Ευχαριστώ, μόνο αυτό...

Αγαπητέ κ. Δούκα,

Δίστασα αρκετά πριν αποφασίσω να συνθέσω και σας στείλω το συγκεκριμένο email, καθώς υπέθεσα ότι θα είχατε ήδη λάβει αρκετά μηνύματα συμπαράστασης από κοντινούς σας ανθρώπους, αλλά και από το ευρύτερο ακροατήριο της ΕΡΤ. Θεώρησα, εσφαλμένα ίσως, οτι θα βρισκόσασταν υπό αρκετό φόρτο, συναισθηματικό αλλά και εργασιακό, και πως δεν χρειαζόταν να προστεθεί σ' αυτόν η ανάγνωση ενός ακόμη μηνύματος από ένα άτομο που δεν γνωρίζετε καν. Ίσως πάλι, η κάθε κίνηση, η κάθε φωνή ενός ανθρώπου να διεθέτει το δικό της ιδιαίτερο νόημα και σημασία. Ξεκίνησα αυτό κείμενο έχοντας ως αφετηρία αυτό το τελευταίο.

Η αλήθεια είναι ότι ένα τμήμα του συγκεκριμένου εγγράφου θα μπορούσε να απευθύνεται σε καθέναν από τους υπόλοιπους συναδέλφους σας, όσους συνεχίζουν να δουλεύουν εθελοντικά στις εγκαταστάσεις της ΕΡΤ με μια δύναμη και επιμονή που πραγματικά με καταπλήσσει. Κάθε λεπτό εκπομπής του νέου, ιδιότυπου προγράμματός σας μοιάζει με ένα μικρό θαύμα.

Παρ' όλα αυτά, επέλεξα να γράψω σε εσάς, καθ' ότι θεωρώ ότι η παρουσία σας -και η προσφορά σας στον χώρο γενικότερα- έχει καταφέρει να με επηρεάσει ως άτομο σε εμφανώς μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι αυτή της πλειοψηφίας των συναδέλφων σας. Το ιστολόγιό σας ήταν από τους πρώτους χώρους, σχετικά με την ελληνική πραγματικότητα και πολιτική, που συνάντησα στο διαδίκτυο. Ο καθαρός λόγος σας -συγχωρέστε με, δεν καταφέρνω να βρω μια πιο ακριβή λέξη- έμοιαζε να ξεχωρίζει από ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού ιστού και ο ασυνήθιστα πολιτισμένος τρόπος με τον οποίο διεξάγετε τις διαφωνίες σας δεν παύει να με εκπλήσσει ακόμα και σήμερα. Ήσασταν και παραμένετε για μένα μια ιδιαίτερα σημαντική φωνή της κοινωνίας, και παρ' ότι δεν θυμάμαι τον εαυτό μου να συμφωνεί με όλες τις απόψεις σας -δεν νομίζω κάτι τέτοιο να είναι δυνατόν, εξ' άλλου- ήμουν πάντα σε θέση να τις εκτιμήσω.

Αυτές οι διαδικτυακές σας τοποθετήσεις συνεισέφεραν μεταξύ άλλων στα πρώτα ψήγματα σοβαρής πολιτικοποίησής μου, κάτι για το οποίο νιώθω την ανάγκη να σας ευχαριστήσω. Όπως και για τις μουσικές που δεν παρέλειπαν να τις συνοδεύουν, αρκετές από τις οποίες μου θύμισαν ήχους παλαιότερων εποχών, και με βοήθησαν να ανακαλύψω νέους.

Η μουσική είναι και αυτό που ανακαλύπτω ότι μου λείπει περισσότερο αυτές τις μέρες. Η μουσική από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της ΕΡΤ. Για να είμαι ειλικρινής, δεν είχα ιδιαίτερη επαφή με τα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια τα τελευταία χρόνια, αν και τα λίγα προγράμματα που απολάμβανα ιδιαίτερα τυχαίνει να προέρχονται από την δημόσια τηλεόραση. Κάποιες από τις πρόσφατες σειρές σας, μάλιστα, είχα πρώτα την ευχαρίστηση να τις παρακολουθήσω στο BBC. Η μουσική, όμως είναι κάτι που με συνόδευε σχεδόν σε κάθε στιγμή της μέρας μου, με την βοήθεια πάντα της τεχνολογίας. Υπήρχαν -μέχρι και πριν τρεις βδομάδες- εκπομπές του δημόσιου ελληνικού ραδιοφώνου που παρακολουθούσα με μια σχεδόν ευλαβική συνέπεια, ενώ συχνά θα φρόντιζα την παράλληλη ψηφιακή ηχογράφησή τους. Η ανενεργή οθόνη της τηλεόρασης, μπορεί να σόκαρε αρχικά, ως μαύρος καθρέφτης, αλλά η σιωπή του ραδιοφώνου γίνεται όλο και πιο εκκωφαντική μέρα με την μέρα, και βρίσκω ότι ο πόνος που μου προκαλεί είναι μεγαλύτερος.

