26.11.09

Κατάσταση φορολογικής ανάγκης...

Η παρέα των βιοτεχνών της δεκαετίας του ’70, που οδηγούσε τις πανάκριβες “μερσεντέ” και εξέφραζε με κάθε ευκαιρία τη δυσφορία της για τους άθλιους ελληνικούς δρόμους - χωρίς φυσικά να έχει πληρώσει ποτέ ούτε το ένα δέκατο από τους φόρους που θα έπρεπε - αρκούσε μέχρι πριν από μερικά χρόνια για να περιγράψει το ελληνικό φαινόμενο της φοροδιαφυγής.

Η γενικευμένη όμως (οικονομική) ανομία και διαφθορά των τελευταίων χρόνων έχουν καταστήσει το ζήτημα ακόμα πιο πολύπλοκο: Μεγάλη μερίδα Ελλήνων, βλέποντας το “μεγάλο φαγοπότι" που στήθηκε παντού, από την υπερτιμολόγηση της κάθε είδους νοσομειακής προμήθειας και τα φακελάκια ως την αισχροκέρδεια σε καθημερινά είδη και από τη δυνατότητα προσώπων (που δεν άξιζαν ούτε το ένα δέκατο) να αμειφθούν με υπερβολικές αμοιβές (πάνω και από τις αποδοχές του Ομπάμα ή του νέου Προέδρου της Ε.Ε !) ως τα σκάνδαλα και την καταλήστευση των (δημοσίων) ταμείων, αισθάνονται πλέον τελείως απενοχοποιημένοι και δηλώνουν “ευθαρσώς” οτι θα “τρώνε και θα κρύβουν ότι μπορούν” από το “ληστρικό κράτος”.

Μόνο που σε μια οργανωμένη κοινωνία που θέλει να λέγεται ευνομούμενη και σύγχρονη, τέτοιες δικαιολογίες του στυλ “μα κι ο άλλος πέρασε το φανάρι με κόκκινο”, δεν ευσταθούν. Είναι σαφές πια οτι τα σοβαρά μας εθνικά ζητήματα έχουν να κάνουν με τα δημοσιονομικά και το έλλειμμα (και με μια σειρά άλλα θέματα που συνδέονται με αυτά, όπως οι στρεβλώσεις, η ατιμωρησία και η διαφθορά) - και όχι με όσα ονομάζονται “εθνικά θέματα” και στα οποία επενδύουν διάφοροι “πατριώτες”, πολιτικοί και μη, επιχειρώντας να φέρουν την ατζέντα στο πεδίο της καθυστέρησης.


Η προσπάθεια της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το ζήτημα με τα υπάρχοντα εργαλεία, δείχνει ξεπερασμένη και ανεπαρκής. Είναι προφανές οτι η φορολογική δήλωση δεν αρκεί, παρά μόνον ως αφετηρία για μια άλλου είδους μέθοδο που θα αποκαταστήσει τη φορολογική και κοινωνική δικαιοσύνη. Αλλιώς, το βάρος πέφτει (για ακόμη μια φορά) στους μισθωτούς και συνταξιούχους που δεν μπορούν να αποκρύψουν τίποτα. Επιπλέον, κινδυνεύει να ονομάσει “προνομιακό στόχο” τη μεσαία τάξη εντίμων επαγγελματιών, επιστημόνων και επιχειρηματιών, που δηλώνουν όλα τα εισοδήματα και την ακίνητη περιουσία τους - και τώρα καλούνται να πληρώσουν έκτακτες και μη εισφορές και τέλη παντός είδους, χωρίς να είναι “εισοδηματίες” που “τους τρέχουν από τα παντζάκια”, ειδικά σε περίοδο κρίσης.

