Το αριστερό μου lifestyle

“Δεν τάμαθες;” μου απάντησε με χιούμορ ένας πρώην ΚΚΕ αρχισυντάκτης μου, όταν τον πείραξα για το συνέδριο του αγαπημένου του κόμματος “από του χρόνου τα αγαλματάκια των Όσκαρ θα έχουν τη μορφή του Στάλιν”...

Δύο συγκλονιστικά γεγονότα συνέβαιναν την Κυριακή το βράδυ, την ώρα που έγραφα για “γάμους και πουρνάρια”: Ο κόσμος του κινηματογράφου όδευε προς την πιο προοδευτική απονομή Όσκαρ (που θυμάμαι τουλάχιστον) και στην Ελλάδα ολοκληρωνόταν το συνέδριο του ΚΚΕ, με επαναβεβαίωση της ηγεσίας της Αλέκας Παπαρήγα. Εύλογο, όπως μου είπαν φίλοι γνώστες, καθώς κρίθηκε οτι δεν είναι σώφρον να προχωρήσουν σε διαδοχή (ως επικρατέστερος φέρεται εδώ και καιρό ο Δημήτρης Κουτσούμπας) αυτή την εποχή, με κρίση, ευρωεκλογές και πιθανόν και βουλευτικές εκλογές να επίκεινται. Ένδειξη αυταρχισμού στα μάτια πολλών από μας όμως (ο δημοκράτης πρέπει να αποχωρεί σύντομα από κάθε καρέκλα – κι όχι μόνο να επαγγέλλεται δημοκρατία), ειδικά αν συνοδεύεται από αξιόπιστες πληροφορίες οτι η παραμονή της Παπαρήγα συνοδεύεται από την ισχυροποίηση μιας ακόμα πιο συμπαγούς ομάδας, που υπακούει τυφλά στην ηγεσία – χωρίς “αντίθετες” φωνές.

Σκέφτομαι πώς αντιμετωπίζει παραδοσιακά τα Όσκαρ ένας Έλληνας (κομματικά) αριστερός, που δεν έχει ζήσει στις “διαβρωμένες από τον καπιταλισμό” χώρες της Δύσης – πιθανότατα με δυσπιστία. Η λέξη “το σύστημα” ή “η βιομηχανία” θα έρθει πρώτη στα χείλη. Πράγματι, αυτή η βιομηχανία – που κάνει συνήθως σαχλές, εμπορικές επιλογές – δεν αντιπροσωπεύει και ότι πιο καλλιτεχνικό ή προοδευτικό, ούτε παριστάνει κάτι τέτοιο. Φέτος όμως, αυτή “η βιομηχανία” (ίσως παρασυρμένη από το κύμα που συνόδευσε την εκλογή Ομπάμα, ίσως γιατί δεν είχε πραγματικά άλλη καλλιτεχνική επιλογή) βράβευσε:


--Για δεύτερη φορά έναν από τους πιο ουσιαστικά προοδευτικούς, ανατρεπτικούς (στα όρια του “κακού παιδιού”) ταλαντούχους καλλιτέχνες, τον Sean Penn για την ανεπανάληπτη ερμηνεία του ως ομοφυλόφιλου ακτιβιστή στο “Milk” – δίνοντας του την ευκαιρία να σαρκάσει “περί κομμουνιστών” και να τα “τα χώσει” (μπροστά στο μεγαλύτερο κοινό της υφηλίου, μετά από αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων) στους συντηρητικούς Αμερικανούς (1/3 του εκλογικού σώματος είναι Ευαγγελιστές!) που ανέκρουσαν πρύμναν και ψήφισαν κατά του γάμου των ομοφυλοφίλων.

--Την εξαίρετη Kate Winslett για την ερμηνεία της ως πρώην δεσμοφύλακα των SS στο “Σφραγισμένα Χείλη” - μια όχι τόσο politically correct ταινία, που όμως βοηθάει στην ανοιχτή ματιά, στον ουσιαστικό προβληματισμό και στην ανάγκη υπέρβασης του μίσους (βασικό συστατικό σε μια δημοκρατική, προοδευτική σκέψη). Σημειολογικό: Η τηλεθέαση των Όσκαρ ανέβηκε φέτος, αλλά δεν έπιασε το ρεκόρ όλων των εποχών με τη χρονιά του Τιτανικού, όπου είχε πρωτοεμφανιστεί η Winslett. Και μόνο για την “απόσταση που διήνυσε” ως ηθοποιός, της άξιζε η βράβευση.

