To μπαρ το "ναυάγιο"...

Η εβδομάδα ήταν αρκούντως αποκαλυπτική. Γιατί αν ο Παπανδρέου κατηγορείται για «κωλοτούμπα», η μεγαλύτερη ήταν αυτή που έγινε από τους αντιπάλους του, εκτός κόμματος, που κατηγορούσαν την κυβέρνηση του για «πολιτική απονομιμοποίηση» (γιατί συνταγματική σίγουρα δεν υπήρξε, όσο διατηρούσε τη δεδηλωμένη). Ακόμα περισσότερο από τους εξ αριστερών που ανησύχησαν ξαφνικά για τις περιπέτειες που θα είχε η χώρα με τις αγορές και το ευρώ (και αρνήθηκαν το δημοψήφισμα που ζητούσαν), απογυμνώθηκαν όσοι εκ δεξιών υποκρίνονταν «αντιμνημονιακά», ότι δήθεν μπορούσε να υπάρχει δανειακή σύμβαση, χωρίς σκληρά μέτρα - ότι δηλαδή υπάρχουν περιθώρια από την ευρωπαϊκή ηγεσία και την τρόικα, για ουσιαστικά διαφορετικό «μείγμα πολιτικής». Αποκορύφωμα αυτής της υποκρισίας, η απίστευτη δήλωση Σαμαρά (εν μέσω αποδοκιμασιών από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ) στη συζήτηση για ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, ότι αποδέχτηκε τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, εξ αρχής - ενώ την είχε αποκαλέσει «ναυάγιο».
 

Παρά την εξαιρετικά ριψοκίνδυνη απόφαση Παπανδρέου να εξαγγείλει προσφυγή στην άμεση δημοκρατία του δημοψηφίσματος (και παρά το στραπάτσο που υπέστη στις Κάννες η εικόνα της χώρας και του ιδίου), η ιστορία τελικά θα κρίνει αν ήταν μια κίνηση που θα καταγραφεί στον χώρο του πολιτικού ήθους ή της πολιτικής αδεξιότητας - ή μήπως πιθανότατα και τα δύο; Όσο κι αν διαφωνεί κανείς πάντως (κι όσο κι αν ξεπέρασε τα όρια), δύσκολα μπορεί να ενοχοποιήσει τις προθέσεις του. Υπάρχουν αρκετές ερμηνείες για το πώς λειτούργησε το μυαλό ενός (ομολογουμένως) απρόβλεπτου ηγέτη, με επικρατέστερη αυτή που λέει ότι προσπαθώντας να αποφύγει τον εγκλωβισμό που προκαλούσε η διαρκής αμφισβήτηση από σχεδόν όλο το πολιτικό φάσμα και εσωκομματικά, από μεγάλη μερίδα της κοινωνίας που βαυκαλίζεται ότι τα δημοσιονομικά βάσανα της Ελλάδας άρχισαν με τη δική του κυβέρνηση και από όλους τους ακραίους (αριστεριστές, ακροδεξιούς και απολιτίκ καφενειο-μπάχαλους «δεν πληρώνω», που έπαιξαν ωραιότατα το παιχνιδάκι των αγορών και στη συνέχεια ανησυχούσαν για την αντίδραση τους) και απολιτίκ της κοινωνίας μας (ακόμα και οι χειρότεροι εκπρόσωποι της σκυλοπόπ τηλεόρασης τόλμησαν να ζητούν τα ρέστα για τα χάλια της χώρας, μιλώντας για «ψυχασθένεια»), βρήκε αυτή τη διέξοδο, μεταξύ της καταστροφικής για το νέο δανειακό πακέτο προκήρυξης άμεσων εκλογών και της μη τελεσφορούσας για καιρό απόπειρας για κυβέρνηση συνεργασίας με τη Ν.Δ. Το τραγικό λάθος του Παπανδρέου είναι οτι δεν άκουσε τις συμβουλές, οτι στην παρούσα φάση, μόνο ένα δημοψήφισμα που θα τον “εξουσιοδοτούσε” να στραφεί κατά του πολτικού συστήματος, με μείωση του αριθμού των βουλευτών, περιορισμό των προνομίων τους κλπ. θα μπορούσε να έχει μια καταφατική απάντηση: Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο κόσμος θα καταψήφιζε όποιον βρισκόταν στην εξουσία, με γνώμονα την τσέπη του και την αφαίμαξη της - και θα προκαλούσε σοκ στην ευρωζώνη.
 