Αντιθέτως, τα συνήθη λαμόγια και αεριτζήδες παραμένουν ανενόχλητοι - και κακομαθημένοι. Είναι αδιανόητο να μην υπάρχουν τεκμήρια για τα ιατρεία (ανάλογα με την περιοχή) και να δηλώνονται 800 ευρώ το μήνα εισόδημα στο Κολωνάκι (!), όταν το νοίκι από μόνο του είναι πανάκριβο και τα “εκατονπενηντάρια” τσεπώνονται με ρυθμούς πολυβόλου, κάθε απόγευμα. Είναι αδιανόητο, όσες δυνατότητες και να προσεφέρει η παγκοσμιοποίηση, να μην φορολογούνται οι (παράνομες και πολεδομικά) βίλες των χιλίων τετραγωνικών στη Μύκονο - η οικοδομική άδεια σε κάποιο όνομα βγήκε και όχι σε off shore. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν (και στην επαρχία) σκανδαλώδη εισοδήματα από διάφορες εποχικές “μπίζνες” και κρυφές δραστηριότητες, με προκλητικά σπίτια και αυτοκίνητα στην κατοχή “αγροτών” και άλλων ...φτωχών. Ειδικά εκεί που όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους.

Αυτά όμως προϋποθέτουν πολιτική βούληση με σοβαρούς μηχανισμούς ελέγχου - και όχι “νταβατζηλίκια” από το ίδιο το κράτος, που έφτασε να αποστείλει τις κατάπτυστες “περαιώσεις”, ακόμα και για τα ακίνητα (με τη δικαιολογία οτι κάποιοι δεν δηλώνουν τις σωστές αντικειμενικές αξίες - τώρα ευτυχώς καταργεί την “αυτοπεραίωση”). Προϋποθέτει την κατάργηση, με αυστηρές μεθόδους, της ίδιας της “αρπακτικότητας” του κράτους, που επιτρέπει τον εκτελωνισμό μερικών cd από τις ΗΠΑ, αξίας 100 ευρώ, να χρεώνεται με άλλα 200...

Στη χώρα λοιπόν, όπου εξακολουθούν να κυκλοφορούν μισό εκατομύριο ανασφάλιστα αυτοκίνητα και υπάρχουν άτεκνοι που δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση 5 παιδιά (!), ο τρόπος με τον οποίο ελέγχεται η συνέπεια του καθενός πρέπει να αλλάξει ριζικά. Ουδείς βαυκαλίζεται οτι μπορούμε να αποκτήσουμε την άτεγκτη αποτελεσματικότητα ενός αμερικανικού IRS, αλλά τουλάχιστον να υπάρχει πλήρης μηχανογράφηση, δυνατότητες διασταύρωσης και αποτελεσματική (και δίκαιη) πολιτική απόδοσης ευθυνών.

“Η κυβέρνηση θα προσκρούσει στους ίδιους τους εφοριακούς” έλεγε πρόσφατα έμπειρος πολιτικός. Διότι όλα αυτά προϋποθέτουν εμπειρία, αλλά και τον περιορισμό της ταρίφας των “μερικών χιλιάρικων” ανά υπόθεση - “αφού δώσουμε και λίγα στο κράτος”. Και την τοποθέτηση προσώπων επικεφαλής, που δεν θα αγοράζουν τη διεύθυνση μιας “καλής” ΔΟΥ για ένα ή ενάμισυ εκατομύριο ευρώ...






Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice της Τετάρτης 25.11.09

Η φωτό είναι από το www.schjolberg.com και το εξώφυλλο από το www.amazon.com

To post συνοδεύεται από την τελευταία δουλειά της Αμερικανίδας (γεννημένης στην Αθήνα της Georgia) Madeleine Peyroux, που έρχεται ξανά στην Αθήνα για συναυλία, το Σάββατο, στο Μέγαρο Μουσικής.

buzz it!

21 σχόλια:

Θανασης Ξ. είπε...

