Χτυπώντας την πόρτα του "παραδείσου"

Το πρώτο πράγμα που με ενόχλησε στη διακυβέρνηση Σημίτη ήταν η (βιαστική μάλιστα) ανάθεση της διοίκησης του Αγίου Όρους στον Σταύρο Ψυχάρη. Η “αντιθεσμική” τοποθέτηση του “εν ενεργεία ισχυρού άντρα” ενός από τα μεγαλύτερα, αν όχι του μεγαλύτερου εκδοτικού συγκροτήματος της χώρας, σε μια πολιτική θέση, καταστρατηγούσε κάθε έννοια δημοκρατικού ασυμβίβαστου.

Οι επόμενες σοβαρές ανησυχίες μου δεν είχαν να κάνουν ούτε με τους αδέξιους χειρισμούς και τις γκάφες στα Ίμια και στην υπόθεση Οτσαλάν, αλλά ούτε ακόμα και με το σκάνδαλο και την προεκλογική εκμετάλλευση του χρηματιστηρίου, καθώς στηρίχθηκε στην τριτοκοσμική απληστία για “πυραμίδες”. Η επιλογή και η ανάδειξη αμφιλεγόμενων στενών συνεργατών (“ανθρώπων της πιάτσας”) ήταν που άρχισε να διακυβεύει τις ίδιες τις προθέσεις για ουσιαστικό εκσυγχρονισμό της χώρας. Κάτι που εξέπληττε διαρκώς όσους ήταν θερμοί υποστηρικτές του προσωπικού του ήθους, αλλά και της πολιτικής του ατζέντας.

Ο κύριος Σημίτης φάνηκε ανίκανος να τιθασεύσει τη διόγκωση των φαινομένων διαφθοράς, κυρίως επί της δεύτερης θητείας του. Η πιάτσα βοούσε για ένα “πάρτυ” που στήθηκε από υψηλόβαθμα και μεσαία στελέχη - και ο ίδιος δεν μπόρεσε να αναλάβει το μερίδιο της ευθύνης του για αυτή την αποχαλίνωση, την οποία είχε χρέος να ελέγξει. Αυτό, σε συνδυασμό με την απόπειρα θέσπισης μέτρων που συνάντησαν σθεναρή αντίδραση, όπως το ασφαλιστικό, οδήγησαν και στην υστέρηση του ΠΑΣΟΚ κατά 15 μονάδες, λίγο πριν τις εκλογές - και την αναγκαστική παράδοση της εξουσίας και της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ.


Η κυνική ομολογία Μαντέλη στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτόβουλη “επιπολαιότητα” ενός νομικού μάλιστα, που αν μη τι άλλο, γνώριζε οτι αν υπάρχει η πολιτική βούληση, η παραγραφή με το νόμο περί ευθύνης υπουργών δεν εγγυάται την απρόσκοπτη συνέχιση της μέχρι τώρα ζωής, “υπό ασυλίαν”. Απόδειξη, οτι παρά την αρχική “έκπληξη” του Τύπου (και την αντίστοιχη έλλειψη σχετικών σχολίων περί άλλων αδικημάτων που βαραίνουν τον πρώην υπουργό), η ενεργοποίηση της διαδικασίας από τη δικαιοσύνη οδηγεί σε αυτονόητες (και για μη νομικούς) προβλέψεις: Πώς είναι δυνατόν ένας πολιτικός να δηλώνει οτι χρηματίστηκε και να μην ερευνάται το πόθεν έσχες του, σε σχέση με τα 25 (!) ακίνητα που δήλωνε - κάποια μάλιστα πολύ μεγάλης έκτασης και αξίας; Μόνο αν είχε πρότερα - αφού υπήρχε και το ασυμβίβαστο - επαρκή εισοδήματα θα μπορούσε να δικαιολογήσει την απόκτηση τους. Και πώς είναι δυνατόν να έχει παραγραφεί το αδίκημα της “διαρκούς” (μέχρι το 2007 τουλάχιστον) ψευδούς δήλωσης περί απόκτησης αυτής της περιουσίας - πόσο μάλλον όταν έχει πιθανότατα προέλθει από πολιτικό “μαύρο” χρήμα, κάτι που παραπέμπει στο αδίκημα του “ξεπλύματος”;