Σας μιλάω ειλικρινά όταν σας λέω ότι έχω κάνει ό,τι μπορώ, από την θέση στην οποία βρίσκομαι, ώστε να ανατραπεί αυτή η κατάσταση, ώστε να επανέλθει η ΕΡΤ. Θεωρώ φυσικά το κλείσιμό της αντιδημοκρατικό και την παράτασή του τίποτα λιγότερο από αντισυντασματική, επίθετο που χαρακτηρίζει δυστυχώς και άλλες πράξεις της ελληνικής πραγματικότητας. Έχω κάνει ό,τι μπορώ, όπως προείπα, ενέργειες και εκκλήσεις που δυστυχώς δεν μοιάζουν πολλές στο σύνολό τους, και συχνά ανησυχώ ότι δεν θα αποδειχθούν αρκετές.

Δεν γνωρίζω τι θα γίνει με την ΕΡΤ, πώς θα καταλήξει αυτή η θλιβερή και άσχημη ιστόρια, και έχω την αίσθηση ότι ούτε και σεις θα μπορούσατε να μου απαντήσετε σε κάτι τέτοιο. Δεν γνωρίζω ούτε και το μέλλον της Ελλάδας, ή αν υπάρχει καν κάτι το οποίο θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε έτσι σ' αυτήν την χώρα. Γνωρίζω όμως την σημασία του έργου που μας προσφέρετε αυτή την στιγμή, εσείς και οι συνεργάτες σας. Μπορώ μόνο να υποθέσω πόσο δύσκολο θα σας είναι να παραγάγετε το καθημερινό σας πρόγραμμα, και να διασφαλίσετε την ροή του με τα περιορισμένα μέσα που έχετε πλέον στην διάθεσή σας. Θα ήθελα όμως να σας παρακαλέσω να μην σταματήσετε. Μην παρατήσετε αυτήν σας την προσπάθεια, που σε κάθε της στιγμή καταφέρνει να με συγκινήσει βαθύτατα.

Είναι ίσως ενδεικτικό της κατάστασης στην οποία έχει φτάσει η χώρα, δεν νομίζετε, το ότι η μεγαλύτερη πράξη αντίστασης και ανυπακοής κάποιου μπορεί να βρεθεί στην απλή άσκηση της εργασίας του. Σας ευχαριστώ για τον χρόνο που μου δωρίσατε διαβάζοντας το κείμενό μου. Ελπίζω στο μέλλον να έχω την δυνατότητα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη και την εκτίμησή μου προς εσάς και από κοντά, έστω και με την μορφή χειραψίας.

Μια ακόμη φωνή, ένας ακόμη άνθρωπος, είναι μαζί σας.



Update:

Αγαπητέ κ. Δούκα

Διάβασα στο blog σας το συγκινητικό γράμμα που λάβατε και πρέπει να πω ότι με «συν-κίνησε», με την έννοια ότι με παρακίνησε να σας εκφράσω κι εγώ την ευγνωμοσύνη μου και κάποιες σκέψεις που με απασχολούν. Ομολογώ πως κι εγώ – όπως κι ο άνθρωπος που σας έγραψε – δίσταζα να το κάνω για τους ίδιους ακριβώς λόγους που τόσο εύστοχα περιγράφει. Έχει όμως δίκιο: ίσως η κάθε φωνή, η κάθε κίνηση να έχει τη δική της σημασία.

Νιώθω ήδη από πολύ καιρό (πολύ πριν τα απερίγραπτα γεγονότα του τελευταίου μήνα) την ανάγκη να σας ευχαριστήσω για τη σημαντική σας παρουσία στην καθημερινότητά μου. Για την πρωινή ραδιοφωνική εκπομπή σας από τη συχνότητα του KOSMOS, με τις υπέροχες μουσικές επιλογές και την ψύχραιμη, πολιτισμένη και με εμπεριστατωμένη άποψη ματιά στην όλο και πιο «στριμωγμένη» καθημερινότητά μας. Ήταν ένα ωραίο και δυνατό πρωινό ξύπνημα που με έκανε να νιώθω άνθρωπος, μια ιδιότητα που τα τελευταία χρόνια νιώθω να μου την κλέβουν κάθε μέρα και περισσότερο. Πραγματικά με βοηθούσατε να αντέξω άλλη μια μέρα μέσα στην περιρρέουσα βαρβαρότητα και σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου γι’ αυτή τη βοήθεια. Ήδη μου λείπει πάρα πολύ και θα συνεχίσει να μου λείπει.