Προσυπογράφω 100% το κείμενό σας.
Δυστυχώς τα προβλήματα είναι τόσο πολλά, όσες και οι περιπτώσεις. H πολυετής κατάσταση έχει επιβαρύνει και την νοοτροπία του 'φορολογούμενου' και την ηθική του 'ελέγχοντος'.
Όλα όσα περιγράφετε και ισχύουν και είναι η καθημερινότητα.
Δεν θα υπάρξει βέβαια ποτέ 100% πάταξη. Οι άξονες πάντως που πρέπει να κινηθεί η νέα κυβέρνηση είναι χοντρικά:
1. Αντικειμενικοποίηση όπου και όσο είναι δυνατόν.
2.Αλλαγή της δομής του ελεγκτικού μηχανισμού, ώστε να 'αυτοελέγχεται'.
3.Μια ανεξάρτητη απ' τις ΔΟΥ 'φορολογική αστυνομία' που να ξημεροβραδιάζεται στην αγορά.
4.Αυστηρές ποινές και λουκέτο σε όσους συλληφθούν να υποτροπιάζουν.
5.Εγκατάλλειψη της κρατικής νοοτροπίας 'ας τα πάρουμε πάλι απ' όσους μπορούμε πιο εύκολα'.

Καλή σας μέρα..

Prokopis Doukas είπε...

@Θανασης Ξ.: Η "ηθική του ελέγχοντος" είναι ανέκδοτο πλέον...

Ας μείνουμε μακριά από το 100% - ας υπάρξει τουλάχιστον μια "αναστροφή", να βελτιωθεί το πράγμα λίγο και να δοθεί το μήνυμα....

Roadartist είπε...

Θα τους εντοπίσουν όμως όσους δηλώνουν ψευδή στοιχεία στην εφορία? Ή θα πιάσουν ελάχιστους και οι περισσότεροι θα την βγάλουν πάλι καθαρή? Είναι τρομερή αδικία ένας απλός υπάλληλος να δηλώνει ..περισσότερα από ένα δικηγόρο ή γιατρό στο Κολωνάκι..

Prokopis Doukas είπε...

@ Roadartist: Αν θέλουν, μπορούν. Φυσικά είναι τρομερή αδικία - με αποτέλεσμα ένας επαγγελματίας ή υπάλληλος που παίρνει έναν κάπως καλύτερο μισθό από τον μέσο όρο, να θεωρείται οτι ανήκει στους "πλουσιότερους" Έλληνες...

tsaousa είπε...

Φοβάμαι πολύ για το αν το κάνουν, παρότι το θέλουν.

Prokopis Doukas είπε...

@ tsaousa: Ναι, κι εγώ... Θέλει πολλή δουλειά, ειδικά κόντρα στη διαφθορά...

tsaousa είπε...

Αν συμβεί, ίσως και να είναι η κίνηση που θα αλλάξει επιτέλους την Ελλάδα, δηλαδή τους Έλληνες.

Μήπως πρέπει να πιέσουμε, να επιμείνουμε από τα blogs, μια και οι εφημερίδες έχουν καταντήσει τηλεγραφήματα συμφερόντων;

Prokopis Doukas είπε...

@ tsaousa: Να πιέσουμε - συμφωνώ. Εγώ αυτά τα έγραψα στην εφημερίδα - ελπίζω να ακουστεί το μήνυμα. Αλλά όσο πιο πολλοί εκφραστούν, τόσο πιο ισχυρό..
Το θέμα είναι οτι θέλει συγκρότηση και οργάνωση από πλευράς κυβέρνησης (μπορούν;), γιατί θέλει τεχνικές για να εξουδετερώσεις τη διαφθορά: Δεν υποχωρούν εύκολα από το συμφέρον τους, όσοι καλομαθαίνουν στο βρώμικο χρήμα...

yb είπε...

Καλησπέρα, συμφωνώ γενικά και επαυξάνω ειδικά για την αναφορά στους τελωνειακούς δασμούς που επιβάλλονται στα δέματα από ΗΠΑ (από τρίτες χώρες... όπως λένε).
Τελωνείο αεροδρομίου: όσες φορές έχω βρεθεί εκεί αισθάνομαι οτι ξοδεύω χρόνο, χρήμα και αποθέματα υπομονής και αυτοεκτίμησης για παραλογισμούς....