--Στην ερμηνεία β' ρόλου, τον Heath Ledger (μετά θάνατον), έναν εξαίρετο ηθοποιό, που είχε επιβληθεί με το τολμηρό “Brokeback Mountain” (ακόμα θυμάμαι τα επιφωνήματα αηδίας στο σινεμά για το φιλί μεταξύ gay ανδρών). Και στις γυναίκες, την Penelope Cruz (τη θυμάστε πώς τη μάθαμε στο “Jamon, Jamon”;), για ένα ρόλο σε μια ταινία που πραγματεύεται το θέμα-ταμπού της πολυγαμίας και του ερωτικού τρίο (για να μην πω “κουαρτέτου”).

--Όσο για τη σκηνοθεσία και την καλύτερη ταινία, δεν έχω δει ακόμα το “Slumdog Millionaire” - αλλά και μόνο οτι δόθηκαν 8 Όσκαρ στο Bollywood και στον ανατρεπτικό σκηνοθέτη του “Trainspotting” Danny Boyle, μου λέει οτι το Hollywood φέτος ξεπέρασε κάθε προσδοκία αντισυμβατικότητας...

Αναρωτιέμαι λοιπόν: Για ποιό “σύστημα” μιλάμε; Ναι, ναι ξέρω – αυτό που ενίοτε “ανατρέπει τον εαυτό του” για να επιβιώσει, όπως έγινε και με τον Ομπάμα. Ύστερα κοιτάω το ημερολόγιο. Και συνειδητοποιώ, οτι εν έτει 2009, υπάρχει ακόμα ένα “μικρό χωριό” (συγνώμη, κόμμα) που “αντιστέκεται στους Ρωμαίους”. Μόνο που δεν έχει καμία από τις χάρες του ευρηματικού Αστερίξ. Διότι, μόνο αυτό σε όλον τον πλανήτη, επέστρεψε “ολοκληρωτικά” (κυριολεκτικά και μεταφορικά) στον σταλινισμό. Απεφάνθη δηλαδή, οτι από τον Χρουτσώφ και μετά άρχισε μια πορεία κατρακύλας προς τα πίσω, που κατέληξε στον Γκορμπατσώφ και στην “Περεστρόϊκα”...

Στενοχωριέμαι φρικτά. Πρώτον, ως πολίτης αυτής της χώρας – που αντί να έχει μια ισχυρή Αριστερά στη Βουλή και στην κοινωνία (μια αριστερά όμως που να αντιλαμβάνεται τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, να προτείνει μια διαφορετική κοινή ευρωπαϊκή προοπτική και να είναι πραγματικά προοδευτική), αποτελεί μια “δύναμη καθυστέρησης”. Δεύτερον, διότι ο πατέρας μου (τη μνήμη του οποίου τιμώ ιδιαιτέρως) έδωσε κυριολεκτικά τη ζωή του (φυλακές, εξορίες και μόνο 9 χρόνια ελεύθερος!) στην ιδεολογία και στο κόμμα του – πιστεύοντας σε μια καλύτερη κοινωνία. Βεβαίως, όπως και πολλοί άλλοι, είδε τις ελπίδες του και τις θυσίες του να διαψεύδονται, αρχικά με την εισβολή στη Βουδαπέστη το '56 και “τελειωτικά” το '68 με τη βίαια καταστολή της “Άνοιξης της Πράγας”.

Αυτό το κόμμα λοιπόν, που κάποτε συγκέντρωνε τον “ανθό του εληνικού λαού”, κατάντησε εκεί που βρίσκεται σήμερα – συνώνυμο της πολιτικής αρτηριοσκλήρωσης, να συμμαχεί υπογείως με τη Δεξιά για να ωφεληθεί εκλογικά από την πελατεία του ΠΑΣΟΚ (είναι ζήτημα αν μέσα στα τελευταία 5 χρόνια έχω εκφωνήσει 5 ανακοινώσεις του ΚΚΕ που επιτίθενται μόνο στην κυβέρνηση και όχι και στα δύο κόμματα) και να εκφράζει ότι πιο συντηρητικό υπάρχει (οι κομμουνιστές βέβαια πάντα είχαν μια ισχυρή δόση προσωπικού συντηρητισμού, πρώτον διότι αποτελούνταν από “πλατιές λαϊκές μάζες” και δεύτερον διότι έπρεπε να είναι ηθικά “τύπος και υπογραμμός”, εφόσον κατηγορούνταν ως “μιάσματα της κοινωνίας”). Ακόμα και το γεγονός οτι μπορεί και δανείζεται τα συνθήματα του το ΛΑΟΣ (“Ρήξη και Ανατροπή”) είναι ενδεικτικό μιας “υπόγειας όσμωσης” των άκρων – που πολλές φορές τρέφονται από την ψήφο του αντιδραστικού Έλληνα, που κατηγορεί τους πάντες ως “φωνακλάδες, τεμπέληδες, ρεμπεσκέδες, λαμόγια” περιγράφοντας στην ουσία, απολύτως, τον εαυτό του...