Επίσης σας ευχαριστώ, που ανάμεσα στα δελτία ειδήσεων – οχετό που ξεβράζεται στο σαλόνι και στην απρόσωπη και χαώδη ενημέρωση από το διαδίκτυο, μου προσφέρατε και την επιλογή μιας εμπεριστατωμένης, έγκυρης και χαμηλών τόνων ενημέρωσης με πρόσωπο. (Και τι πρόσωπο! Ικανό να εκφράσει τα πιο λεπτά και διεισδυτικά σχόλια πάνω από τις λέξεις – για τον έχοντα ώτα ακούειν φυσικά!)

Όπως ήδη σας είπα, νιώθω εδώ και καιρό ότι μου κλέβουν από παντού την ανθρωπιά και τον πολιτισμό από την ζωή μου, και βέβαια μετά τα γεγονότα του τελευταίου μήνα, η οργή και ο θυμός μου έχουν ξεπεράσει κάθε όριο. Δυστυχώς, στο προαύλιο της ΕΡΤ, όπου βρίσκομαι όσο περισσότερο μπορώ, από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε το άκρον άωτον της παράλογης βίας απέναντι στην ανθρωπιά και τον πολιτισμό, στην οργή και το θυμό μου προστέθηκε και κάτι χειρότερο: η μοναξιά. Νόμιζα ότι εκεί θα βρισκόμουν με άλλους και θα διαμαρτυρόμασταν όλοι μαζί για την αρπαγή του πολιτισμού από την καθημερινότητά μας. Δυστυχώς γρήγορα κατάλαβα, ανάμεσα στα κομματικά πανό και τα συνθήματα, ότι πολλοί απ’ όλους αυτούς ήταν εκεί, όχι επειδή η «σφαγή» της ΕΡΤ αποτελούσε πραγματική απώλεια για τους ίδιους και τη ζωή τους, αλλά επειδή την έβλεπαν σαν αφορμή για την αρχή του τέλους του καπιταλισμού, είτε για να πέσει η «μνημονιακή» κυβέρνηση και να έρθει η «αντιμνημονιακή», κ.λ.π. κ.λ.π..

Άρχισα λοιπόν ανάμεσα στα σχεδόν άναρθρα συνθήματα και τις κομματικές ντουντούκες να νιώθω τεράστια μοναξιά και να αναρωτιέμαι:

Είμαστε άραγε τόσο λίγοι αυτοί που πραγματικά πονάμε από την εκκωφαντική σιωπή του ραδιοφώνου, όπως γράφει ο/η φίλος/η; Που ο KOSMOS ήταν ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας; Που μας λείπει ο Προκόπης Δούκας, ο Γιάννης Πετρίδης, ο Σύλλας Σεραφείμ; Που θεωρούμε απαράδεκτο να καταργούνται κρατικές ορχήστρες και μάλιστα αυτής της ποιότητας; Που φοβόμαστε για την τύχη του αρχείου που αποτελεί περιουσία μας; Φτάνει άραγε μόνο το Τρίτο Πρόγραμμα (μάλλον θα τους είπαν οι image makers να το κρατήσουν για ξεκάρφωμα) για να καλύψει τις μουσικές μας ανάγκες; Και τι μπορούμε να κάνουμε; Αρκεί το να μαζευόμαστε στην αυλή; Μπορούμε να ενώσουμε τις φωνές μας – αλλά όχι στριγκλίζοντας – και να πετύχουμε κάτι άλλο; Και τι θα μπορούσε να είναι αυτό;

Σας ζητώ συγνώμη που εκφράζω σε σας αυτά τα ερωτήματα που με πνίγουν – η αλήθεια είναι ότι δεν απευθύνονται ακριβώς σε σας – αλλά δεν ξέρω πού και πώς να τα πω! (Ίσως το blog σας θα ήταν ένα καλό σημείο για να φτάσουν και σε άλλους που μπορεί να τους απασχολούν επίσης, αλλά είναι δικό σας θέμα αν θέλετε να δημοσιεύσετε το γράμμα μου).

Τέλος πάντων, ο στόχος του μηνύματός μου είναι να εκφράσω κι εγώ την ευγνωμοσύνη μου για ό,τι μου έχετε προσφέρει και συνεχίζετε να προσφέρετε μέσα από την ΕΡΤ, την αμέριστη συμπαράστασή μου, όπως και τον τεράστιο θαυμασμό μου για τη γενναιότητα και τον επαγγελματισμό με τα οποία αντιμετωπίζετε τις τελευταίες εβδομάδες εσείς και οι συνάδελφοί σας την απαράδεκτη αυτή κατάσταση!

Μια ακόμη φωνή, ένας ακόμη άνθρωπος είναι μαζί σας.

Με θαυμασμό και εκτίμηση,

Νατάσα Παπά

Το δύο συγκινητικά αυτά γράμματα ήρθαν στο mail μου.

Η φωτό είναι από το www.drpawluk.com και το εξώφυλλο από το www.en.wikipedia.org

Το post συνοδεύεται από το θέμα της ταινίας "The Sheltering Sky", από τον Ιάπωνα Ryuichi Sakamoto.