Prokopis Doukas είπε...

@yb: Εγώ δεν έχω πάει ποτέ - αρνούμαι. Τα στέλνω πίσω.
Μα είναι δυνατόν από το πακετάκι μου με τους δίσκους να ζουν όλα τα παρασιτικά: "τα φύλακτρα", "τα εύρετρα", "η αμοιβή του εκτελωνιστή", "η αμοιβή του νταβατζή" κλπ;

Απορώ πώς το επιτρέπει το υπουργείο οικονομικών. Να δεχθώ οτι θα πληρώσω (στα 100 ευρώ) ένα φόρο 20-30 ευρώ. Αλλά 200; Μη σώσουν και μου τα φέρουν...

Θωμάς είπε...

Αγαπητέ,Προκόπη, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο βρεθήκαμε πέντε φιλικά ζευγάρια με τα παιδιά μας σε γραφικό και φημισμένο ορεινό χωριό του Ν. Σερρών.
90 ευρώ πληρώσαμε για κάθε δωμάτιο. Κανείς μας δεν πήρε απόδειξη που σημαίνει πως η φιλόξενη και συμπαθέστατη ξενοδόχος "τσέπωσε" μόνο από εμάς 450 αφορολόγητα ευρώ. Τώρα θα μου πει κάποιος γιατί δε ζήτησες, ρε φίλε, απόδειξη; Να πω την αλήθεια αιφνιδιάστηκα, ύστερα το μετάνιωσα μα ήταν αργά.
Δεν ξέρω αν υπάρχει τρόπος να παταχθεί στην Ελλάδα η φοροδιαφυγή νομίζω πάντως πως είναι μάλλον αδύνατο, αν δεν αλλάξει η νοοτροπία μας.

Prokopis Doukas είπε...

@Θωμάς: Το γνωστό, το έχουμε ζήσει όλοι. Σκεφτείτε όμως οτι ένας γιατρός στο Κολωνάκι μπορεί να εισπράτει μέσα σε ένα απόγευμα τα πενταπλάσια ή και παραπάνω...

Meropi είπε...

Όπως σχολίασα και στο @Χασοδίκη που έχει παρόμοιο θέμα, πολύ φοβάμαι ότι οι φορολογικές παραβάσεις αντί να βεβαιώνονται, γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ φορολογουμένων και αρκετών εφοριακών ως ατόμων όμως που δουλεύουν για την τσέπη τους. Δεν θέλω να γενικεύω, αλλά υποψιάζομαι ότι το φαινόμενο της διαφθοράς στην τάξη αυτή είναι εκτεταμένο. Κάτι πρέπει να γίνει στο θέμα αυτό. Η διαφθορά βλάπτει και τους τίμιους ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι αρκετές φορές απειλούνται ότι θα τους βεβαιωθεί παράβαση, για να κάνουν την "προσφορά" τους.
Υ.Γ. Αλήθεια, τι έγινε με τα 5 εκ. ευρώ του γνωστού δημοσιογράφου και παρουσιαστή? Βεβαιώθηκε η φορολογική παράβαση (τουλάχιστον)? Δεν μάθαμε ποτέ.

Prokopis Doukas είπε...

@Meropi: Δεν υποψιάζεστε καθόλου λάθος, αγαπητή. Περί αυτού πρόκειται. Όσο για τις συναλλαγές και τους εκβιασμούς με την εκάστοτε κυβέρνηση, δεν (μπορώ να ) γνωρίζω...

Sinnerman είπε...

