Ο 14ος μισθός

Η σκληρότητα του καπιταλισμού, σε όλο της το "μεγαλείο": Ο George Clooney βγάζει το παντεσπάνι του απολύοντας ανθρώπους, για λογαριασμό των εργοδοτών που θέλουν να αποφύγουν αγωγές και φοβούνται τις βίαιες ή ακραίες αντιδράσεις, όπως η αυτοκτονία. Ξέρει να το κάνει πολύ καλά, είναι ειδικός - μερικές φορές καταφέρνει ακόμη και να “τουμπάρει” τους ανθρώπους απέναντι του (εκμεταλλευόμενος μια σωστή σκέψη που ισχύει όμως για λίγους), οτι τώρα είναι η ευκαιρία να ξαναρχίσουν τη ζωή τους, κάνοντας επιτέλους αυτό που επιθυμεί βαθύτερα η ψυχή τους.


Μόνο που αυτοί οι άνθρωποι (και στην ταινία “Up In The Air”) είναι πραγματικοί, κανονικοί άνθρωποι, που τρώνε ίσως το μεγαλύτερο χαστούκι της ζωής τους. Και οι εποχές της κρίσης είναι οι χειρότερες για να βρεθείς σε προχωρημένη ηλικία, χωρίς δουλειά. Γιατί η ανεργία (και το αίσθημα της απόρριψης και της αχρηστίας που την ακολουθούν) είναι, πέρα από την οικονομική καταστροφή, ο πόνος που ίσως δεν ξεπερνιέται ποτέ στη ζωή - ακόμα και ο χωρισμός ή ο θάνατος πολύ αγαπημένου απαλύνεται από τον χρόνο...

Ακόμα χειρότερα το (τόσο αμερικανικό αυτό) επάγγελμα συνοδεύεται από μια φιλοσοφία του ήρωα, που ενδεχομένως θα έμοιαζε ελκυστική σε όσους δεν συμπαθούν τις δεσμεύσεις: Μια ζωή στον αέρα, μεταξύ αεροδρομίων και ξενοδοχείων, χωρίς σταθερές σχέσεις, χωρίς υποχρεώσεις, ελαφρύς σαν πούπουλο - με το “σακίδιο στους ώμους όσο πιο άδειο γίνεται”. Χωρίς προορισμό όμως - και χωρίς ανθρωπιά. Με την κοσμοθεωρία να σκοντάφτει επιπλέον στην αισθητική του travel pack και των μικροαστικών benefits ενός club ή μιας κάρτας. Ποιός μπορεί να θεωρεί οτι τα προνόμια ενός “eternal passenger” είναι αυτό που επιδιώκεις στη ζωή;


Αν ο Clooney πληρώνεται με το ίδιο νόμισμα, σε αυτή την ευφυή ταινία, όταν αποφασίζει να αφήσει την ψυχή του να “ξετσουμίσει” - το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με μας, που βρισκόμαστε στο άλλο άκρο της “ελέυθερης αγοράς”. Κατάχρηση της προστασίας που παρέχουν τα δικαιώματα στο δημόσιο, στρεβλός συνδικαλισμός, συλλογική αδυναμία να παράγουμε (που οδηγεί στο αέναο κυνήγι της ασφάλειας αντί στην παραγωγικότητα), σκανδαλώδεις εθελούσιες και προκλητικές πρόωρες συντάξεις. Με ασφαλές λιμάνι πάντοτε το δημόσιο ή ένα κλειστό επάγγελμα...

Για κάποιους βεβαίως. Διότι στον ιδιωτικό τομέα, ακόμα και τα (απολύτως σωστά) δικαιώματα που υπάρχουν δεν αρκούν για να προστατεύσουν από την τριτοκοσμική αυθαιρεσία και την κουτοπονηριά εργοδοτών. Στο δημόσιο όμως, έχουμε φροντίσει ως κοινωνία να αποτελούν εύκολο “οχυρωματικό έργο” για αυτόν που θέλει να ζει εις βάρος των άλλων...

Το άρρωστο, διογκωμένο - και τόσο κατασυκοφαντημένο - μας δημόσιο πρέπει να εξυγιανθεί, όχι να υποστεί γενικές μειώσεις αμοιβών. Να εκλείψουν οι στρεβλώσεις και οι αργομισθίες. Οι χαριστικές και σκανδαλώδεις συμβάσεις. Η διόγκωση του κατά 20 δις ευρώ μέσα σε τρία χρόνια (όσα ακριβώς μας λείπουν και βρισκόμαστε με τη θηλειά στο λαιμό). Οι χιλιάδες συμβασιούχοι - το δημόσιο δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ΟΑΕΔ ή ταμείο ανεργίας. Η διαφθορά και οι λαμογιές.

Μέσα σε 4-5 χρόνια, οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ αυξήθηκαν κατά περίπου 1200 - γιατί κάποιοι άλλοι δεν “υπάρχουν” για να δουλέψουν ή γιατί έπρεπε να μοιραστεί η δουλειά στα ρουσφέτια. Οι συμβάσεις πάνω από 7 χιλιάδες ευρώ, από 20 που ήταν έγιναν 400! Οι υπάλληλοι της Βουλής (με τους 16 μισθούς) διπλασιάστηκαν, από 800 σε 1600 - άραγε τόσο πολύ δεν επαρκούσαν πριν;

Ναι, από τη μια ο απλός εργαζόμενος δεν παίρνει ποτέ κανένα ρίσκο - και σίγουρα δεν μπορεί να κερδίζει όσα αυτός που έχει επενδύσει το κεφάλαιο του ή τη γνώση του. Ναι, από την άλλη η κοινωνία οφείλει να παρέχει (και για λόγους αυτοσυντήρησης) εργασία σε όσο το δυνατόν περισσότερους. Αλλά ποιός στρεβλός “δήθεν σοσιαλισμός” επιτάσσει να αμοιβόμαστε όλοι το ίδιο, κολοβά, για να χωρέσουμε (και μάλιστα αναξιοκρατικά) σε ένα αντιπαραγωγικό “δημόσιο-πατερούλη”; Αν δεν χωρίσει η ήρα από το στάρι, δεν υπάρχει διέξοδος...


Ο Clooney στο "Up In The Air" δεν είχε ποτέ βεβαίως 14ο μισθό. Είχε όμως ένα καθαρό πεδίο, με σκληρούς κανόνες, ευκαιρίες και παραγωγικότητα. Η μεταφορά μόνο της σκληρότητας, με την κατάργηση του 14ου μισθού, φέρνει απλώς τα χειρότερα των δύο κόσμων. Αν δεν εξυγιανθεί η χώρα, τίποτα δεν θα έχει αποτέλεσμα - παρά μόνο ενίσχυση της μιζέριας, της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς.

Πείτε μου, ποιός εργαζόμενος θα δεχθεί την κατάργηση του 14ου μισθού, όταν κάποιοι θα χάσουν μόνον τον 16ο;





Οι φωτό της Vera Farmiga και του George Clooney είναι από τα www.filmwad.com και http://media.avclub.com, η γελοιογραφία είναι του Ανδρέα Πετρουλάκη από την Καθημερινή (δανεισμένη από το http://greek-cartoons.blogspot.com), ενώ το εξώφυλλο από το www.amazon.com

To post συνοδεύεται από τον σπαραξικάρδιο ποπ ήχο των Αμερικανών Jellyfish, στο "The Man I Used To Be".