Ωστόσο, έτσι μπήκε ένα φρένο (δια της ανάδειξης και του ξεγυμνώματος) στην πεισματική άρνηση Σαμαρά να συνεργαστεί, που αναγκάστηκε να θυσιάσει έστω λίγο από το «γινάτι» να παραιτηθεί a priori ο Παπανδρέου, ώστε να μπορεί να πει ότι τον ταπείνωσε (ή σε μια καλύτερη εκδοχή, με τη φρικτή ανασφάλεια και τη βαλκάνια καχυποψία να μην του επιτρέπει να κάνει και το ελάχιστο βήμα πίσω, μήπως και τον «ρίξουν»). Σε συνδυασμό με τις αφόρητες πιέσεις της Ευρώπης (και κυρίως της Γερμανίας), ιδιαιτέρως των ομοϊδεατών του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που απειλούσαν να μην τον αφήσουν να ξαναϋπάρξει δίπλα τους, ο Αντώνης Σαμαράς αναγκάστηκε να συζητήσει τελικά τη συμμετοχή σε μια κυβέρνηση συνεργασίας. Από την απόλυτη άρνηση το μεσημέρι της Κυριακής, δεν μπόρεσε τελικά το απόγευμα να αρνηθεί την πρόσκληση να συναντηθεί με τον Παπανδρέου, παρουσία Παπούλια - και έτσι να εγκαταλείψει την επιμονή του να «παραιτήσει» πρώτα τον Γιώργο Παπανδρέου και μετά «βλέπουμε».

Ο Αντώνης Σαμαράς σύρεται έτσι σε μια συμφωνία που δε θέλει επ’ ουδενί, αλλά ξέρει οτι αν αρνηθεί, θα του χρεωθεί για πάντα στα μάτια του ελληνικού λαού - και της υφηλίου ολόκληρης. Ερώτημα παραμένει γιατί και ποιά μικρότερα κόμματα θα αποδεχθούν να επιμεριστούν το κόστος των επώδυνων μέτρων, που θα αναγκαστεί να (ξανα)πάρει οποιαδήποτε κυβέρνηση, υποχρεωτικά με την επόμενη (και οποιαδήποτε) δανειακή σύμβαση. Η τρόικα δεν θα εγκαταλείψει, αν δεν βεβαιωθεί οτι οι αγορές βεβαιώθηκαν οτι τα πράγματα δεν επιστρέφουν στην προτέρα κατάσταση στην Ελλάδα, οτι θα μας ξαναδανείσουν με λογικά επιτόκια και οτι δεν κινδυνεύει το ευρώ. Και αυτό θέλει χρόνια.

Αν οι διαπραγματεύσεις οδηγήσουν σε πρόσωπα πανευρωπαϊκής αποδοχής όπως ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουκάς Παπαδήμος ή ο Σταύρος Δήμας (γνωστός και ως ο πιο πετυχημένος Επίτροπος Περιβάλλοντος από καταβολής Κομισιόν), είτε στη θέση του πρωθυπουργού, είτε στη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης (παραλλήλως με τον Ευάγγελο Βενιζέλο), τότε ίσως έχουμε πιθανότητες να διεκπεραιωθεί επιτυχώς η εκταμίευση της 6ης δόσης, η εξασφάλιση της νέας δανειακής σύμβασης και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης της Ευρώπης προς την Ελλάδα. Αν όχι - και τα πρόσωπα είναι παρωχημένα και αναξιόπιστα - τα πράγματα θα οδηγηθούν σύντομα σε αδιέξοδο. Σε κάθε περίπτωση, η πορεία αυτής της μεταβατικής κυβέρνησης αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολη: Στην ουσία οι επόμενοι μήνες θα είναι γεμάτοι με προεκλογικές τρικλοποδιές, μέχρι τις 19 Φεβρουαρίου, καθώς κουλτούρα συνεργασίας δεν υπάρχει (ούτε να μιμηθούμε την Πορτογαλία δεν καταφέραμε), όπως έδειξε και η δυστοκία της συνεργασίας των δύο μεγάλων κομμάτων (ας το θυμούνται αυτό όσοι ζητούν εκλογές που θα αναδείξουν πιθανώς και επτακομματική βουλή - ή ακόμα και απλή αναλογική). Μια σοβαρή πιθανότητα είναι οτι το πολιτικό σύστημα θα δείξει τέτοια ανωριμότητα, που μετά από έντονη κοινωνική αναταραχή θα σαρωθεί αυτούσιο - και μένει να δούμε αν θα αιμοδοτηθεί εκ νέου και υγιώς...
 