Είναι προφανές λοιπόν οτι ο κύριος Μαντέλης δεν προσήλθε στην Επιτροπή για να “βγάλει απλώς τη γλώσσα” στους πρώην συναδέλφους του. Προσπάθησε βεβαίως να “πετάξει το μπαλάκι στην εξέδρα” (ή και να προειδοποιήσει συνενόχους), αφήνοντας αιχμές κατά της υποκρισίας (“δεν έχετε ακούσει ποτέ για προεκλογικές χορηγίες;”) και επισημαίνοντας οτι η κατάτμηση εξοντωτικά μεγάλων περιφερειών, όπως η Β’ Αθηνών τίθεται επιτακτικά, ακριβώς γιατί “δεν βγαίνει προεκλογικός αγώνας σε τέτοια περιφέρεια, χωρίς ενίσχυση”, ενώ "μια υπουργική αμοιβή μπορεί να είναι και 10 εκατομύρια". Το πιθανότερο είναι οτι ο κύριος Μαντέλης είναι εγκλωβισμένος (καθώς η όποια υποψία για πολιτική συμφωνία με το σημιτικό στρατόπεδο να θυσιαστεί, πρέπει να αποκλειστεί, ως άνευ νοήματος). Και ο "μοχλός" του εγκλωβισμού του δεν φαίνεται (με τα μέχρι στιγμής στοιχεία) να είναι άλλος από τον κουμπάρο του, που - καταθέτοντας αμέσως πριν στην Επιτροπή - επιβεβαίωσε την ύπαρξη του λογαριασμού στην Ελβετία και την σύνδεση του με τον Τάσο Μαντέλη. Ας μην ξεχνάμε οτι ο κουμπάρος δεν διαθέτει κανενός είδους ασυλία.

Το ερώτημα είναι αν όλα αυτά προκαλούνται από ή ευνοούν τα σχέδια της κυβέρνησης. Η απάντηση θα μπορούσε να είναι καταφατική και για τα δύο σκέλη. Βγάζοντας “στη σέντρα” Τσουκάτο και Μαντέλη, ο Γιώργος Παπανδρέου καθαρίζει (κάποιους από) τους διεφθαρμένους του ΠΑΣΟΚ (που δε ανήκουν στο δικό του στρατόπεδο, αλλά στο σημιτικό), ώστε να μπορέσει να καθαρίσει με μεγαλύτερη άνεση τους απέναντι “Βατοπεδινούς”. Όλως τυχαίως, ο Αντώνης Σαμαράς, για πρώτη φορά, ονοματίζει Βουλγαράκη και Ρουσόπουλο, ως αυτούς που “πλήγωσαν την παράταξη”.


Ένα δευτερο ερώτημα είναι αν αυτές οι κινήσεις αρκούν, για να ικανοποιήσουν το, διάχυτο στην κοινωνία, αίτημα της κάθαρσης. Αν η τιμωρία “καμένων περιπτώσεων”, των οποίων την ενοχή έχει προεξοφλήσει η κοινή γνώμη, αρκεί για την εξυγίανση και τη διάσωση του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος - ή η διαδικασία παρέμβασης του ΔΝΤ θα φέρει, όπως και στην Τουρκία, πλήρη ανατροπή του κομματικού σκηνικού. Κι αν με την επιλεκτική αυτή "θυσία", πολλοί από τους ανεπαρκέστατους (αν όχι “κακοήθεις”) πολιτικούς μας, απλώς βρουν άλλοθι για να συνεχίσουν την επιζήμια παρουσία τους στη δημόσια ζωή - βάζοντας ταυτόχρονα ταφόπλακα στην πρόοδο της Ελλάδας.

Ο κύριος Σημίτης πάντως, που βλέπει την κηλίδωση της υστεροφημίας του να σφραγίζεται με βουλοκέρι, δεν δικαιούται να δηλώνει έκπληκτος. Οφείλει να βγει ανοιχτά και να κάνει την αυτοκριτική του ή να απαντήσει με στοιχεία, αντιμετωπίζοντας την κριτική που του ασκείται - ακόμα και από το κόμμα Καρατζαφέρη. Όχι μόνο γιατί προφανώς ήξερε ή υποψιαζόταν - και ως εκ τούτου είχε απομακρύνει Τσουκάτο και Μαντέλη από τον στενό πυρήνα της εξουσίας. Αλλά και γιατί πράγματι το εγχείρημα της πρωθυπουργίας του ήταν το σοβαρότερο της μεταπολίτευσης, μακράν σοβαρότερο των προκατόχων του και κυρίως του διαδόχου του. Ο Κώστας Σημίτης δεν έριξε το καράβι στην ξέρα, όπως έκανε με πλήρη αδιαφορία ο Κώστας Καραμανλής. Επέτρεψε όμως να εμπεδωθούν φαινόμενα, που άρχισαν επί Ανδρέα Παπανδρέου (“ε, είπαμε να πάρει κι ένα δωράκι, αλλά όχι και 500 εκατομύρια”) και έστρωσαν το χαλί για το πανδημικό φαγοπότι της νεοδημοκρατικής εξαετίας.






"Επί του πιεστηρίου": Ενδιαφέρουσα η διάσταση περί προειδοποιήσεων Καραμανλή προς Σαμαρά "να μην το παρακάνει", αποκηρύσσοντας τους στενούς του συνεργάτες και ζητώντας της κλήτευση Σημίτη στην Επιτροπή...

Οι γελοιογραφίες του Ανδρέα Πετρουλάκη είναι από το www.kathimerini.gr και το εξώφυλλο από το www.amazon.com

To post συνοδεύεται από το "Knockin' On Heaven's Door" του Bob Dylan, με την υπέροχη φωνή της Αμερικανίδας Randy Crawford.