Ο εχθρικός Υπεύθυνος...

Πολύ περισσότερα χρόνια της ζωής μου δούλευα στον ιδιωτικό τομέα, παρά στο δημόσιο. Κυρίως, γιατί υπήρχε από τότε που γεννήθηκα μια οικογενειακή επιχείρηση. Γι αυτό γελάω (όταν δεν εκνευρίζομαι), που με αποκαλούν κάποιοι βιαστικοί και γραφικοί, “κρατικοδίαιτο”. Δεν περίμενα ποτέ να πλουτίσω από την ΕΡΤ (χωρίς αυτό να σημαίνει οτι “σνομπάρω” τα χρήματα με τα οποία με έχει ανταμείψει - το αντίθετο μάλιστα) και ότι οικογενειακή περιουσία υπαρχει, οφείλεται ακριβώς σε αυτή την επιχείρηση - και όχι στη μισθωτή εργασία. Έχω απολυθεί πολλές φορές, όπως (δυστυχώς πρόσφατα, με πολύ βαριά καρδιά) και απολύσει. Ξέρω λοιπόν και τις δύο πλευρές του νομίσματος...


Αν λοιπόν υπάρχει ένας μύθος που θέλω να “σπάσω” σήμερα είναι αυτός της “διαφθοράς που βρίσκεται μόνο στο δημόσιο και στα υψηλά κλιμάκια”. Συζητώντας με πολλούς συναδέλφους, ως επί το πλείστον αριστερούς, συναντώ την αντίληψη οτι “δεν είναι αποδεκτό να πληρώνουν οι εργαζόμενοι το μεγάλο φαγοπότι με το δημόσιο χρήμα, τους εξοπλισμούς, τα μεγάλα έργα και τους νταβατζήδες, γενικώς”. Πράγματι, η αιχμή του δόρατος της διαφθοράς στη χώρα μας είναι ακριβώς αυτά: Η Siemens, τα ομόλογα - και γενικώς οι (διαχρονικές) μίζες στα δημόσια έργα, τις στρατιωτικές δαπάνες και τις προμήθειες νοσοκομείων και άλλων δημόσιων οργανισμών. Είμαι από αυτούς που, γράφοντας εδώ και 6 χρόνια στην Athens Voice, φωνάζω οτι οι δημόσιες δαπάνες ξέφυγαν από κάθε έλεγχο (η διόγκωση του δημόσιου τομέα με υπερχείλιση συμβάσεων και προκλητικών αμοιβών είναι ένας εναλλακτικός τρόπος να κλέβεις το κράτος, κάνοντας χιλιάδες ρουσφέτια) και οτι δεν υπάρχει “δουλίτσα” του δημοσίου που να μην υποκρύπτει μια μία μίζα. Αλλά δεν είναι μόνο το “μεγάλο κρατικό φαγοπότι” (και όχι μόνο της ΝΔ), που περιγράφει το πρόβλημα της χώρας μας...

Διότι “νταβατζήδες” υπάρχουν σε όλες τις δυτικές χώρες - ενδεχομένως με (αρκετά) περισσότερο “χαλινάρι”. Η διαφορά της Ελάδας από τους εταίρους της είναι οτι η διαφθορά είναι εξαπλωμένη, τα τελευταία χρόνια, από τον “μεγαλο-νταβατζή”, ως τον κυρ-Μήτσο. Δεν θα μπω σε ανάλυση (πού άλλωστε δεν έχω στοιχεία να κάνω), για το πόσο η παρανομία, η φοροδιαφυγή και ο “πλάγιος δρόμος” είναι διαδεδομένος στα χαμηλά κοινωνικά και οικονομικά στρώματα ή τι έκταση έχει ο πραγματικός πλούτος των Ελλήνων. Θέλω να πω, οτι ο καθένας έχει την εμπειρία γύρω του, οτι τα φαινόμενα νεοπλουτισμού δεν εντοπίζονται μόνο στην Εκάλη και στη Φιλοθέη, αλλά υπάρχουν σε πολλές κοινωνικές τάξεις.