Μερικές φορές αναρωτιέμαι πώς ένα κόμμα μπορεί να “μαζεύει” τόσες αντι-χαρισματικές προσωπικότητες (με την ουσιαστική έννοια του όρου). Μα κανείς δεν μπορεί να βγει μπροστά και να μιλήσει σα “νορμάλ άνθρωπος” και όχι με αυτή την απαίσια “ξύλινη” γλώσσα; (Μη μου πείτε οτι μιλάω για την εμφάνιση και την ομορφιά – για το Λόγο μιλάω και τη συνολική “ισορροπία” και συγκρότηση ενός ανθρώπου) Με τέτοιο (σταλινικό) ιδεολογικό και αισθητικό προσανατολισμό βεβαίως, πώς να βγει κάτι διαφορετικό; Είναι τυχαίο οτι τόσοι ευφυείς και εμφανώς ικανοί και αξιόλογοι άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το ΚΚΕ (ρίξτε μια ματιά μόνο στη δημοσιογραφία) – και βεβαίως “λοιδωρούνται” εκ των υστέρων, από τους πρώην συντρόφους τους (αντί οι χαζοί να τους τιμούν)...

Στην Ελλάδα (και ειδικώς στην αριστερά) έχουμε μπερδέψει την έννοια του lifestyle. Επειδή ο Πέτρος Κωστόπουλος – αφού έκανε τη σημαντική, “απελευθερωτική” του παρέμβαση στην κοινωνία με το Κλικ και το Κλικ FM – το γύρισε στη σαχλαμάρα και την κενότητα των αφιερωμάτων τύπου “50 τρόποι να του κάνετε μια πίπα”, έχουμε χάσει την έννοια των λέξεων και της ισορροπίας. Πράγματι, το αναρχικό σύνθημα “Το lifestyle είναι μαγικό – από μηδενικό σε κάνει νούμερο” είναι εξαιρετικά εύστοχο. Το “lifestyle” όπως καθιερώθηκε να σημαίνει στην Ελλάδα όμως – δηλαδή το κατιναριό των κίτρινων κουτσομπολίστικων εκπομπών και περιοδικών, με “σκυλοπόπ” soundtrack. Lifestyle σημαίνει “τρόπος ζωής” - θέλετε και “μόδα”; Δεν είναι πάντα κακό - αν δεν είναι κενό... Οι mods και οι rockers, ας πούμε (πέρα από τα αρνητικά ενός ενδεχόμενου φανατισμού), πρόσθεσαν κάτι στην ποπ κουλτούρα. Κάθε εποχή έχει τις “μόδες” της, το design της, το lifestyle της – μη γίνουμε τώρα και “συμπλεγματικοί αναχωρητές”...

Λέει λοιπόν η Αλέκα: “Ο Τσίπρας είναι επιλογή lifestyle” (ενώ η Λιάνα Κανέλλη δεν μπήκε μπροστά για λόγους δημοσιότητας και αναγνωρισιμότητας). Αμ, δεν είναι lifestyle ο Τσίπρας, μια απογοήτευση ξύλινου λόγου και δημαγωγίας κομματικού σωλήνα είναι κι αυτός, αλλά αυτό είναι μια άλλη, μεγάλη κουβέντα (προσωπικώς τον υπερασπίστηκα αρχικά τον "Cheeprah", γιατί θεωρούσα οτι δικαιούται την ευκαιρία). Απλώς δείχνει λίγο πιο “νορμάλ” και συγκροτημένος από τα πρόσωπα που “βγάζει μπροστά” το ΚΚΕ...

Πολλές φορές αναρωτιέμαι επίσης, πώς καταφέρνει και διατηρεί τις δυνάμεις του το ΚΚΕ, αφού οι παλιοί του αγωνιστές και μέλη (των οποίων τις θυσίες και τη συναισθηματική σχέση ζωής με την κομματική τους τοποθέτηση σέβομαι απεριόριστα) αποχωρούν σιγά-σιγά, από το μάταιο τούτο κόσμο. Και μιλάω όχι για τον αντιδραστικό, που ανέφερα πιο πάνω, αλλά για τη νεολαία – που πολλές φορές είναι μια χαρά παιδιά και απορείς. Ίσως είναι η οικογενειακή επιρροή, ίσως είναι πολλές φορές η αισθητική της “αντιδραστικής εφηβείας” - που σαν το heavy metal - αναπαράγεται από γενιά σε γενιά...

