροδοτήσει σενάρια αποχώρησης και της ΝΔ, με αποτέλεσμα μια κυβέρνηση Παπαδήμου με στήριξη αποκλειστικά ΠΑΣΟΚ και άγνωστη ημερομηνία λήξης). Ωστόσο, δύσκολα θα αφήσουν τα υπουργικά οφίτσια, αυτοί που έκαναν το παν να “ξεπλυθούν” στην εξουσία - και κατ’ επέκταση στη δήθεν μετριοπάθεια.

Η στάση Σαμαρά, που εξακολουθεί να παίζει το παιχνίδι “δεν συγκυβερνώ” (άρα δεν μπορεί να γίνει τίποτα που να ανταποκριθεί στους φρενήρεις ρυθμούς εκσυγχρονισμού που έχει ανάγκη η χώρα), αποτελεί γρίφο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει με ποιούς θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, εάν όπως όλα δείχνουν έρθει πρώτο κόμμα, στις επερχόμενες εκλογές. Η υπονόμευση της κυβέρνησης πάντως δεν εξαντλείται εδώ, με αρκετούς υπουργούς του ΠΑΣΟΚ να ασχολούνται με τις εσωκομματικές διαδικασίες και ισορροπίες - και ουδόλως φυσικά με την προσπάθεια να βγει η χώρα από την κρίση, με όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες. Ευτυχώς, ο σκληρός ανταγωνισμός θα μας απαλλάξει από πολλούς (όχι πάντα αυτούς που πρέπει βέβαια), καθώς με τέτοια ποσοστά, θα εκλεγούν πολύ λίγοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Ακόμα χειρότερη είναι η προοπτική για πολλά στελέχη, αν επέλθει διάσπαση του κόμματος τους. Εξελίξεις θα πυροδοτήσει πιθανώς και η όποια προσπάθεια Παπαδήμου για ανασχηματισμό, σε μια κυβέρνηση που ουσιαστικά δεν ελέγχει, ούτε πρόκειται να ελέγξει.


Καταλύτης στην ανάγκη ριζικής και ουσιαστικά ποιοτικής ανανέωσης του πολιτικού συστήματος, μπορεί να αποτελέσουν και οι πιθανές αποκαλύψεις Εφραίμ, τον οποίον σχεδόν όλες οι εγχώριες και μη δυνάμεις της συντήρησης έσπευσαν να υπερασπιστούν, δίνοντας δείγμα γραφής για το πόσο σθεναρά ανθίστανται τα κάθε είδους συμφέροντα στον πόλεμο κατά των παθογενειών της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, μετατρέποντας την τις τελευταίες δεκαετίες σε πρωταγωνιστή της “θεσμικής κουτοπονηριάς” (η αλήθεια είναι οτι χώρες όπως η Ρωσία, με ηγέτες σαν τον Πούτιν, μας ξεπερνούν).

Μέσα σε όλα αυτά, ο κόσμος εξακολουθεί να κάνει ουρές στην εφορία την τελευταία στιγμή (ακόμα και για τα τέλη κυκλοφορίας, τα σήματα των οποίων διατίθενται σε όλες τις τράπεζες), τα ΜΜΕ αναλώνονται στα τρομολαγνικά ρεπορτάζ οτι αυξήθηκαν δυσβάσταχτα τα τεκμήρια κατά δεκάδες ποσοστιαίες μονάδες (με αποτέλεσμα ο ιδιοκτήτης ΙΧ 2000cc να πρέπει να δηλώνει τουλάχιστον 8800 ευρώ το χρόνο!), αντί να εστιάζουν στην πραγματικά δύσκολα αντιμετωπίσιμη καταιγίδα τελών και φόρων, που έρχεται μέσα στο 2012 - και η κοινωνία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει με μιθριδατισμό τις καταγγελίες για παρεμβάσεις ενός πολιτικού κόσμου, που αρνείται να αντιληφθεί, παρά μόνο στα λόγια, την πρόκληση των καιρών και την κρισιμότητα της κατάστασης.

Οι εκλογές, με την υπάρχουσα υποκρισία πολιτικών ηγεσιών και την πιθανή ανάδειξη της ίδιας ποιότητας εκπροσώπων, δεν θα δώσουν διέξοδο παρά στην ανακύκλωση των προβλημάτων. Η ανάδειξη νέων σχημάτων και προσώπων, η πίεση για εγκατάλειψη των φθαρμένων και λαϊκίστικων πολιτικών και η υπέρβαση σε όλα τα επίπεδα είναι ευθύνη, κατά κύριο λόγο, της κοινωνίας. Και οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν κάτι τέτοιο - εκτός αν η ανατροπή τους μας εκπλήξει τελικά ευχάριστα. Καλό κουράγιο σε όλους μας, για το 2012!










Οι γελοιογραφίες του Ανδρέα Πετρουλάκη είναι από το www.kathimerini.gr και το εξώφυλλο από το www.amazon.com

To post συνοδεύεται από το εξαιρετικό Riptide των Αμερικανών Beirut.