Η οικογενειακή επιχείρηση, λοιπόν, δεν προμήθευσε ποτέ (για λόγους αρχής, ταλαιπωριών με την πληρωμή και αποφυγής μίζας) το ελληνικό δημόσιο. Αντιθέτως, βασίστηκε πάντοτε στον πελάτη-ιδιώτη. Και πάντοτε τα κατάφερνε, παρά την εκτεταμένη διαφθορά. Ποιά ήταν αυτή; Οτι σχεδόν όλες οι μεγάλες ή μικρότερες επιχειρήσεις-πελάτες έχουν Υπεύθυνο Προμηθειών, ο οποίος ξαφνικά μπορεί να γίνει “εχθρικός”, χωρίς να κοιτάει το συμφέρον της επιχείρησης που εκπροσωπεί. Και ο λόγος είναι απλός: Δεν θέλει να προμηθευτεί πια από κάποιον που δεν του δίνει μίζα...

Η θεωρία της “ελεύθερης αγοράς” προβλέπει οτι σε αυτή την περίπτωση, ο ιδιοκτήτης (που αδιαφορεί ή είναι ανίκανος να δει το εις βάρος του παιχνίδι) θα πληρώσει μετά από κάποιο διάστημα τη λάθος επιλογή του Υπευθύνου - και θα αναγκαστεί να αναπροσαρμόσει. Έλα όμως, που όταν μεγάλο κομμάτι της αγοράς είναι έτσι, “τριτοκοσμικό” (και οι Υπεύθυνοι “ανακυκλώνονται” στις ομοειδείς επιχειρήσεις, χωρίς να βελτιώνεται αισθητά και το επίπεδο των ιδιοκτητών), το συνολικό τοπίο δεν αλλάζει και πολύ. Και τελικά, η αγορά έχει όλα τα τριτοκοσμικά χαρακτηριστικά που δεν την αφήνουν να γίνει ανταγωνιστική και όσο καλής ποιότητας πρέπει. Άλλωστε, ο τουρισμός μας (η βαριά βιομηχανία μας), από τέτοια χαρακτηριστικά δεν υποφέρει;

Θα δώσω κι άλλο ένα παράδειγμα: Πρόσφατα ήρθε στην επιφάνεια μια υπόθεση με διεθνή εταιρεία συμβούλων προσωπικού - ξέρετε, εταιρεία στην οποία απευθύνονται οι μεγάλες επιχειρήσεις, για να βρουν στελέχη. Αυτό που πληροφορήθηκα, μετά από ενδελεχές ρεπορτάζ, είναι οτι η εταιρεία αυτή στην Ελλάδα (αντί να υπερασπίζεται τα συμφέροντα του πελάτη), έπαιρνε χρήματα από τα στελέχη, για να τα προωθήσει σε συγκεκριμένες “δουλειές”. Τα παίρνουμε από παντού, δηλαδή - και μετά μιλάμε για “αξιοπιστία”...

Άλλωστε και ο (τόσο απαραίτητος) ιδιωτικός τομέας πάσχει στην Ελλάδα, από - λίγο πολύ - τα γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν το δημόσιο και την κοινωνία στο σύνολο της: Απουσία αξιοκρατίας και επαγγελματισμού, προχειρότητα και έλλειψη κανόνων, ευκολία στην παρανομία και στον “πλάγιο δρόμο” - χαρακτηριστικά που αν δεν εγγυώνται τη διαφθορά, προλειαίνουν το έδαφος γι αυτήν...

Γι αυτό, έχει νόημα αυτή η κρίση να αποτελέσει έναυσμα για μια συνολικότερη προσπάθεια να θεραπευτούν τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τον δημόσιο βία μας..





H φωτό είναι από το http://www.russiablog.org και το εξώφυλλο από το http://1.bp.blogspot.com

Το post συνοδεύεται από τη φωνή της Βρετανίδας Alison Moyet, κάποτε τραγουδίστρας των Yazoo, που δίνει συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής το Σάββατο.