Κατά την άποψη μου, οι ιδέες δεν είναι ανεξάρτητες από την προσωπικότητα, την ψυχοσύνθεση και τα συμφέροντα αυτού που τις εκφέρει. Τα κίνητρα είναι σημαντικό “κλειδί” και ίσως δεν πρέπει ποτέ να τα αποκόπτουμε από τις τελικές απόψεις. Στην εποχή μου λέγαμε (αν και υπήρχαν πάντα και ωραία κορίτσια) “Η Κνίτισα έχει μουστάκι επειδή είναι Κνίτισα ή έγινε Κνίτισα επειδή έχει μουστάκι;” Η απάντηση νομίζω είναι στη δεύτερη εκδοχή – με τον ίδιο τρόπο που κάποιος γίνεται μέλος μιας φανατικής “επαναστατικής” ή παρεκκλησιαστικής οργάνωσης, για να καλύψει τα συμπλέγματα και τις ελλείψεις του.


Με όλα αυτά δεν θέλω να πω οτι ο κόσμος που στελεχώνει το ΚΚΕ χρειάζεται ψυχοθεραπεία (αν και πλέον το να ανήκεις σε πολιτική νεολαία είναι ένα ζήτημα) – αντιθέτως, επίσης όταν ήμουν εικοσάρης, λέγαμε οτι “αν δεν περάσεις από την ΚΝΕ στα νιάτα σου, πότε θα περάσεις;” Έχω την υποψία, οτι όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο η βάση βελτιώνεται και η κορυφή “αποσαθρώνεται” - προς το σταλινισμό τελικά.

Για το ΛΑΟΣ θα ευχόμουν να μη ξαναμπεί ποτέ στη Βουλή – αν και δυστυχώς η παταγώδης αποτυχία της κυβέρνησης και η δεξιά στροφή των τελευταίων χρόνων, μαζί με τον διογκούμενο λαϊκισμό, το τρέφει. Για το ΚΚΕ δεν θα έλεγα το ίδιο – ούτε εξομοιώνω ποτέ την (πάντοτε κατά την ταπεινή μου άποψη) “ηθική ανωτερότητα” του άδολου κομμουνιστή. Ωστόσο, εύχομαι να πάθει ένα “πατατράκ”, οπωσδήποτε να μείνει τέταρτο κόμμα, πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να υποστεί το σοκ – κι ει δυνατόν να μείνει μια φορά εκτός Βουλής. Μόνο και μόνο, μπας και εκσυγχρονιστεί, στραφεί ιδεολογικά προς πιο μετριοπαθείς και ευρω-κομμουνιστικές κατευθύνσεις και συγχρονιστεί με τα “αδελφά” κόμματα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Όχι τίποτε άλλο, για να συνειδητοποιήσουμε πόσο χρειαζόμαστε μια σοβαρή αριστερή φωνή (ειδικά στους δύσκολους καιρούς της οικονομικής κρίσης και της σύγκρουσης), που δεν θα τραβάει τη χώρα (τριτοκοσμικά και “μεσογειακά”) αντίθετα από τον ρου της ιστορίας...

Υ.Γ. Παρακαλώ μην ακούσω κριτική για "αντικομμουνισμό", γιατί θα θυμηθώ την ισραηλινή ηγεσία που μιλάει, αμέσως μόλις στριμώχνεται, για "αντισημιτισμό"...




"Επί του πιεστηρίου 1": O Δημήτρης Μητρόπουλος δίνει μερικές εξηγήσεις για την επανεκλογή Παπαρήγα...

"Επί του πιεστηρίου 2": Διαβάζω δήλωση της Λιάνας Κανέλλη οτι η επανεκλογή της Παπαρήγα υποδηλώνει οτι το ΚΚΕ "εχει διαφορετική αντίληψη από την Πετρούλα για τις γυναίκες". Δηλαδή, αυτή είναι η δικαιολογία τώρα; Επειδή υπάρχει το "κιτσαριό" και η Πετρούλα, η λύση είναι ο σταλινισμός; Ο δρόμος της γκαμήλας δεν υπάρχει;

Οι φωτό είναι από τα "Νέα", το "Βήμα" και το http://rizobreaker.blogspot.com

Το post συνοδεύεται από την εξαιρετική δουλειά του Γάλλου DJ Cam, για τη σειρά συλλογών του Cafe St. Germain-des-Pres - βεβαίως η αναφορά στο "Birth Of The Cool" του μεγάλου Miles Davis είναι σαφής.