Αυτό που αρνούνται να αποδεχτούν όσοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τις πολιτικές μας εξελίξεις, όπως μέχρι πριν από μερικά χρόνια, είναι ότι πια, καλώς ή κακώς, είμαστε στο μικροσκόπιο της παγκόσμιας κοινότητας. Το αν αυτό το επέβαλε ένα επαχθές παγκόσμιο οικονομικό σύστημα ή όχι, δεν έχει πια τόσο σημασία, όσο έχει το γεγονός ότι δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό το οικονομικό μοντέλο που έχει επικρατήσει. Κι αν υποθέσουμε οτι πρέπει να “αγωνιστούμε” για να ανατραπεί κι οτι η Ελλάδα έχει τις ελάχιστες πιθανότητες να επηρεάσει και να μεταβάλει αυτό το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, μόνο με ηγέτες σαν και αυτούς που απορρίπτει διαρκώς ως “αταίριαστους” η ελληνική κοινωνία, θα μπορούσε ενδεχομένως να κάνει κάτι. Αν ο Σημίτης έκανε το τραγικό λάθος να έχει σωστές κατευθύνσεις εκσυγχρονισμού, αλλά με ανέγγιχτη τη διαφθορά στο άμεσο περιβάλλον του, ο Παπανδρέου δεν μπόρεσε να συνταιριάξει τον ανοιχτό και ακομπλεξάριστο τρόπο του να πολιτεύεται με μια κοινωνία που του αναγνώριζε ήθος και καλές προθέσεις, αλλά τον θεωρούσε ένα ρηξικέλευθο “ξένο σώμα” - και "ασυνάρτητο" στις αποφάσεις του, ακόμα κι αν η ίδια είναι η πρώτη που θέλει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο, έχοντας ενισχύσει τα άκρα του πολιτικού φάσματος, σε βαθμό επικίνδυνο.

Άλλωστε, όπως δείχνει και η δημοσκόπηση της Public Issue, θέλουμε τα καλά της Ευρώπης, θέλουμε σταθερά τη σιγουριά του ευρώ, αλλά όχι τις συνέπειες που συμπαρασύρει η υπερχρέωση μας - ενώ είμαστε διατεθειμένοι να ρισκάρουμε με μια κυβέρνηση που θα προκύψει από εκλογές, την ώρα που διώξαμε κάποιον επειδή κλυδώνισε προσωρινά την εμπιστοσύνη των εταίρων μας. Η γενική εικόνα μπορεί να ερμηνευτεί με δύο τρόπους: Ή είμαστε κατά βάση σώφρονες, αλλά (επιτρέπουμε να) φωνάζουμε δυσανάλογα πολύ ή είμαστε σιγουράντζες, που μας αρέσει να φωνάζουμε, αλλά να μη μας αφαιρέσει κανείς την ασφάλεια μας.

Επειδή η διαδικασία απώλειας της κυβερνητικής εξουσίας πυροδοτήθηκε με την απόφαση για το δημοψήφισμα, αλλά υλοποιήθηκε πρακτικά γιατί καραδοκούσαν η μία πίσω από την άλλη, κυρίες από τα πράσινα έδρανα του κοινοβουλίου που αποφάσισαν τη διαφοροποίηση τους με ανεξαρτητοποίηση ή απειλή καταψήφισης της κυβέρνησης (είτε γιατί ήταν προσδεδεμένες σε κάποιο άρμα είτε γιατί δεν είχαν τα κυβερνητικά οφίτσια που επιθυμούσαν), ας αναλογιστούν εκεί στο ΠΑΣΟΚ, αν έβγαλαν μόνοι τους τα ματάκια τους. Και οι ψηφοφόροι του κεντροαριστερού χώρου, τώρα που στην κυβέρνηση θα βρεθούν εκπρόσωποι μιας σκληροπυρηνικής δεξιάς ηγεσίας και πιθανότατα της πολιτικής ανηθικότητας, ας σκεφτούν πόσοι από αυτές τις κυρίες (και τους αντίστοιχους κυρίους, όπως εκείνος που έσπευσε άκομψα προ τριών ημερών να αποκαλέσει τον Πρόεδρο του “παρελθόν”) πρέπει να ξαναβρεθούν στη Βουλή...










Η φωτό από το "Ναυάγιο" στη Ζάκυνθο είναι από το www.zakynthosislandinfo.gr και το εξώφυλλο από το http://musicartpt.blogspot.com

Το post συνοδεύεται από "Α Maquina" των Πορτογάλων Amor Electro