Μπορούμε να αλλάξουμε;

Είναι η Ελλάδα κάτι σαν τον απελπισμένο Τζακ Λέμον, στο αριστουργηματικό “Οικόπεδα με θέα”; Καλούμαστε να διαψεύσουμε οτι πουλάμε ένα ξεπερασμένο προϊόν, σε πελάτες που δεν έχουν καν τη δυνατότητα να το αγοράσουν; Μπορούμε να αλλάξουμε προς την κατεύθυνση μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας, αφήνοντας πίσω τις παθογένειες δεκαετιών;


Αν κανείς πιστέψει ένα από τα ευρήματα της δημοσκόπησης της Public Issue, για την Καθημερινή της Κυριακής, όχι! Σύμφωνα με το 31% των ερωτηθέντων, το σοβαρότερο σκάνδαλο των τελευταίων ετών, δεν είναι ούτε αυτό της Siemens με τη διαχρονική δωροδοκία που φούσκωσε ανελέητα το κόστος των προμηθειών, ούτε το Βατοπέδι με την εκποίηση δημόσιας περιουσίας εκατομυρίων ευρώ αντί του νερού μιας λίμνης, ούτε η υπόθεση των ομολόγων με την αρπαγή από τα ασφαλιστικά ταμεία, που τώρα “μας καίνε” όλους. Είναι το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, στο οποίο χιλιάδες Έλληνες, με εμφανή τα σημάδια της απληστίας, έσπευσαν να προσφέρουν ακόμα και τις οικονομίες ετών, για να βγάλουν γρήγορα και άκοπα κέρδη - ακόμα κι αν υπήρχαν συνεχείς προειδοποιήσεις από τους πιο σώφρονες, για την “πυραμίδα” που κάποτε θα καταρρεύσει. Μας ενδιαφέρει λοιπόν μόνο εκεί που “πόνεσε” απευθείας την προσωπική μας τσέπη, ενώ για το κοινό ταμείο, τα λεφτά όλων μας δηλαδή, η αδιαφορία είναι εμφανής. Πρόκειται για την ίδια αντίληψη που διέπει την καταστροφή, την αδρανοποίηση ή την απώλεια της δημόσιας περιουσίας, γενικώς. Το σπίτι μας φτάνει να είναι “παστρικό” - κι απ’ έξω ας γίνει ρημαδιό...

Από την άλλη, υπάρχουν δείγματα οτι οι Έλληνες, παρά τη ροπή τους προς τις θεωρίες συνωμοσίας και τις καφενειακές συζητήσεις, συναισθάνονται το βάρος των περιστάσεων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το συντριπτικό 80% φαίνεται να απορρίπτει κάθε ιδέα αποχώρησης από το ευρώ, που σε συνδυασμό με αδυναμία δανειοδότησης, στάση πληρωμών και συνεχείς υποτιμήσεις θα καθιστούσε πραγματικά τη χώρα “Αργεντινή της Ευρώπης”. Ένα σημαντικό μέρος τουλάχιστον φαίνεται να αντιλαμβάνεται οτι αν δεν εκμεταλλευθούμε την ευκαιρία για τομές και ρήξεις (όπως έπρεπε π.χ. να είχαμε κάνει πριν από δέκα χρόνια με το Ασφαλιστικό), δεν θα έχουμε πολλά περιθώρια στο μέλλον. Κι οτι αν δεν αποδεχθούμε οτι “οι καιροί αλλάζουν”, όσον αφορά τουλάχιστον τη μετατροπή του δημοσίου και της πρόωρης συνταξιοδότησης σε μη ελκυστικά “καταφύγια”, δεν θα μπορέσουμε να αποβάλουμε τις αγκυλώσεις, που μας έφεραν ως εδώ.