συμφωνώ απόλυτα με την απεικόνηση της φορολογικής μας βαρβαρότητας. εντύπωση μου κάνει που όλοι οι σχολιαστες του κειμένου χρησιμοποιούν το γ' πληθυντικό και όχι το ά πληθυντικό. εμεις...
Δεν νομίζω να υπάρχει έλληνας που να μην φοροδιαφευγει λίγο έως πολύ, ή που με την πρώτη ευκαιρία θα σκεφτεί την τσέπη του. το συγκεκριμένο θέμα το συζητώ με φίλο μου ιατρό, συμφωνούμε για την αδικία αλλά εκείνος εξακολουθεί να δουλεύει παίρνοντας μαύρα λεφτα. και εγώ σαν μισθωτός δυσκολεύομαι να κρύψω εισοδήματα, αλλα μπροστά στο μελλοντικό δελεαρ δύσκολα θα συγκαρτηθω΄, δυστυχώς. Το θέμα είναι να αποκτήσουμε συλλογική συνείδηση, όσο το δυνατόν περισσότερο, να μην κυνηγαμε και ανεμομυλλους δλδ.

fanfarone είπε...

Ο Ωρίων πολύ σωστά έγραψε "...εντύπωση μου κάνει που όλοι οι σχολιαστές του κειμένου χρησιμοποιούν το γ' πληθυντικό και όχι το α' πληθυντικό...".

Η αλήθεια είναι ότι το απλοϊκό επιχείρημα ημών των πολιτών "γιατί να πληρώσω φόρους σε ένα διεφθαρμένο κράτος;" έχει στέρεη βάση, βλέποντας τα "νόμιμα και ηθικά" υπουργών της ελληνικής κυβέρνησης.

Βέβαια, σκεπτόμενος "γερμανικά" (βλ. προηγούμενή σας ανάρτηση) θα έλεγα, ναι, έχουμε ευθύνη οι πολίτες για τη φοροδιαφυγή. Αλλά, το να σκέπτεται κανείς "γερμανικά" στη νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι σαν να ζητάς χαμηλόφωνα τον λόγο σε φοιτητική συνέλευση στην Αθήνα.

Αντικειμενικά λοιπόν, έχουμε ευθύνη όλοι μας.

Αλλά.

Αυτή η μικρή -μιας λέξης- πρόταση είναι η μεγάλη συζήτηση που δεν έγινε και δεν ξέρω αν θα γίνει ποτέ, παρά μόνο συμπυκνώνεται στη συνθηματολογία του τύπου "νόμος είναι το δίκιο του εργάτη", "εκσυγχρονισμός", "επανίδρυση", "επανεκκίνηση", "Ctrl+Alt+Del", κλπ

Prokopis Doukas είπε...

Ωρίων ΄Δ: Από τη μια θα σας έλεγα οτι όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης και φοροδιαφεύγουμε. Από την άλλη όμως, θα έλεγα οτι η "εξομοίωση" αυτού που δεν δηλώνει μια απόδειξη υδραυλικού 50 ευρώ και αυτού που κλέβει 3 χιλιάρικα μέσα σε ένα απόγευμα, κάνει ζημιά. Μας βάζει όλους στην ίδια "σούπα" - οπότε και το μεγαλολαμόγιο αισθάνεται δικαιωμένο, για την προκλητική του πολιτεία...

Θέλω να πω οτι έχει σημασία και το "πόσο": Άλλα αδικήματα είναι πταίσματα κι άλλα κακουργήματα...

Prokopis Doukas είπε...

@ fanfarone: Ωραία τα λέτε...

Νομίζω οτι δικαιολογία δεν υπάρχει καμία, επειδή κάποιοι άλλοι κάνουν κάτι άλλο. Αλλιώς, επαναλαμβάνω, θα πηγαίναμε στο δικαστήριο και θα λέγαμε "με με καταδικάσετε - και ο ξάδελφος μου πέρασε με κόκκινο". Αυτό που έχει νόημα είναι να κάνουμε διάκριση στο μέγεθος του αδικήματος - χωρίς φυσικά να αθωώνουμε κανένα. Αλλιώς, θα αθωώσουμε και τον μαφιόζο, επειδή υπάρχει ο μικροκλεφτάκος...

fanfarone είπε...