Στην εύκολη εκδοχή, τα επώδυνα μέτρα οφείλονται στο διεφθαρμένο και ανεπαρκές πολιτικό προσωπικό. Κι αν τα πρώτα ενθαρρυντικά μηνύματα από το χώρο της οικονομίας (και την υποδοχή που έχουν οι προσπάθειες μας στο διεθνή χώρο) δεν επαρκούν ακόμα για να εμπεδωθεί ένα κλίμα αισιοδοξίας, το κομβικό σημείο είναι η κάθαρση του δημόσιου βίου, αλλά και η (με επιμονή) ριζική μετάλλαξη του πολιτικού τοπίου, με την ενεργό και πλήρη συμμετοχή των ψηφοφόρων. Έτσι, η (υγιής) δημόσια κατακραυγή, που φρενάρει τη συνέχιση της πολιτικάντικης πρακτικής και των φιλοδοξιών διαφόρων επιχειρηματικών (και μη) “σωτήρων”, οφείλει να ακολουθηθεί από έμπρακτα σημάδια, όχι μόνο απόρριψης, αλλά και ανάδειξης υγιών πολιτικών συνιστωσών.

Σε όλο το πολιτικό φάσμα, οι κινήσεις “εγκατάλειψης του σκάφους” είναι εμφανείς. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, η άρνηση βουλευτών (και υπουργών!) να μοιραστούν το κόστος των σκληρών μέτρων, οδηγεί σε “μαζική έξοδο” προς τα ψηφοδέλτια της τοπικής αυτοδιοίκησης - ειδικά τώρα, που με τον Καλλικράτη, η θέση του περιφερειάρχη συγκρίνεται με αυτή ενός “μικρού υπουργού”. Το ΠΑΣΟΚ εξετάζει πώς θα ανακόψει το κύμα αυτό, μην επιτρέποντας την επάνοδο στην κεντρική πολιτική σκηνή, σε περίπτωση μη εκλογής.

Στη δεξιά παράταξη, το εγχείρημα του φιλελεύθερου “ντορικού” κόμματος θα έχει πολύ πιο εύκολη δουλειά στην προσέγγιση του μετριοπαθούς κεντρώου κοινού, αν καταφέρει να πείσει για τα ηθικά του ερείσματα - διαλύοντας τις φιλοδοξίες Σαμαρά για ποσοστά άνω του ΦΠΑ. Και στην αριστερά, η από καιρό αναμενόμενη αποχώρηση της ανανεωτικής πτέρυγας αφήνει έκθετο τον αριστερισμό του ΣΥΡΙΖΑ και τη δυνατότητα πρόσβασης του σε ευρύτερα κοινά, πόσο μάλλον που το μέτωπο των διασπάσεων δεν έχει τελειώσει, με τον Αλέκο Αλαβάνο να ετοιμάζεται να βάλει την οριστική ταφόπλακα στο δημιούργημα του, αλλά και στο πολιτικό μέλλον του διαδόχου του.

Σε κάθε περίπτωση, το ανακάτεμα της τράπουλας θα έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αποτέλεσμα, όσο καταφέρει να “ξεσκαρτάρει” το σαθρό (κι όχι μόνο το “πεθαμένο”) και να αναδείξει το πραγματικά καινούργιο. Κι όχι αυτό που εξακολουθεί να παίζει μπιτς-βόλεϊ στο Σύνταγμα...



Υ.Γ. Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Διονύση Σαββόπουλου: "Να μη βιαστούμε να ρίξουμε τίτλους τέλους".

Update: Σύμφωνα με νέα έρευνα της Public Issue, είμαστε δύσπιστοι με τους θεσμούς, ατομιστές, αλλά "ευχαριστημένοι με την προσωπική μας ζωή"...





Το κείμενο γράφτηκε για την Athens Voice της 16.06.10

Το γράφημα της Καθημερινής είναι δανεικό από το www.parapolitiki.com, το σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη από το www.kathimerini.gr και το εξώφυλλο από το www.amazon.com

To post συνοδεύεται από το "Ι Can Change" του Αμερικανού John Legend, που έπαιξε, μεταξύ άλλων, στην πρεμιέρα του Μουντιάλ.