Συμφωνώ στο ότι δεν υπάρχει δικαιολογία καμία.
Όμως, για τη λύση του προβλήματος χρειάζεται ένας διαφορετικός πολιτικός πολιτισμός, ο οποίος θα πρέπει να προωθηθεί από τους κυβερνώντες.

Δηλαδή να αρχίσει να σπάει το δίχτυ των φαύλων κύκλων, πίσω από τους οποίους έχει περιχαρακωθεί η ελληνική κοινωνία.

Για παράδειγμα τα τροχαία δυστυχήματα και η οδική συμπεριφορά. Θέμα με το οποίο έχετε ασχοληθεί σε προηγούμενες αναρτήσεις.
- Ο τροχονόμος είναι ελαστικός.
- Αν δεν είναι, οι κλήσεις σβήνονται.
- Μα πάνω από όλα, πολλοί δημόσιοι λειτουργοί θησαυρίζουν (με μαύρο χρήμα) μοιράζοντας τα διπλώματα σαν στραγάλια.

Για μένα αυτός ο φαύλος κύκλος θα πρέπει να αρχίσει να σπάει μέσα από το Υπουργείο. Δεν μπορεί δηλαδή ένας υπουργός που δεν μπορεί να ελέγξει τους υφισταμένους του να έχει το κύρος που θα του επιτρέψει να επιβάλει την πολιτική του βούληση με πρόστιμα και διαφημιστικά σποτ.

Ανάλογο παράδειγμα είναι η φοροδιαφυγή. Όταν οι πρώτοι και καλύτεροι που (νομότυπα) φοροδιαφεύγουν είναι στελέχη της κυβέρνησης και οι παρέες τους, (δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες, γιατροί και δικηγόροι) δεν μπορεί να επιβληθεί ή να καλλιεργηθεί η φορολογική συνείδηση. Όσα καλοπροαίρετα σποτ και να βγουν στην τηλεόραση.

Μια λίστα μόνο με ονόματα μπορεί να κάνει τον Έλληνα να μην πληρώνει φόρους. Χωρίς επιχειρήματα, χωρίς πολλές κουβέντες. Δυστυχώς.

Πραγματικά συμφωνώ μαζί σας για την ευθύνη όλων μας. Απλά προσπαθώ (ίσως όχι τόσο πετυχημένα) να αναδείξω την πολυπλοκότητα του προβλήματος. Μα πάνω από όλα, την άποψή μου, ότι οι μεγάλες αλλαγές γίνονται από πάνω προς τα κάτω και κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών.

jojos είπε...

αγαπητέ κε Δούκα, θα συμφωνήσω εν μέρη μαζί σας, (στο να κάνουμε διακριση στο μέγεθος του αδικίματος), αλλά θα συμπλήρωνα η διάκριση να αφορά την ποινή και μόνο. Πάντως πιστεύω ότι έχουμε καταντήσει ένας λαός απελπιστικά αδιάφορος για το κοινωνικό σύνολο, βλέπουμε δίπλα μας την παρανομία και την προσπερνάμε, κι όμως αν όλοι όσους ενοχλούσαν τα "παράνομα" αντιδρούσαν, κάτι θα άλλαζε. Μην τα περιμένουμε δλδ όλα από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Prokopis Doukas είπε...

@fanfarone/jojos: Αγαπητοί, θέτετε από αντίθετες θέσεις ένα σημαντικό ζήτημα:

Η προσπάθεια αρχίζει "από πάνω" ή "από κάτω"; Σίγουρα το κράτος καλείται να οδηγήσει - αλλά είστε σίγουρος αγαπητέ fanfarone οτι όλοι οι "μεγαλο -" που φοροδιαφεύγουν είναι "κολλητοί της (όποιας) κυβέρνησης"; Δεν είμαι καθόλου σίγουρος... :-)

Θεωρώ οτι η προσπάθεια πρέπει να γίνει αμφίδρομα. Και σίγουρα να οδηγήσει η ηγεσία - αυτός είναι ο ρόλος της...

ShareThis